تاریخ سند: 23 شهریور 1342
موضوع : مهندس شریف امامی
متن سند:
شماره : 23763 /332
طبق اطلاع رسیده در یکی از محافل سیاسی گفته شده پس از آنکه مهندس
شریف امامی به ریاست مجلس سنا انتخاب گردید براثر اقدامات اسداله علم1
نخست وزیر دکتر جهانشاهی به جای مهندس شریف امامی نایب التولیه بنیاد
پهلوی خواهد شد.
به عرض می رسد.
26 /6 /42
بایگانی شود.
28 /6 /42
توضیحات سند:
1ـ امیر اسداللّه علم فرزند
محمدابراهیم خان شوکت الملک
در سال 1298 در بیرجند متولد
شد.
در سال 1321 از دانشکده
کشاورزی کرج فارغ التحصیل
گردید.
او از اوان جوانی وارد
سیاست شد.
ازدواج مصلحتی او
با ملک تاج قوام دختر قوام الملک
شیرازی یکی از متحدین انگلیس
در جنوب ایران، به دستور
رضاشاه صورت گرفت و راه
پیشرفت او را هموارتر ساخت.
طی سالهای 1313 ـ 1320 در
ارتباط فعال با سرویس
اطلاعاتی بریتانیا نقش حساسی
در عملیات جاسوسی، به ویژه در
تهران و شرق و جنوب ایران ایفا
نمود و در رأس شبکه عوامل
اینتلیجنت سرویس قرار گرفت.
در سال 1323 اسداللّه علم حکم
مقام پیشخدمتی مخصوص شاه را
از محمدرضا پهلوی دریافت کرد
و در سال 1326 فرماندار کل
بلوچستان شد که تا سال 1328 به
طول انجامید.
در دی ماه 1328
در کابینه ساعد وزیر کشور شد.
در ترمیم این کابینه، به وزارت
کشاورزی منصوب گردید.
او در
کابینه منصور بار دیگر
وزیرکشاورزی شد و سپس در
کابینه رزم آراء به پست وزارت
کار رسید.
با قتل رزم آراء و
نخست وزیری مصدق، علم از
سوی شاه سرپرست اداره املاک
و مستغلات پهلوی شد و از
هرگونه تلاش جهت سقوط دولت
مصدق باز نایستاد و در کودتای
28 مرداد 1332 نقشی مؤثر ایفا
کرد.
پس از کودتا و قدرت یابی
مجدد شاه، علم در زمره یکی از
معدود مشاوران شاه درآمد.
با
تشکیل کابینه حسین علاء در
فروردین 1334 وزیر کشور شد
که تا نیمه فروردین 1336
ادامه یافت.
در این سال رژیم
پهلوی برای نشان دادن خود
به عنوان حکومتی دموکراتیک
تشکیل دو حزب را تدارک دید
که علم در رأس حزب مردم قرار
گرفت.
در اوایل دهه 1340 شاه
بنیاد موقوفات خاندان پهلوی را
تأسیس کرد و او را به عنوان
سرپرست انتصاب نمود که تا
مرداد سال 1341 به طول
انجامید.
در 30 تیر 1341 به
سمت نخست وزیری منصوب
شد.
رفراندوم فرمایشی
«انقلاب سفید» در دوران
زمامداری او انجام گرفت که با
مخالفت همه جانبه مردم و علماء
روبرو گردید.
البته پیش از آن
امام خمینی (سلام اللّه علیه) به
اشکال گوناگون علم و
سیاستهای او از جمله مصوبه
هیأت دولت در مورد انجمنهای
ایالتی و ولایتی را مورد حمله
قرار داده بودند.
گسترش
اعتراضات راهی جز عقب نشینی
برای او باقی نگذاشت و مصوبه
فوق الذکر در 8 آذر 1341 ملغی
اعلام شد.
اما روند حوادث
منجر به قیام پانزده خرداد
1342 گردید که علم در سرکوب
آن نقش ویژه و تعیین کننده ای
داشت.
دیری نپایید که وی از
سمت خود استعفا داد و به
ریاست دانشگاه پهلوی در
شیراز منصوب شد.
مدتی در
پست وزارت دربار به
محمدرضا خدمت کرد، ولی به
علت بیماری در نیمه مرداد
1356 استعفا داد.
سرانجام علم،
یکی از قدرتمندترین مهره های
رژیم شاه در تاریخ 25
فروردین 1357 بر اثر سرطان
خون در یکی از بیمارستانهای
آمریکا از پا درآمد.
منبع:
کتاب
جعفر شریف امامی به روایت اسناد ساواک صفحه 81