موضوع: اجتماع در منزل فرود
تاریخ سند: 12 آذر 1340
موضوع: اجتماع در منزل فرود
متن سند:
شماره: 107 د ـ 2 ـ 311 اجتماع این هفته روز 10 /9 /40 جمعیت مجاهدین و مدافعین قانون اساسی در منزل آقای رشیدیان واقع در خیابان شرقی دانشگاه تشکیل گردید در حدود 400 یا 500 نفر از دسته های مختلف در این اجتماع شرکت نموده اند ابتدا شعارهایی از طرف آقای مظفر هاشمی داده شد سپس شخصی به نام احتسامی شروع به سخنرانی نمود نامبرده اظهار داشت که جمعیت مجاهدین و مدافعین قانون اساسی به پیروی از تمایلات ملت ایران طی اعلامیه موضوع نفت را مطرح نمود و در این مورد از دولت توضیح خواست دولت ابتدا خواست موضوع را به سکوت برگزار کند ولی چون نتوانست موضوع را روشن کند سفسطه در پیش گرفت وی افزود آقای نخست وزیر در سخنرانی خود در کرسی آزاد روزنامه اطلاعات که عده ای از اعضای انجمن های محلی شرکت داشتند اظهار داشت که دولت مفاصا حسابی به شرکت های عضو کنسرسیوم نفت نداده است و سپس اظهار داشت که اصولاً چرا دولت بدهد این کارها مربوط به شرکت ملی نفت است از طرف دیگر ما در روزنامه ها از قول مسئولین کنسرسیوم می خوانیم که آنها از دولت مفاصا حساب گرفته اند پس معلوم شد که شرکت ملی نفت دولتی در دولت دیگر است این حرفها سفسطه بیش نیست با این حرفها می خواهند ملت ایران را فریب بدهند آنچه مسلم است دولت مأمور انجام کاری به نفع شرکت های خارجی بود که آن را انجام داده است چون در حال حاضر مشروطیت از طرف دولت تعطیل گردید و مجلس تشکیل نیست بنابراین تصمیمات دولت قانونی نمی باشد دولت در اجتماع کرسی آزاد اطلاعات ضمن اشاره به اعلامیه جمعیت اظهار داشت که این آقایان شهامت ندارند که در زیر اعلامیه امضا نمایند مثل اینکه ایشان نمی دانند که اعلامیه های یک جمعیت را شخص مشخصی امضا نمی کند و این اعلامیه ها بایستی به امضای جمعیت باشد نامبرده در مورد انتخابات اظهار داشتند که این دولت حاضر نیست انتخاباتی انجام دهد که مانند گذشته باشد این ادعای آقای نخست وزیر عوامفریبی بیش نیست ما به خوبی می دانیم این دولت ها هستند که در انتخابات دخالت می کنند و افراد مورد نظر خودشان را از صندوق بیرون می آورند اگر ایشان راست می گویند کافی است که در انتخابات دخالت نکنند آقای نخست وزیر ادعای آزادی دارند و می گویند در هیچ زمانی مانند زمان حکومت ایشان آزادی نبوده است و از هر وسیله ای که شد برای حمله به مخالفین خود استفاده می کنند ولی به مخالفین اجازه انتشار یک اعلامیه را نمی دهد این چه آزادی است که روزنامه ها اجازه ندارند اعلامیه های ما را منتشر کنند در موقع سخنرانی نامبرده آقای مهندس انزلچی و آقای اللهیاری و چند نفر دیگر در گوشه ای ایستاده بودند و در مواقع لازم سخنان سخنران را تأیید می کردند و شعار موافق و مخالف می دادند و با این ترتیب می خواستند شور و هیجان بیشتر در مجلس ایجاد کنند.بعد از ایشان آقای رشیدیان شروع به سخنرانی نمود وی درباره سرلشکر ضرغام1 اظهار داشت اکنون قریب 7 ماه است ایشان زندانی هستند تاکنون هیچ پرونده ای برای ایشان تشکیل نشده است تازه بازپرس به فکر این افتاده که برای ایشان پرونده تشکیل دهد کجای دنیا معمول است که ابتدا یک نفر را توقیف کنند سپس در صدد جمع اوری مدارک برآیند آقای نخست وزیر چون آقای ضرغام را رقیبی برای خودش می دانست دید که ایشان شایستگی هم دارند اقدام به توقیف ایشان کرده است آقای نخست وزیر نمی توانند کسی را بالاتر از خود ببیند و توقیف آقای فرود هم همین علت را دارد زیرا آقای فرود مورد علاقه ملت بودند امکان داشت که نخست وزیر شوند آقای نخست وزیر به دادگستری دستور توقیف ایشان را داده است آقای نخست وزیر ادعا می کنند که در کار دادگستری دخالت نمی کنند ولی همه خوب می دانیم که شب می نشینند نقشه توقیف اشخاص را می کشند و بعد دستور توقیف را می دهند آقای نخست وزیر در سخنرانی خود درباره جمعیت ما گفتند 60 نفر دور هم جمع شده اند ما برای اینکه ثابت کنیم عده ما 60 نفر نیست بلکه تمام ملت است و برای اینکه ثابت کنیم آزادی وجود ندارد نامه ای به دولت می نویسیم و اجازه میتینگ می گیریم که در روز جمعه در جلالیه جمع شویم تا نیروی خود را نمایش دهیم ولی می دانیم که دولت چنین اجازهای را نمی دهد چون از مردم می ترسد اداره رادیو مقداری نوار هورا و زنده باد دارد که در نمایشات رادیویی استفاده می کند هر وقت می خواهند سخنرانی آقای نخست وزیر را پخش کنند در جای لازم آن نوارهای هورا و زنده باد را هم می گذارند تا مردم خیال کنند عده زیادی برای نخست وزیر هوار می کشند این دولت از روز اول هم معلوم بود می خواهد فشار خارجیان را علیه ملت ایران زیادتر کند ما با داشتن آن همه درآمد ملی دیگر احتیاجی به قرضه خارجی نداریم ولی دولت می خواهد این کار را انجام داهد آنها این پول را می گیرند خودشان بالا می کشند آن وقت ملت ایران بایستی مسترد کند ما به این دولت هایی که قرضه می دهند می گوییم اگر شما راست می گویید دلتان برای ملت ایران سوخته است به جای قرضه دادن معلوم کنید حساب بانک این آقایان در کشورهای شما چه مبلغ است آقای نخست وزیر بابد بداند که دیگر ملت ایران حاضر نیست زیر بار زور برود.
بعد از آقای رشیدیان آقای مهندس انزلچی شروع به سخنرانی نموده نامبرده اظهار داشت که دولت ادعای مبارزه با فساد می کند ولی خانم آقای نخست وزیر هزاران دولار پول این ملت را در قمارخانه خارجی قمار می کند این چگونه مبارزه با فساد است ما احتیاجی به قرضه خارجی نداریم این دولت در این چند ماه حکومت ملت ایران را دچار فقر و بدبختی نموده است کدام جنس ارزان شد کارگران ایرانی هر روز بیکار می شوند سخنرانی نامبرده بنا به دستور رشیدیان مختصر بوده است.
پلی کپی هایی که از اعلامیه ها و سخنرانی های منزل آقای فرود و رشیدیان تهیه و منتشر می شود به وسیله دستگاه پلی کپی بانک اصناف چاپ می شود مقدار زیادی از اعلامیه شماره چهار که به ضمیمه تقدیم می شود در دانشگاه توزیع شده است.
آقای شفارودی ملاحظه فرمایید ضمنا نفرات را 1500 نفر تخمین زدید و در این اطلاعیه 400 نفر این اختلاف در کجا است؟ 14 /9 /40 ملاحظه شد.
19 /9 /40 در مورد تعداد جمعیت به مأمور دستور داده شد.
15 /9 /40
توضیحات سند:
1ـ علی اکبر ضرغام فرزند نصراله به سال 1292 ه ش در تهران زاده شد.تحصیلات ابتدائی را در دبستان تربیت و متوسطه را در دبیرستان ثروت و نظام تهران به آخر رساند.
سپس در مهر ماه 1311 وارد دانشکده افسری شده و بعد از دو سال به درجه ستوان دومی نایل آمد.
خدمات نظامی خود را در واحدهای نظامی ارتش شروع کرد تا اینکه در 1328 ش از دانشکده جنگ فارغ التحصیل گردید.
وی دو سال بعد در فرمانداری نظامی تهران مشغول خدمت شده در 1331 ش به عنوان مأمور خدمت به وزارت دارائی انتقال یافت که در همان آغاز مدیریت کل قندوشکر را به عهده گرفت.
چندی بعد آجودان مخصوص شاه شد.
در سال 1333ش به مدیریت کل گمرک کشور منصوب و بعد از یک سال خدمت، به درجه سرتیپی نایل گردید.
ضرغام در فروردین 1336 وزیر گمرکات و انحصارات و در آذر 1338 وزیر دارایی کابینه اقبال، در شهریور 1339 وزیر دارائی شریف امامی و در سال 1341ش مدیر بانک اصناف ایران شد و چند سال بعد (1349 ش) مدیریت موسسه انحصار دخانیات ایران را به عهده گرفت.
سرلشگر ضرغام در اوایل سال 1340 ش به جرم فساد مالی مدتی بازداشت سپس آزاد گردید.
از اوایل سال بعد فعالیتهای سیاسی خود را شروع کرده و جمعیت نیروهای ملی را بنیان نهاد و رهبری آنرا به عهده گرفت.
ضرغام را از پایه گذاران کانون ناسیونالیستهای ترقی خواه وابسته به جناح آمریکایی هیأت حاکمه و عضو شاخه نظامی حزب «آریا» معرفی کرده اند.
منابع: ضرغام، علی اکبر، «سیگارت سازی در ایران» سالنامه دنیا، شماره 26، سال 1349 ش؛ قریشی، حسن، چهره های آشنا، تهران، سازمان چاپ و انتشار کیهان، 1344ش.
* تاریخ: 12 /9 /40 شماره: 3990 /312 موضوع: اقدامات مخالفین دولت روز گذشته گروهی از نمایندگان کارگران و اصناف و کارمندان طرفدار رشیدیان و فرود در روزنامه اطلاعات اجتماع کرده بودند تا اعتراض خود را به توقیف فرود بیان کنند و این برنامه اجرا گردید.
قرار شده است نظیر این تظاهرات و شدیدتر از آن در روزنامه کیهان و در خود کاخ دادگستری انجام گیرد رهبری این تظاهرات از طرف رشیدیان به مهندس انزلچی واگذار شده است.
در پرونده اسداله رشیدیان بایگانی شود.