موضوع: درباره آگهی تسلیت طلاب قم
تاریخ سند: 30 فروردین 1343
موضوع: درباره آگهی تسلیت طلاب قم
متن سند:
شماره: 1683 /20 الف برابر اطلاع آگهی تسلیت پیوست را عده ای از طلاب قم جهت آیت الله طالقانی1 در روزنامه اطلاعات به چاپ رسانده اند ممکن است این عده عضو نهضت آزادی2 یا علاقمند به آن حزب باشند.رونوشت برابر اصل است اصل در پرونده 528ح جلد 8 بایگانی است بخش 312 ـ دانائیان
توضیحات سند:
1ـ سیدمحمود طالقانی در سال 1289 هجری شمسی دیده به جهان گشود.وی در خانواده ای اهل علم و فضیلت و دارای روحیات انقلابی و ضدظلم رشد نمود و برای نخستین بار پدرش مرحوم آیت الله سیدابوالحسن آغاز به یادگیری مفاهیم اسلامی درس تقوا کرد.
پدر وی را به لحاظ تقوا سرآمد پرهیزکاران یاد می کنند.
آیت الله طالقانی در زمان طلبگی آشنایی فراوانی با امام خمینی داشت و روابط متقابل آن دو بسیار بود.
مرحوم طالقانی دروس حوزوی را در محضر آیات عظام و اساتید به پایان رساند و از آیت الله حاج شیخ عبدالکریم حائری یزدی اجازه اجتهاد گرفت.
پس از پایان تحصیل به تهران بازگشت.
در مدرسه سپهسالار به تدریس علوم اسلامی مشغول شد.
تبلیغ، تشکیل جلسات مذهبی، مبارزه با رضاخان باعث شد که در سال 1318 دستگیر گردید.
پس از شهریور 1320 و شکست استبداد فعالیت های خود را گسترش داد.
در جریان نهضت ملی نفت از فعالان بود.
پس از کودتای آمریکائی 28 مرداد 1332، دستگیر و به دلیل مخفی نمودن شهید سید مجتبی نواب صفوی در خانه اش مدتی زندان بود.
در کنگره جهانی «شعوب المسلمین» در کراچی شرکت نمود.
در کنگره اسلامی قدس که سالی یک بار تشکیل می گردید دو بار مقام ریاست هیئت نمایندگی ایران را داشت.
از سوی مرحوم آیت الله العظمی بروجردی حامل پیامی برای «دارالتقریب بین المذاهب الاسلامیه» در مصر شد.
با آغاز نهضت امام خمینی از فعالان صحنه ی سیاست و تبلیغ بود.
در سال 1341 دستگیر و پس از اندکی آزاد شد.
سپس در جریان نهضت 15 خرداد بار دیگر به زندان محکوم گردید.
در سال 1346 آزاد و در سال 1350 دستگیر و مدت سه سال به زابل و 18 ماه به بافت کرمان تبعید شد.
در سال 1352 مجددا دستگیر و به 10 سال زندان محکوم و با اوج گیری نهضت آزادی از بند آزاد شد.
آیت الله طالقانی از بدو آزادی خود بار دیگر وارد صحنه ی سیاست شد و با انتشار اعلامیه ددمنشی رژیم سفاک پهلوی را محکوم نمود.
با تأسیس شورای انقلاب به ریاست آن تعیین و در سال 1358 از سوی امام خمینی به عنوان امام جمعه تهران معین شد.
در 19 شهریور 1358 در اثر سکته قلبی دارفانی را وداع گفت.
آیت الله طالقانی که مقام والائی چون حضرت ابوذر داشت و علیه ستمگران و چپاولگران مبارزه می نمود، در برابر دشمنان چون مالک اشتر مجری عدالت و مدافع ولایت بودند.
آیت الله طالقانی علیرغم زندان ها - تبعیدهای مکرر چندین اثر جاودان منتشر کردند : 1ـ حاشیه بر تنبیه الامه مرحوم آیت الله میرزا محمدحسین نائینی 2ـ تفسیر پرتوی از قرآن 6 جلد 3ـ تفسیر نهج البلاغه 2 جلد 4ـ با قرآن در صحنه 1 جلد 5 ـ آینده بشریت از نظر مکتب ما 6ـ سفرنامه حج 7ـ اسلام و مالکیت 8ـ جهاد و شهادت 9ـ وحدت 10ـ آزادی 11ـ توحید 12ـ ترجمه جلد اول امام علی (ع) روزها و رویدادها، ج 2 ، تهران، رامین 2ـ نهضت آزادی ایران : جمعی از نیروهای مذهبی جبهه ملی در اردیبهشت سال 1340 فعالیت تشکلی را رسما اعلام کردند و عنوان نهضت آزادی را بر آن نهادند.
این تشکل که با هماهنگی و اذن دکتر محمد مصدق شکل گرفت خود را وفادار به قانون اساسی مشروطیت و پیرو راه مصدق معرفی نمود.
نهضت آزادی ایران زائیده اندیشه این سه تن، آیت الله سیدمحمود طالقانی، مهندس مهدی بازرگان و دکتر یداله سحابی بود.
گرچه در درون نهضت سه جریان فکری: ـ مهندس مهدی بازرگان ـ رحیم عطایی ـ عباس امیرانتظام ـ آیه اللّه سیدمحمود طالقانی بود که در اندیشه و عمل و موضعگیری اختلافات بنیادین و اساسی داشتند.
با اوجگیری نهضت روحانیت به رهبری حضرت امام خمینی نهضت آزادی با حفظ مواضع خود به آن پیوست در بازگشت تاریخی امام در بهمن 57 مهندس بازرگان از مؤسسین این نهضت براساس قولی که در فرانسه مبنی بر پذیرش اصول انقلاب داده بود و به پیشنهاد شورای انقلاب و به فرمان امام به نخست وزیری دولت موقت مهندس بازرگان به دلیل گرایشهای سیاسی اش از اهداف رهبری انقلاب به مرور فاصله گرفت و اختلاف مبانی فکری خود را با اصول انقلاب آشکار ساخت و زمینه را برای بازگشت مجدد آمریکائیها مهیا می کرد بروز این گرایشها منجر به اشغال لانه جاسوسی امریکا توسط دانشجویان مسلمان پیرو خط امام شد که دولت موقت را مجبور به استعفا کرد.
از آن پس نهضت آزادی نیز به صف مخالفین انقلاب پیوست و به عنوان یک اهرم فشار علیه ایران در دوران هشت سال دفاع تبدیل گردید.