صورتجلسه شورای تأمین و هم آهنگی استان اصفهان جلسه شماره 374 مورخه 14/5/2537
تاریخ سند: 14 مرداد 1357
صورتجلسه شورای تأمین و هم آهنگی استان اصفهان جلسه شماره 374 مورخه 14/5/2537
متن سند:
شرکت کنندگان: اکبر زاداستاندار استان اصفهان سرلشگر رضا ناجیفرمانده مرکز توپخانه و موشکها و پادگان اصفهان سر تیپ تقوی رئیس ساواک استان اصفهان سر تیپ بنی فضلفرمانده ناحیه ژاندارمری اصفهان سر تیپ مصطفائیرئیس شهربانیهای استان اصفهان مذاکرات: اکبر زاد: این جلسه بنابه درخواست من جهت بررسی در مورد برگزاری جشن مشروطیت تشکیل گردیده تا ضمن پیش بینی اقدامات حفاظتی لازم، وضعیت شهر و منطقه اصفهان را هم مورد بررسی قرار دهیم سرتیپ مصطفائی: دیروز ساعت 1000 عده ای در مسجد حسین آباد جمع شدند و قصد تظاهرات داشتند ولی چون با آمادگی پلیس مواجه شدند پس از خروج از مسجد به آرامی متفرق شدند ولی همین عده مجددا در سه راه نظر متمرکز شده و در نتیجه یک خودرو جیپ ارتش را آتش زدند و عده ای به همین علت دستگیر شده اند همه آنها جوان و از اهالی حسین آباد نیستند بلکه از نقاط دیگر شهر به این محل آمده اند.در ساعت 1300 روز 13 /5 /2537 بانک ملی سه راه ملک و در ساعت 2230 همان روز شهرداری ناحیه 3 و بانک صادرات مقابل آن به آتش کشیده می شود.
همچنین بانک صادرات خیابان سروش مورد حمله قرار گرفته و شیشه های آن شکسته می شود.
در ساعت 0100 روز 14 /5 /2537 یک انبار صندلی در بازارچه بیدآباد و در ساعت 0500 سینما شهر فرنگ به آتش کشیده می شود و با اینکه مکررا به صاحبان سینماها تذکر داده شده که باید افرادی را در سینما برای حفاظت خود و انجام اقدامات اولیه داشته باشند معهذا به این تذکرات توجهی نکرده اند.
نجف آباد هم امروز به عنوان همدردی با دستگیری طاهری تعطیل کرده اند ولی در اصفهان اکثر مغازه ها باز است.
دیروز در همایون شهر مجلس ختمی برگزار شده و تظاهراتی به وقوع پیوسته و تعدادی شیشه شکسته شده، که اسامی محرّکین مشخص گردیده ولی هنوز دستگیر نشده اند.
از گارد شاهنشاهی نامه ای در مورد نظافت و آمادگی مسیرهای تشریف فرمائی در مواقع تشریفات به وزارت کشور نوشته شده که عینا قرائت می گردد.
سرتیپ تقوی: وضعیت اجتماع منزل آقای خادمی و اقداماتی که انجام شده به شرح زیر به استحضار می رسد: از جمله اقدامات اجتماع کنندگان در منزل مذکور این است که با صدوقی یکی از روحانیون افراطی و مخالف می باشد در یزد تماس حاصل و مردم یزد را به همکاری دعوت و افرادی را هم برای جلب کمک و هماهنگی به روستاها اعزام و اعلامیه ای با عنوان همبستگی دانشجویان و بازاریان صادر نموده اند در مقابل این جریانات اقداماتی انجام شده و مهندس میر محمد صادقی توجیه و به ملاقات آقای خادمی اعزام و شخصا نیز من با آقای خادمی مذاکره و وی توجیه [لیکن]تقاضای آنان این است که طاهری آزاد شود؛ به نامبردگان تفهیم شد این کار غیر قانونی است، چون اظهار شد عده ای تصور می کنند طاهری را کشته اند پاسخ داده شد، نامبرده به موجب قانون دستگیر و در مرکز است همسر یا هر یک از نزدیکانش اگر بخواهند ترتیب ملاقات داده خواهد شد که در نتیجه میر محمد صادقی به عنوان نماینده خادمی با وی ملاقات و سپس به خادمی اطلاع می دهد طاهری را دیدم صحیح و سالم است و در تهران هم به من خیلی احترام گذاشته اند و طاهری در مرکز اعلام داشته بود هنگام دستگیری مبلغ 300 هزار تومان بالای سرش بوده که با تحقیق افراد خانواده اش از وجود چنین پولی اظهار بی اطلاعی نموده مجددا با طاهری تماس وی گفت پول در حصیر بالای سرش بوده که با جستجوی بعدی مبلغ مذکور پیدا شد.
موضوع قابل اهمیت این است که این پول احتمالاً در همان روز دستگیری به دست وی رسیده و معلوم نیست از چه منبعی تأمین شده که خانمش نیز از وجود آن بی اطلاع بوده است.
پس از اعلام چگونگی وضعیت طاهری وسیله میر محمد صادقی به آقای خادمی فرد اخیرالذکر با اینجانب تماس و با توجّه به اینکه شرط اجازه ملاقات با طاهری تخلیه منزل از مردم بوده خادمی اظهار داشت نمی تواند مردم را از منزلش بیرون کند که به وی تفهیم شد منزلش در دست کمونیستها و افراد اخلالگر بوده که ممکن است خود وی را نیز بکشند.
در نتیجه این اقدامات اعلامیه ای از ناحیه مشارالیه صادر و افراد اجتماع کننده کم شدند ولی متفرق نگردیدند و مغازه ها هم باز نشد.
همچنین اقدامات دیگری هم از قبیل معرفی طاهری آن طوری که هست به مردم وسیله افرادی که او را می شناسند در حال انجام است.
ضمنا به طوری که ملاحظه شده است اداره اجتماع منزل خادمی از ید او خارج و در آنجا سخنرانیهای حاد1 می شود و حاضرین که در بین آنان جوانان بین 12 تا20 سال هستند به شدت تحریک و همچنین عده ای از اجتماع کنندگان که قدرت تحریک سایرین را دارند تشویق تا به مناطق خود رفته و به نوبه خود جوانان و افراد بی سواد متعصب مذهبی را تحریک نمایند، در نتیجه جوانان مذکور که تحت تأثیر قرار گرفته به گروههای دو الی سه نفری تقسیم و معمولاً با موتورسیکلت در اطراف شهر حرکت و هر کجا را که مأمور یا محافظ و مراقب نداشته باشد با پرتاب بطریهای آتش زا و کیسه های نایلونی مملو بنزین به آتش می کشند.
بنابراین به نظر می رسد ضروری است حداقل سی اکیپ مجهز به بی سیم با خودروهای کوچک بین کلانتریها تقسیم که در تمام مدت 24 ساعت در شهر به گشت زنی مشغول شوند.
سرلشگر ناجی: 1ـ پیشنهاد ریاست ساواک منطقی و بجا است در جلسه قبلی هم به عرض رساندم که اقدامات دیپلماتیک باید به عمل آید و از سوی دیگر سازمان رادیو و تلویزیون و رسانه های گروهی به نحوی که بر خلاف خط مشی کلی کشور نباشد باید مردم را روشن و آگاه سازند ولی چون موضوع بسیار ظریف و حساس است باید به ترتیبی عمل شود که اولاً در نهایت احتیاط و حفاظت باشد و ثانیا همه گونه پیش بینی برای اتفاقات احتمالی ناشی از اقدامات فوق به عمل آید.
2ـ تا تکلیف طاهری روشن می شود به طریقی به خانم خادمی القاء شود که خادمی را برای استراحت موقت مدتی به منطقه خوش و آب هوای دیگری غیر از اصفهان منتقل نماید زیرا به طور قطع خانواده خادمی هم از این وضع و شلوغی منزل ناراحت می باشند.
3ـ از ضربه خود اخلالگران بر علیه خودشان استفاده کنیم مثلاً آنها واعظ به منبر می فرستند ما هم چند واعظ معتقد و با ایمان پیدا کنیم و اثرات تحریکات محرّکین را خنثی سازیم چون مردم به امامه [عمامه] و عبا معتقد هستند، بنابراین یک واعظ در لباس روحانیت بهتر می تواند مردم را توجیه کند.
4ـ سازمان رادیو تلویزیون نقش حساس تری بازی کند و اگر لازم است با مردم مصاحبه و نظریات آنان را در رادیو و تلویزیون به صورت گفت و شنود منعکس نمایند تا مردم بیشتر روشن شوند.
5ـ در مورد بکار بردن سربازان قبلاً چندین بار در شورا به عرض رسانده ام که کاربرد افراد نظامی به این صورت اصولاً به صلاح نیست باید عواملی از شهربانی و ژاندارمری به طور موتوریزه مرتّب در گشت زنی باشند و عوامل انتظامی در نقاط مناسب به صورت تمرکز باشند تا در صورت لزوم به سرعت بتوانند در محل حاضر و ضربت وارد نمایند واّلا با وضع فعلی اصولاً استفاده از نیروی نظامی به این شکل صحیح نیست و باعث فرسودگی پرسنل و تضعیف روحیه آنان و بدبینی مردم می باشد.
6ـ یک دستگاه جیپ ارتشی به آتش کشیده شده و از فردا که روز کار می باشد حدود 300 دستگاه خودرو از مرکز توپخانه باید در سطح شهر رفت و آمد نمایند و اگر بخواهم تمام خودروها را با اسکورت به شهر اعزام نمایم که غیرممکن است و امکان پذیر نیست.
در این مورد شهربانی باید فکر اساسی کند و با اعزام تیمهای سیّار به گشت، ترتیبی دهد که اولاً مهاجمین جیپ دستگیر شوند ثانیا تأمین کافی در شهر برقرار شود بخصوص در این مورد از وجود مأمورین موتور سوار که [به] راحتی بتوانند افراد را تا کوچه پس کوچه ها تعقیب و دستگیر کنند باید استفاده کرد چون اکثر خرابکاران در چند روز گذشته با موتورسیکلت خرابکاری کرده و فرار نموده اند.
سرتیپ مصطفائی: در مورد دستگیری مهاجمین به جیپ چند نفر مظنون دستگیر شده اند ولی هنوز مجرمیت آنها مسلم نشده است و در مورد استقرار یگانها در نقاطی دور از انظار عمومی به هر ترتیب که شورا صلاح بداند اقدام می کنم البته در نقاط مختلف شهر باید چند نقطه پیش بینی شود و آماده برای این کار گردد.
اکبر زاد: فرماندار اصفهان را مأمور می کنم که با هم آهنگی با آموزش و پرورش ـ تربیت بدنی ـ شهربانی ـ ژاندارمری و مرکز توپخانه در کمیسیونی نقاطی را مناسب برای استقرار یگانها در سطح شهر بررسی و پیشنهاد نمایند.
(کمیسیون مربوطه در ساعات 0800 روز 15 /5 /2537 در شهربانی تشکیل گردد) مصوبات شورا: 1ـ تهیه اعلامیه مورد پیشنهاد رئیس ساواک اصفهان با همکاری فرماندار اصفهان (از نظر تهیه متن اعلامیه) 2ـ بررسی و پیشنهاد نقاطی برای اسکان نیروهای نظامی در شهر به نحوی که اولاً قابل دسترسی از نظر ترافیک سهل الوصول باشد و ثانیا از دید مردم پنهان باشد.
3ـ برقراری کنترل شدید برای مراسم جشن مشروطیت در کاخ چهلستون.
توضیحات سند:
1ـ سخنرانیهای منزل آیت الله خادمی تا پایان تحصن و برقراری حکومت نظامی هر روز صورت می گرفت.«هر روز سخنرانی دایر می شد و یکی از برادران درباره مسائل مختلف بحث و بررسی می نمود.
از جمله بحثی سازنده درباره استضعفاف توسط جناب آقای پرورش ایراد شد و همچنین بحثی درباره رهبری توسط آقای سید ابوالحسن بدری دیگر سخنرانان حجت الاسلام نورالدین اشنی، رضا محبوبی و خیرالهی بودند.
» (یادواره نهضت اسلامی چهره انقلاب در اصفهان، ج 2، ص 16)