صفحه قبل برو به صفحه
صفحه بعد

دربار شاهنشاهی

تاریخ سند: 17 آذر 1352


دربار شاهنشاهی


متن سند:

به عرض عالی می رساند: در موضوع تظلم نظام السطلنه مافی1 از ارزیابی اراضی مکانیزه واقع در حوزه آبخور سد محمدرضا شاه پهلوی حسب الامر تحقیق به عمل آوردم.
مطلب راجع است به هیئت سه نفری که طبق قانون صلاحیت دارد اراضی مورد احتیاج دولت را برای اجرای طرح های عمرانی ارزیابی نماید.
یکی از این سه نفر دادستان کل است و پرونده اینگونه امور هم در دفتر وی متمرکز است.
دادستان کل پرونده امر را به دفتر بنده آورد.
ملاحظه شد وزارت آب و برق برای اجرای یک طرح کشت و صنعت در حدود 68 هزار هکتار از اراضی حوزه آبخور سد محمدرضا پهلوی در نظر گرفته است.
تاکنون از پنجاه و سه هزار هکتار ارزیابی به عمل آمده است می ماند نزدیک به 15 هزار هکتار که بایستی ارزیابی شود و از طرف دفتر مخصوص هم انجام امر به شدت پی گیری می شود.
وزارت آب و برق هم جدا دنبال کار را دارد.
سهم نظام السلطنه 1700 هکتار از 15 هزار هکتار است.
برای ارزیابی طبق معمول قانونی سه نفر انتخاب شده و تمام 15 هزار هکتار را تقویم کرده است.
نظریه کارشناسان نسبت به همه قطعی شده است الاّ در سهم نظام السلطنه مافی.
کارشناسان سهم مشارالیه را هکتاری بیست هزار ریال تقویم کرده اند.
دو نفر از آنها هم صورت ارزیابی را امضا کرده اند ولی نفر سوم امضا نکرده است و اخیرا نظام السلطنه آقای باقر پیرنیا2 را به عنوان کارشناس معرفی کرده است.
با مذاکراتی که با دادستان به عمل آمد رأی آقای باقر پیرنیا تأثیری در قضیه ندارد زیرا به هر حال دو نفر رأی داده اند و قیمت هر هکتار را بیست هزار ریال تعیین کرده اند.
راه حلی که به نظر ایشان رسید این است که وزارت آب و برق از 15 هزار هکتار باقیمانده که مکانیزه هم هست منصرف شود و اکتفا به همان پنجاه و سه هزار هکتار نماید و البته مطلب بایستی به شرفعرض مبارک برسد و چنانچه تصویب فرمایند وزارت آب و برق درخواست خود را مسترد دارد.
با تقدیم احترام محمد باهری

توضیحات سند:

1ـ محمدعلی نظام مافی معروف به نظام السلطنه سوم فرزند رضاقلی خان نظام السلطنه متولد 1300 ه ق است.
تحصیلات مقدماتی خود را در تهران به اتمام رسانید و برای ادامه تحصیل به روسیه رفت و از دانشکده حقوق سن پطرز بورگ درجه لیسانس گرفت و چون به ایران بازگشت به استادی مدرسه عالی علوم سیاسی انتخاب شد و مجله ای نیز در تهران انتشار داد.
چندی هم از طرف دولت به حکومت رفت و مدتی حکمران بوشهر و بنادر جنوب بود.
نظام مافی در دوره سوم قانونگذاری از طرف مردم خرم آباد به مجلس رفت و در ماجرای مهاجرت و تشکیل دولت موقتی در کرمانشاه که به زعامت پدر او انجام یافت وزارت خارجه را عهده دار بود.
وی در دوره چهارم از طرف مردم تون و طبس به مجلس رفت و دوره ششم اهالی بوشهر او را وکیل کردند.
بعد از خاتمه مجلس به کار ملکداری و کشاورزی مشغول شد و سالها دور از سیاست املاک وسیع خود را اداره می کرد.
در 1327 در کابینه عبدالحسین هژیر به سمت وزیر دادگستری تعیین شد و چند ماهی در این سمت بود.
در دوره اول سنا از خوزستان سناتور شد.
2ـ باقر پیرنیا فرزند ابوالحسن معاضدالسلطنه در سال 1298 در تهران متولد شد.
وی پس از طی دوره ابتدایی و گرفتن دیپلم، به دانشگاه تهران راه یافت و از دانشکده علوم لیسانس ریاضی و از دانشسرایعالی لیسانس علوم تربیتی دریافت کرد و در سال 1319 در وزارت دارائی استخدام شد.
باقر پیرنیا از دوستان نزدیک علم بود که با حمایت او مناصب مهمی بدست آورد.
نامبرده در وزارت دارایی در مسئولیت های مختلف از جمله، معاون پیشکاری استان نهم، سرپرست پیشکاری استان نهم، رئیس دارائی مشهد، نماینده ایران در صندوق بین المللی پول و معاونت اقتصادی وزیر دارایی به کار پرداخت.
نامبرده همچنین در مشاغل دیگری از جمله: استاندار استانهای کرمان، خراسان، فارس، رئیس حسابداری وزارت کار، رئیس حسابداری وزارت امور خارجه، متصدی امور مالی و بازرگانی و اقتصادی دولت ایران در واشنگتن، مشاور اقتصادی وزیر امور خارجه، عضو هیئت امناء دانشگاه کرج و عضو هیئت امنای دانشگاه پهلوی شیراز مشغول به کار بود که در تمام این مسئولیت ها دزدیهای زیادی نمود و اهل زدوبند بود که در ذیل چند نمونه از آن ذکر می شود.
نامبرده در سال 1336 زمانی که معاون اقتصادی وزارت دارایی بود ساختمانهایی که شرکت دارسی برای وزارتخانه ساخته بود به اسم خودش ثبت نمود و در زمانی که رئیس دارایی مشهد بود نیز دزدیهای زیادی داشت و در زمان استانداریش در استان فارس با گرفتن پول و رشوه طرح های عمرانی را به افراد واگذار می کرد و در زمان استانداریش در خراسان و مسئولیت آستان قدس گرانترین زمین های متعلق به آستان مقدس امام رضا (ع) را بین دوستان و نزدیکانش مجانی بذل و بخشش نمود، دزدیدن قرآن های بسیار نفیس و گرانبهای آستان قدس (ع) از دیگر کارهای وی بود.
علیرغم تمام این دزدیها در سال 1348 به عنوان استاندار نمونه شناخته شد؟! مشارالیه با پولهای فوق، مستغلات گران قیمتی در تهران و سوئیس خریداری نمود و زنش در یک قماربازی 200 هزار تومان باخت و باخت های مشابهی نیز خودش داشته است.
باقر پیرنیا در زمینه مفاسد اخلاقی شهرتی عام داشت به نحوی که در سال 1348 با تظاهر به روزه خواری در ماه رمضان و میگساری در حالت مستی و غیرعادی به حرم می رفته است که باعث ناراحتی و اعتراض مردم شده است.
ساواک در یک ارزیابی، نامبرده را فردی: سست اراده، بی حال، عیاش و ولخرج، شب نشین و تریاک کش، در مقابل زن و مشروبات الکلی تسلیم، با گشادبازی و خاصه خرجی ها و حاتم بخشی های زیاد، و قمارباز معرفی کرده است.
مشارالیه نشان درجه 1 و 3 همایون و نشان تاج گذاری از محمدرضا پهلوی دریافت کرد و در حزب ایران نوین عضویت داشت.

منبع:

کتاب محمد باهری به روایت اسناد ساواک صفحه 205


صفحه قبل برو به صفحه
صفحه بعد
کلیه حقوق این پایگاه برای مرکز بررسی اسناد تاریخی محفوظ است. استفاده از مطالب سایت با ذکر منبع بلامانع است.