عملی نشدن کشف حجاب در مراغه
تاریخ سند: 15 تیر 1317
عملی نشدن کشف حجاب در مراغه
متن سند:
13170415وزارت داخله
اداره کل شهربانی
اداره............
تاریخ..........
دایره ........
موضوع ...............
ضمیمه
نمره 20856--11961
محرمانه و مستقیم
ریاست دفتر مخصوص شاهنشاهی
عطف به ابلاغیه مطاع مبارک شماره ۳۱۵ -۱۷/۲/۱۶ راجع به گزارش استاندار ۴ در موضوع عملی نشدن کشف حجاب در مراغه که اوامر مطاع مبارک اعلیحضرت همایون شاهنشاهی شرف صدور یافته است «هر گاه رئیس شهربانی آنجا غفلت کرده است تغییر داده شود» به عرض می‌رساند: یاور حسام وزیری پایه ور شهربانی تبریز برای بازجویی به مراغه اعزام طبق گزارش شهربانی تبریز بطوری که بازجویی شده رئیس شهربانی مراغه در مورد کشف حجاب غفلتی نکرده زنهایی که در معابر دیده می‌شوند بی‌حجاب هستند ولی عده[ای] از بانوان از منزل خارج نمی‌شوند1. متمنی است مراتب را از شرف عرض پیشگاه مبارک اعلیحضرت همایون شاهنشاه گذرانده اوامر مطاع مبارک را ابلاغ فرمایند.
رئیس اداره شهربانی [سرهنگ مختار]
[امضا]
تا وقتی که در خانه هستند نباید متعرض شد هر وقت از خانه خارج شدند و خواستند با حجاب حرکت نمایند مطابق مقررات
باید ممانعت شود......877-15 /4 /17
توضیحات سند:
1- یکی از مبارزات سخت و طاقت فرسای زنان در آن زمان محدود کردن خود در خانه بود، آنها برای اینکه خود را از تعرض مأمورین دولت حفظ نموده و از هتک حرمت و حریم و شخصیت خود جلوگیری نمایند ناچار شده بودند که غیر از موارد ضروری از منزل خارج نشوند و بدین ترتیب رضاخان برای اغلب زنان کشور که مقید به دین و حفظ حجاب شرعی خود بودند، زندانی بزرگ ساخت و نهضت آزادی زنان، حکم حبس زنان نجیب و عفیف شد. این نوع مبارزه نه تنها در شهر مراغه و استان آذربایجان که در اغلب شهرها و استانها جاری بود. لذا وزارت داخله طی بخشنامه‌ای به کلیه وزارتخانه‌ها خواستار برخورد با این امر، لااقل در سطح کارکنان وزارتخانه‌های مربوط به بیرون آوردن خانمها از خانه کرده و متخلفین را به تعقیب تهدید می‌نماید:بخشنامه وزارت داخله به کلیه وزارتخانه ها، نمره ۲۵۷۸، بتاریخ ۱۳۱۶/۱۲/۱۵، محرمانه
«از قرار گزارشهایی که به مرکز رسیده، در بعضی شهرستانها موضوع رفع حجاب پیشرفت کامل ننموده و اغلب نسوان از خانه‌ها بیرون نمی‌آیند. حتی مأمورین دولتی از بیرون آوردن بانوان خودشان خودداری می‌نمایند و این وضعیت و عدم پیشرفت بیشتر مربوط به مقصود آنهاست. متمنی است مقرر فرمایید به مأمورین آن وزارت در شهرستانها گوشزد شود که مسامحه و غفلت در این امر موجب مسئولیت و تعقیب آنها خواهد بود. وزارت داخله نیز به کلیه استانداریها و فرمانداریها دستور داده که تخلفات مأمورین دولت را در این باب به مرکز گزارش دهند که به اطلاع وزارت مربوطه برسد.» (خشونت و فرهنگ، سازمان اسناد ملی ایران، صفحات ۲۵ و ۲۶)