وقایع اخلالگرانه در شهر قم
تاریخ سند: 3 فروردین 1357
وقایع اخلالگرانه در شهر قم
متن سند:
از ساعت 1300 روز 3 /1 /37 تا ساعت 1300 روز 5 /1 /37 موارد زیر در رابطه با اقدامات اخلالگرانه در شهرستان قم قابل توجه بوده است: 1ـ روز 3 /1 /37 تعدادی اعلامیه مضره از انواع مختلف در داخل مدرسه خان نصب گردیده بوده که مأمورین شهربانی به مدرسه مذکور وارد و اعلامیه ها را که شامل 31 برگ بوده جمع آوری نموده اند.این اعلامیه ها عبارت بوده از: الف ـ بیانیه ای در 15 برگ و بدون امضاء که طی آن تحلیل مغرضانه و تحریک کننده ای پیرامون حوادث 29 بهمن ماه 36 تبریز به عمل آمده است.
ب ـ نامه روح اله خمینی به اتحادیه انجمنهای اسلامی دانشجویان ایرانی در اروپا که طی آن به رژیم ایران حملات تندی صورت گرفته است.
1 پ ـ یک برگ اعلامیه خطی که در آن به تبعید عده ای از روحانیون و وعاظ افراطی اشاره شده و مغرضانه مسائل نادرستی عنوان شده است.
ت ـ اعلامیه های شیخ محمد صدوقی روحانی مقیم یزد و ملاعلی معصومی روحانی مقیم همدان در باره وقایع اخیر قم و تبریز و حمله نیروهای اسرائیل به جنوب لبنان و اعلام عزای عمومی باین مناسبت.
2 ث ـ اعلامیه ای به امضاء عده ای از سران جبهه به اصطلاح ملی و نهضت به اصطلاح آزادی و کانون غیر رسمی نویسندگان که متن آن در باره وقایع 29 بهمن ماه 36 تبریز بوده و طی آن به دولت حملاتی شده است.
2ـ روز 3 /1 /37 در میان طلاب علوم دینی مقیم قم شایع گردیده که دولت مخصوصا با دامن زدن به حوادث در قم، قصد دارد از برگزاری مراسم چهلم کشته شدگان وقایع تبریز جلوگیری نماید.
3 ـ برابر اطلاع در تاریخ 3 /1 /37 عده ای از روحانیون و متعصبین مذهبی مقیم تبریز، ضمن مراجعه به آیت الله سید کاظم شریعتمداری در قم، از او خواسته اند که به مناسبت چهلمین روز مقتولین وقایع تبریز، اعلامیه ای منتشر و درس خود را باین مناسبت تعطیل کند.
تا کنون شریعتمداری در این باره اقدام معینی نکرده است.
1 4 ـ روز 4 /1 /37 از طرف محمد مهدی شمس الدین نماینده موسی صدر در لبنان، تلگرافی به آیات اللّه شریعتمداری، گلپایگانی، نجفی، مرعشی و وحید خراسانی به قم مخابره شده است.
در این تلگراف که به زبان عربی می باشد، در مورد تجاوزات اسرائیل به لبنان و لزوم اتحاد بین مسلمانان لبنان مطالبی درج شده است.
5 ـ در تاریخ 4 /1 /37 آگهی برگزاری مراسم ترحیم در مدارس علوم دینی حجتیه و خان نصب گردیده است.
در این آگهی گفته شده که: «به مناسبت شهادت احمد حمدیان سرباز رشیدی که جان خود را در راه دفاع از اسلام از دست داده ساعت 3 بعد از ظهر بر مزار وی در بهشت معصومه مراسمی منعقد است.
» درباره متوفی شایع بوده که این شخص همان سربازی است که یک نفر سرگرد شهربانی را در تبریز کشته و سپس دستگیر و اعدام شده است.
با مراقبتهائی که به عمل آمده در ساعت 1500 روز 4 /1 /37 به مناسبت فوق مراسمی در قم برپا شده است.
توضیح اینکه سرباز وظیفه مورد بحث محمد احمدی بقال نام داشته و روز 9 /12 /36 در محل دژبان پادگان تبریز به یک نفر سرباز و یک افسر تیراندازی و متعاقبا به کوی ولیعهد شهر مذکور متواری و در آنجا پس از کشتن رئیس کلانتری 7 تبریز تسلیم شده و مراتب به موقع به استحضار رسیده است.
6 ـ ساعت 1730 مورخه 4 /1 /37 سید حسن حجت کوه کمره ای یکی از وعاظ افراطی با اعلام قبلی در مدرسه حجتیه با حضور حدود 500 نفر از طلاب علوم دینی پیرامون حمله اسرائیل به جنوب لبنان سخنرانی حادی ایراد و ضمن محکوم نمودن دولت اسرائیل در این زمینه، به حوادث اخیر قم و تبریز اشاره و مدعی گردیده که دولت مسئول حوادث مذکور بوده است.
پس از خاتمه سخنرانی مشارالیه حاضرین بدون هیچگونه تظاهراتی متفرق گردیده اند.
7 ـ ساعت 2130 روز 4 /1 /37 شش نفر سرنشینان یک اتومبیل که از آبادان به قم وارد شده، به علت همراه داشتن اوراق و کتب مضره توسط مأمورین شهربانی قم دستگیر شده اند.
8 ـ ساعت 2215 روز 4 /1 /37 افراد ناشناسی با انداختن پارچه آغشته به بنزین در یکی از شعب بانک صادرات در قم، آنجا را آتش زده اند که بلافاصله آتش توسط مأمورین انتظامی و آتش نشانی خاموش و خسارات وارده جزئی بوده است.
9 ـ وضعیت قم در روزهای 4 و 5 فروردین ماه نسبت به روزهای قبل آرامتر بوده و حوادث مهمی رخ نداده است.
از روز اول فروردین تا روز 5 /1 /37 جمعا 55 نفر به اتهام اخلالگری و تخریب اماکن عمومی در قم بازداشت شده اند که 32 نفر آنان به علت نبودن دلائل کافی، از طرف بازپرس دادسرای این شهرستان مرخص و وضعیت بقیه تحت رسیدگی می باشد.
ارزیابی خبر: موارد فوق صحت دارد.
توضیحات سند:
1ـ پاسخ امام به اتحادیه انجمنهای اسلامی دانشجویان ایرانی در اروپا در 24 /11 /56 داده شد.ر.ک : صحیفه نور، ج 1، چاپ دوم.
2ـ آیت الله سید مهدی یثربی نیز در باره تجاوز اسرائیل به جنوب لبنان و کشتار فلسطینیان امروز (3 /1 /57) اعلامیه ای منتشر کرد و به همین مناسبت یادآور شد مجلس دعایی از ساعت 9 تا 11 صبح جمعه (فردا) چهارم فروردین برپا خواهد بود.
(اسناد انقلاب اسلامی، ج 2، ص 234) 1ـ حادثه دیگر روز سوم فروردین قم در گزارش شهربانی قم آمده است : «ساعت 2120 روز 3 /1 /2537...
عده کثیری در جلوی مدرسه خان ایستاده و مشغول دادن شعارهای ضد میهنی و پخش اعلامیه و پرتاب سنگ به سوی مأمورین بودند چهار نفر (حسین آقا محمدی، علی اصغر حمیدی، محمد قائمی، ذبیح اللّه حسینی) که محرک اصلی بودند و دائم مشغول دادن شعار ضد میهنی بودند و مردم را تشویق به دادن شعار می کردند شناسایی و پس از خارج شدن از مدرسه به وسیله مأمورین اعزامی از تهران چهار نفر فوق الذکر دستگیر و به کلانتری دلالت» شدند.