تاریخ سند: 31 فروردین 1332
متن سند:
ریاست ستاد ارتش صبح روز 28، اینجانب به دزفول عزیمت و کمیسیون امنیت در فرمانداری دزفول با حضور فرماندار، فرمانده پادگان و رئیس شهربانی و ژاندارمری تشکیل و راجع به جریان وقایع روز 27، بررسی، نتیجه به قرار زیر بوده: عصر روز 26 عده[ای] از خوانین به فرمانداری و شهربانی مراجعه و درخواست می نمایند که برای پشتیبانی از دولت، روز 27، در شهر متینگ بدهند اشخاص مزبور به علت وجود دودستگی و اختلاف شدید در شهربانی با این تقاضا موافقت نمی کنند و می گویند به عوض متینگ در شهر اقدام به تهیه تلگرافها و طومارها بشود آنها این موضوع را قبول نمی کنند ساعتی بعد دسته ای از افراد حزب زحمتکشان به همین عنوان مراجعه و عین این تذکر به آنها داده می شود.مجددا طرفین در حوالی غروب روز 26 مراجعه و عین اظهارات قبل به آنها می شود.
کمیسیون امنیت در فرمانداری تشکیل و احتیاطات لازم برای انتقال نقاط لازم و تقویت شهربانی منظور می شود، شبانه هم امریه تلفنی تیمسار راجع به آزاد بودن ابراز احساسات به فرمانده پادگان ابلاغ می شود.
صبح روز 27 ابتدا یک گروهان به شهربانی اعزام و مجددا یک گروهان دیگر نیز بنابه تقاضای شهربانی فرستاده می شود.
حوالی ساعت 7 صبح در یکی از خیابانها، معروف به «صحرا به در» که به صحرا منتهی می شود عده[ای] از خارج و داخل شهر سواره و پیاده از طرف محله خوانین با طبل و دهل حرکت و برای متینگ عزیمت می کنند.
در همین موقع از کوچه های اطراف این معبر نیز جماعتی از شهریها منتسب به حزب زحمتکشان با سنگ و چوب و شمشیر حرکت می کنند.
مصادف با این جریان از بعضی خانه های محله خوانین، صدای تیراندازی بلند می شود و این دو جماعت بهم نزدیک شده بهم ریخته، شروع به منازعه می کنند.
منازعه از حوالی ساعت 9 صبح شروع می شود، 2 گروهان سرباز که شهربانی برای کمک خواسته بوده در شهر متفرق و فقط 2 کامیون از آنها جمع بوده به تعاقب پرداخته و با دخالت مستقیم فرمانده پادگان و افسران و تعاقب منازعه کنندگان، جمعیت را متفرق و خیابانها را خلوت می کنند.
در نتیجه این جریانات، تا به حال، 3 نفر مقتول و 25 نفر با گلوله و غیره مجروح و مضروب شده اند.
در ساعت 15، شهر آرام می شود ولی صدای تیر تا شب در شهر ادامه داشته است.
پس از ورود به دزفول، شهر بازدید شد، وضع، آرام ولی اضطراب آمیز بود.
جنگ اعتصاب از هر دو طرف ادامه داشت.
مثلاً در موقعی که خبر شدند اینجانب به آنجا رفته ام، اول خبر آوردند آب شهر را قطع کردند بعد خبر دادند بعضی تلفن ها را از کار انداخته اند که البته دروغ بوده[است].
پس از بازدید شهر در ساعت 12 تصمیمات زیر اتخاذ شد پست بندی و اشغال شهر بطور کامل پیش بینی شد برای دستگیری صاحبان و ساکنین منازلی که در آنها تیراندازی شده دستور اکید به شهربانی داده شد زیرا کوچکترین اقدامی برای دستگیری آنهااز طرف شهربانی نشده بود و نیز دستور داده شد شهربانی، اعلامیه صادر و اخطار اکیدی بنماید که اخلال کنندگان نظم، را تحت تعقیب قرار خواهند داد.
کلیه پیش بینی هائی که لازم بود طی صورت جلسه، تدوین و به مسئولین امر تذکر داده شد.
در ساعت 30 /15 به اهواز مراجعت و دستور برقراری حکومت نظامی واصل شد که بلافاصله ابلاغ گردید.
مقدمات اجرای امر، فراهم و به موقع اجرا گذارده شد.
نتیجه حاصله از بازرسی مزبور به شرح زیر است.
1ـ رئیس شهربانی محل روی مناقشات خصوصی که با رئیس شهربانی اهواز داشته در کار خود عصبانی، دلسرد و منفی باف است و بدین لحاظ نه میل دارد و نه می تواند اوضاع را در دست بگیرد این اوضاع در تمام شهرها بخصوص در اهواز به علت ضعف شهربانی نیز وجود دارد.
2ـ رئیس دادگاه محل، حسن تفاهم و جنبه مثبت برای پیشرفت کار شهربانی و سایر مأمورین انتظامی ابراز نمی دارد بدین جهت مأمورین از کار، دلسرد و مرعوب و محافظه کاری می کنند یک سروان شهربانی به طور مثال اظهار می کرد چندی قبل، 9 نفر مجرم و متهم را شخصا بازداشت و تحویل دادگاه دادم رئیس دادگاه ابتدا از خود این جانب بازجوئی کرد و متهمین را هم بدون بازجوئی بلافاصله مرخص کرد.
3ـ اساس جریان اخیر دزفول روی اختلاف محلی شدید است که بین دو دسته خوانین شهر که به اصطلاح محلی «اقاوات» نامیده می شود و دسته دیگر، کسبه و پیشه وران و مردم عادی شهر که در حزب زحمتکشان جمع و این دستجات روی نظریات و منافع خصوصی برای منکوب کردن یکدیگر با در دست گرفتن عناوین مبتذل، یک روز به نام انجمن شهر، یک روز بنام طرفداری و غیره بدست می آورند که در این لفافه در صدد تأمین اغراض و نظریات خصوصی بر می آیند و اوضاع عمومی را به هم می زنند.
این اختلافات هم تازه گی نداشته حتی در 30 سال قبل، بنام حیدری و نعمتی، شهر را سنگربندی و مدتی با هم جنگ کرده اند و این که از جریان روز می خواهند به نفع خود استفاده کنند هر دسته هم یک عده چاقوکش دارند که رسما آنها را استخدام کرده اند.
برای خاتمه دادن اوضاع دزفول اگر محرکین این دستجات که در راس قرار دارند از هر دو طرف بازداشت و تعقیب قانونی و تبعید نشوند و چاقوکشان مجازات نشوند نتیجه بدست نخواهد آمد و اجرای این کار شدت و صرف نظر کردن از اغماض و گوش نکردن به هوچی گری ها و تشنجات آنها لازم دارد وگرنه برقراری حکومت نظامی بدون استفاده از قدرت و ضربت، آن نتیجه اصلی را عاید نخواهد داشت بخصوص که مدت آن یک هفته اعلام شده، در این یک هفته این عمل باید به موقع اجرا گذارده شود و دستور فرمایند نظریه عالی ابلاغ گردد.
ساعت 11 ـ 31 /1 /32 سرتیپ مغروری رونوشت پیرو شماره 1674 ـ 6 /2 /32 جهت اطلاع ریاست شعبه 4 رکن دوم ایفاد می گردد.
رئیس شعبه 8 رکن دوم ـ سرگرد ابراهیمی