تاریخ سند: 25 مرداد 1337
گزارش موضوع: درباره نامه شهربانی کل کشور نسبت به شیخ جواد فومنی
متن سند:
بعرض میرساند:
اینکه کلانتری 6 از گفتار شیخ جواد فومنی حائری امام جماعت مسجد نو
واقع در خیابان خراسان شکایت نموده است:
1ـ گفتار شیخ نامبرده که مردی است ذاتا هتاک و عصمت و عفت کلام ندارد
همیشه برخلاف رویه بوده است.
2ـ سال گذشته اینجانب با دشواریهای زیاد یکدستگاه ضبط صوت از یکی از
نزدیکانم امانت گرفته و با استقبال پیش آمدهای سوء غیرمترقبه در یکی از
منازل نزدیک به مسجد صحبتهای ناطق را ضبط نموده که اینک هم موجود
است.
3ـ بکلانتری 6 که همان وقت هم سرهنگ خیرالعموم رئیسش بوده در مورد
برداشتن بلندگو از سقف مسجد که تا خیابان بیش از 15 متر فاصله ندارد و
ساکنین هم ناراحت هستند متذکر گردیدم اما اقدامی برای برداشتن بلندگوی
مسجد مزبور که بجای موعظه پخش فحاشی مینماید بعمل نیاوردند.
4ـ در همان شبی که اینجانب مشغول ضبط صدای شیخ جواد فومنی بودم دو نفر
از پاسبانان کلانتری شش که مشاهده نمودند اینجانب بیکی از آپارتمانهای
مقابل مسجد رفتم جریان را روز بعد باطلاع شیخ جواد فومنی رسانیدند که
نامبرده هم هفته بعد روی منبر اظهار نمود.
5 ـ باید بعرض برسانم که این یکه تازیهای اینقبیل اشخاص گناهش متوجه
روحانیونی میباشد که خود را از همه ارجح و طرفدار دولت هم میدانند مثلاً
آیت اله بهبهانی1 با اینکه شیخ مزبور سال گذشته روی منبر بدترین اهانتها را
بپدر2 مرحوم ایشان نمود و اینجانب مراتب را بایشان گفتم جواب دادند که این
مرد دیوانه است بگیرید حبسش کنید و شلاق بزنید و یقین است که اگر
عکس العمل شدیدی از طرف سازمان نسبت بفومنی و امثال او بشود قبل از هر
کس آیت اله بهبهانی گله گذاری و آه و ناله میکند که نسبت بحریم مقدس
روحانیت جسارت میشود کمااینکه درباره شیخ باقر نهاوندی وقتی در تبعید بود
و همچنین در مورد میلانی هم چگونه سر و صدا راه انداخته بودند ضمنا
موضوعی را که ناگزیر باظهار آن میباشم رفتار مامورین شهربانی است که واقعا با
رفتار خلاف رویه و اخاذیهائی که میکنند و امسال در چند روزه عزاداری در
بازار مشاهده گردید بهانه باینقبیل هوچی های روحانی نما میدهند با شرح
مراتب بالا هرگونه مقرر فرمایند اقدام شود.
م ـ قلقسه
سرهنگ خیرالعموم عوض شده و با رئیس جدید کلانتری شش راجع به برداشتن بلندگو مذاکره
گردیده است بایگانی شود.
بخش 2 ـ 3 /6 /37
توضیحات سند:
1 ـ آیه الله سید محمد بهبهانی
فرزند آیه الله سید عبدالله محمد
بهبهانی یکی از روحانیون
مشهور معاصر و از سران
مشروطه بود و در کمیسیونی که
از طرف مشروطه خواهان
تشکیل شد همراه 27 نفر دیگر
برای اداره امور کشور تعیین شد
و این کمیسیون محمدعلی شاه
را از سلطنت خلع و احمد شاه را
به نیابت وی انتخاب کرد.
از اهم
کارهای وی اعتراض به خروج
علما از عتبات در تیر ماه 1302
ه.
ش به دستور انگلیس و
حکومت عراق و نیز آگاهی از
توطئه نهم اسفند 1331 و بسیج
عده زیادی از مردم جنوب
تهران به نفع شاه و حضور در
برابر (9 اسفند 1331 ه.
ش) و
منع شاه از مسافرت به خارج
است.
تاریخ و فرهنگ معاصر (7 ـ 6)
2 ـ آیه الله سید عبدالله بهبهانی
از روحانیون طراز اول تهران و
رهبر شجاع آزادیخواهان در
انقلاب مشروطیت بود.
وی
همراه آیه الله سیدمحمد
طباطبائی و شیخ فضل اله نوری
رهبری مشروطه طلبان را
برعهده داشت و با همکاری سید
محمد طباطبائی با نیروهای
استبداد مبارزه کرد و پس از
پیروزی انقلاب و استقرار
مشروطه در تیر ماه 1288 ه.
ق
بوسیله چند تن از اعضای حزب
دمکرات برهبری سید حسن
تقی زاده در خانه خود به قتل
رسید.
اگر چه قاتلان بنام شناخته
نشدند ولی بی گمان در دار و
دسته تقی زاده بودند و این
خونریزی را بدستور وی انجام
دادند.
ـ مجاهدان و شهیدان راه آزادی /
شمس الدین امیرعلایی
منبع:
کتاب
آیتالله حاج شیخ جواد فومنی حائری به روایت اسناد ساواک صفحه 40