موضوع : خسروانی وزیر سابق کشور
تاریخ سند: 27 دی 1348
موضوع : خسروانی وزیر سابق کشور
متن سند:
به : 327 از : 20 ه 5 شماره : 56568 /20 ه 5 ساعت 1500 روز 24 /10 /48 آقای دکتر غلامحسین خوشبین1 وزیر سابق دادگستری در یک صحبت کاملاً خصوصی به سناتور مهدی نمازی اظهار داشت عمر خدمت و ریاست محمد خسروشاهی در اطاق بازرگانی قریبا به پایان خواهد رسید ناطق بعد در پاسخ سناتور نمازی که گفت فعلاً در این مورد صحبت می نمایند ولی هنوز معلوم نیست افزود کار تمام است قرار است که اطاق بازرگانی و صنایع قریبا ادغام شوند و آقای شریف امامی رئیس مجلس سنا فعالیت می نماید که دکتر باهر رئیس شود ولی دیگران می خواهند آقای آموزگار را که در خارج است برای احراز پست ریاست اطاق بازرگانی و صنایع تحمیل کنند و تاکنون که موضوع تعویض آقای محمد خسروشاهی عملی نگردیده به علت اختلاف سلیقه و دودستگی حاصله می باشد به هر حال اکنون دیگر می بایست کار را خاتمه دهند و شخصی را به این سمت انتخاب نمایند در این موقع سناتور نمازی موضوع را تغییر داده گفت راستی برکناری عطاءاللّه خسروانی وزیر سابق کشور و یا کنار گذاردن وی چه علتی داشته است دکتر خوشبین پاسخ داد به خوبی از این موضوع مطلع می باشد و علت آن را این طور شرح داد که اصولاً ارباب (منظور شاهنشاه آریامهر) دوست ندارد شخصی مدت زیادی مصدر کار باشد ثانیا علت اصلی برکناری خسروانی شخص خود وی بوده است چون اغلب در کمیسیون های متشکله صحبت هایی می نموده که از خودش خیلی بزرگ تر و پرمعنی تر بوده است مثلاً در یک جلسه و کمیسیونی که عده زیادی حضور داشته اند و در مورد لایحه ای که قرار بوده به مجلس برده شود تبادل نظر می گردید اعضای حاضر در جلسه اظهار عقیده می نمایند ممکن است این لایحه مورد تصویب اکثریت واقع نگردد ولی خسروانی پاسخ داده این طور نیست بلکه کلیه وکلای مجلس (البته اکثریت) مطیع وی می باشند و هر دستور و کاری که ارجاع نماید بدون هیچ گونه اعتراض و سوالی انجام خواهند داد و بعد اضافه نمود که راجع به این لایحه دستور می دهم که تصویب نمایند و این عمل انجام خواهد یافت ناطق سپس تعریف نمود که در این موقع آقای دکتر ولیان وزیر اصلاحات ارضی که در جلسه مربوطه حضور داشته از این صحبتهای آقای خسروانی ناراحت و نگران شده و به خسروانی می گوید شما و ما نمی توانیم به مجلس دستور بدهیم که مجری خواسته های ما باشند و اصولاً اداء چنین مطالبی صحیح و منطقی نیست حتی کار نامبردگان به مجادله لفظی و گفت وگوی شدید می کشد که با وساطت دیگران موضوع تقریبا فیصله می یابد و تصمیم گرفته می شود که این موضوع در آن مکان دفن گردد و در خارج نشر و انتشار نیافته و بازگو نگردد ناطق سپس گفت خسروانی بر سر مسئله دیگری با دکتر نیک پی نیز مجادله و گفت وگوی تندی نموده بالاخره دکتر ولیان جریان را به آقای نخست وزیر گزارش و آقای هویدا نیز مراتب را به شرف عرض شاهنشاه آریامهر می رساند و شاهنشاه می فرمایند لازم بوده که این موضوع را به من اطلاع نمی دادند اکنون دیگر نمی توانیم موضوع را نشنیده فرض نمائیم و فورا دستور می فرمایند که خسروانی و نیک پی را از کابینه بیرون نمایند و این موضوع عملی ولی مدتی بعد مجددا نیک پی وارد دستگاه گردیده و سمت شهرداری تهران به وی تفویض شده ناطق سپس اظهار عقیده نمود که خسروانی تصور نمی نمود که زمانی خواهد رسید که از پست وزارت برکنار و چشم بپوشد حتی فکر می نمود تا دنیا برجاست وی مصدر پست وزارت و دبیرکلی حزب ایران نوین خواهد بود در خاتمه سناتور نمازی سوال نمود به طوری که استنباط می شود آقای نیک پی شخص صالح و مفیدی نمی باشد دکتر خوشبین در تایید اظهارات وی افزود این موضوع کاملاً صحیح و منطقی است نامبرده شخص کوچک و نالایقی است که به مشاغل و امور مهمی که انتظارش نمی رفت گمارده شده است.و نمی تواند منشأ اثرات مفیدی در هنگام تصدی خود باشد.
نظریه رهبر عملیات : منبع قابل اطمینان است و به صحت اظهاراتش می توان اعتماد نمود.
2ـ منبع از طریق استراق سمع اظهارات نامبردگان فوق را شنیده و گزارش داده است هرگونه اقدام مستقیمی موجب شناسایی منبع خواهد شد.
نظریه 20 ه 5 : نظریه رهبر عملیات مورد تایید است.
دانشجو بهره برداری و در پرونده خسروانی و دکتر خوشبین و مهدی نمازی و مجلس شورای ملی و عبدالعظیم ولیان و غلامرضا نیک پی منعکس شد 5 /11 /48
توضیحات سند:
1ـ دکتر غلام حسین خوشبین فرزند میرزاآقا نوراله از دانشگاه ژنو و در رشته دکتری حقوق فارغ التحصیل شد.بعضی از مشاغل و مناصب دولتی وی عبارتند از : دادیار دادسرای تهران، عضو دادگاه استان مرکز، کفیل شعبه پنجم دادگاه استان مرکز، دادیار دیوانعالی کشور، رئیس اداره حقوق وزارت دادگستری، مدیرکل امور قضائی دادگستری در سال 1327 ش و معاونت کل دادگستری، مستشار دیوانعالی کشور، معاونت اول دادستان کل، رئیس شعبه چهار دیوانعالی کشور و رئیس هیئت مدیره و مدیرعامل بانک توسعه صادرات، سرپرست دانشجویان ایرانی در فرانسه و رایزن سفارت ایران در پاریس.
وی همچنین از اعضاء مجلس سنا بود و در تیر 1341 در کابینه اسداللّه علم به وزارت دادگستری منصوب شد و بعد در بهمن همان سال وزیر مشاور گردید.
وی همچنین از اعضای حزب ملت بود.
و در لژ فراماسونری ایران عضویت داشت.