وزارت فرهنگ
تاریخ سند: 4 بهمن 1340
وزارت فرهنگ
متن سند:
تاریخ: 4 /11 /40محترماً بعرض می‌رساند یکی از دبیران اخراجی وزارت فرهنگ که از اعضای قدیمی حزب منحله توده می‌باشد اظهار داشته بنابر اطلاعات محرمانه‌ای که در حزب توده مورد بحث قرار گرفته است در کنگره اخیر حزب کمونیست اتحاد شوروی که با حضور نمایندگان احزاب کمونیستی جهان در مسکو برگزار گردیده برخی از شرکت کنندگان در کنگره سیاست شدید مقامات شوروی علیه دولت ایران را تنقید کرده و گفته‌اند نتیجه اعمال این سیاست توسعه بیشتر نفوذ کشورهای امپریالیستی و اتکای اضطراری زیادتر دولت ایران بر آن کشورها است که در نتیجه تضییقات بیشتری برای سازمان‌های دموکراتیک و حتی ناسیونالیست‌های ضد
غربی در ایران فراهم می‌شود. و توصیه شده که مقامات شوروی سیاست ملایم‌تری نسبت به ایران اتخاذ نمایند لذا توده‌ای‌ها منتظر تحولات عمیقی در مناسبات ایران و شوروی و اقدامات پکوف در این مورد می‌باشند.
نظریه:
از تاریخ تشکیل کنگره بیست و دوم حزب کمونیست اتحاد شوروی تاکنون رفتار کمونیست‌ها نسبت به ایران کوچکترین تغییری نکرده و وسائل تبلیغاتی آنها اعم از رادیوها - جراید و غیره همچنان علیه مقامات ایرانی و سیاست دولت انتقادات شدیدی بعمل می‌آورند و مردم را بر ضد هیئت حاکمه تحریک می‌کنند. بعلاوه با این که سفیر کبیر شوروی در ایران نیز بعد از کنگره بیست و دوم مراجعت نموده و تغییر و تحولی در مناسبات و روابط دولتین ایران و شوروی بوجود نیامده است علیهذا قرینه‌ای موجود نیست که مفاد گفتار دبیر مزبور را تائید کند. معذالک احتمال دارد در صورتی که چنین توصیه‌ای شده باشد مورد قبول مقامات شوروی قرار نگرفته و یا آن را تحت بررسی قرار داده‌اند که در حال نتیجه آن در آینده نزدیک روشن خواهد شد. بهتر است چگونگی توسط اداره مستقل هشتم نیز مورد بررسی و اظهار نظر قرار گیرد. موکول برای عالی است.
شهابی ۳۳۱ 5 /11 /40
استحضاراً عطف به سابقه بعرض می‌رساند
5 /11 /40
اقدام نمائید. 5 /11 /40