موضوع : روحانیون
تاریخ سند: 30 تیر 1342
موضوع : روحانیون
متن سند:
شماره : 139/بخش 312 تاریخ : 30 /4 /42موضوع : روحانیون
سه شب قبل آیت‌اله میلانى و شریعتمدارى نزد آیت‌اله بهبهانى آمدند و راجع بمذاکرات این جلسه آیت‌اله بهبهانى میگفت. مدتى زیاد با آقایان مزبور بحث شد و میلانى ابتدا از اینکه عده‌اى دور او را گرفته‌اند (مقصودش اعضاء جبهه ملى بود) اظهار تأسف میکرد و میگفت مرا دوره کرده‌اند و نمیگذارند بحال خود-باشم. سپس مذاکرات مفصلى کردیم و اینطور تصمیم گرفته شد که مذاکرات ما با دولت باید روى این اصل دور بزند که اگر واقعا دولت از اعمال خود پشیمان است راه این است که اولاً مسببین اصلى واقعه مدرسه فیضیه قم را که صورت آنرا داریم بگیرند و محاکمه و تنبیه کنند این امر چه در داخل مملکت و چه در خارج بنفع دولت و شاهنشاه خواهد بود که عده‌اى را که بى اسلحه و بى آزاد و در گوشه‌اى نشسته بتحصیل و بکار خود مشغول بودند بى جهت مصدوم و مضروبشان کردند و در نظر دولت گناه و تقصیر قلمداد شده و مسببین واقعه مجازات شوند ثانیا آزادى کلیه دستگیر شدگان و احترام بروحانیت و صدور اعلامیه و تبرى جستن از اعمالى که 15 خرداد و مدرسه فیضیه قم شده است ثالثا باز کردن مجلسین اینکار اخیر را خیلى باید پافشارى کرد و این عمل بنفع شاه و مردم است بنفع شاه است از این جهت که دیگر توجه از شاه بمجلس برمیگردد و هر کارى بشود بد یا خوب مخالف نظر مردم یا موافق نظر مردم بد و خوب
آن یا مخالفت و موافقت آن مربوط بمجلس میشود و شاه که حقا مقام بى‌طرف و غیر مسئول است مبرى خواهد شد و مخصوصا تاکید گردید اگر این بار ملاقاتى دست داد و از طرف دولت مراجعه کردند بآنها بگویند روحانیون به شش ماده و هفت ماده کارى ندارند روحانیون چه کار بملى شدن جنگل یا دولتى شدن آن یا تشکیل سپاه دانش یا اصلاح ارضى دارند شما همه اینکارها را از راه مجلس بکنید اگر خوب یا بد باشد و روحانیون نظرى داشتند بمجلس خواهند نوشت با مجلس است که قبول و یا رد کند و آنوقت هم هر تکلیفى باشد عمل خواهند کرد. سپس از اتحادى که بین آقایان هست صحبت شد و اظهار خوشوقتى گردید و اضافه شد که گمان میرود اعلیحضرت هم شخصا تا این اندازه مایل بعناد و فشار بروحانیت نیستند بلکه این اطرافیان هستند که نمیگذارند موضوع خاتمه بپذیرد و بین طرفین اصلاح شود چون نان آنها در این راه است باید آشوب و انقلاب و جنگ و دعوا باشد تا بتوانند مقام بگیرند و نزد شاه باین وسائل راه پیدا کنند و پول بدست بیاورند و عقیده داشتند بیشتر این حوادث و جریانات و حل و فصل نشدن قضایا زیر سر همین اطرافیان و مامورین است در مورد انتخابات هم صحبت شد و گفته شده ما باید در مورد انتخابات هم همان نظرى را که داشتیم مجددا اعلام بداریم و شرکت زنها را در انتخابات تحریم کنیم و چنانچه قرار عملى شدن اینکار باشد طى اعلامیه‌اى مجددا مراتب را با مردم در میان بگذاریم. 21 /4 /1342
در پرونده تظاهرات 15 خرداد بایگانى شود. شهابى