صفحه قبل برو به صفحه
صفحه بعد

گزارش

گزارش


متن سند:

گزارش

خلاصه پرونده تهیه و چاپ و پخش‌کنندگان اعلامیه‌های مضره در اصفهان به شرح زیر به استحضار می‌رساند:
الف ـ‌ مشخصات متهمین:
1- ‌سید محمدصادق ابطحی فرزند سیدصدرالدین دارنده شناسنامه 479 صادره از همایونشهر متولد 1322 در همایونشهر ـ مسلمان ـ تبعه ایران ـ دارای عیال و بدون اولاد ـ شغل کارگر کارخانه ریسباف اصفهان ساکن همایونشهر محله شترگلو میزان معلومات سیکل اول متوسطه.
2- ‌مرتضی ابطحی فروشانی فرزند سیدعلی دارنده شناسنامه شماره 19 صادره از همایونشهر متولد 131 در همایونشهر ـ مسلمان ـ تبعه ایران ـ دارای عیال و 4 نفر اولاد ـ شغل موزائیک‌ساز در همایونشهر و زرگر در اصفهان خیابان آماده‌گاه روبروی هتل شاه عباس ـ ساکن همایونشهر محله نو کوچه شکوری کاشی 2 میزان معلومات کلاس ششم ابتدائی.
3 ـ عباس فیض درچه‌ای فرزند حسین دارنده شناسنامه شماره 1 صادره از لنجان اصفهان متولد 1311 در لنجان ـ مسلمان ـ تبعه ایران ـ دارای عیال و 4 نفر اولاد ـ شغل آجیل‌فروش محل کار خیابان آماده‌گاه روبروی هتل شاه عباس ساکن اصفهان کوچه بهمن منزل شخصی میزان معلومات مختصر سواد مکتبی قدیمی دارد.
4ـ‌ عباس فرزند رضا شهرت اعرابی هاشمی دارنده شناسنامه شماره 486 صادره از بخش 2 اصفهان متولد 132 در اصفهان ـ مسلمان ـ تبعه ایران ـ مجرد ـ شغل کارمند بانک اعتبارات و تعاون و توزیع ساکن خیابان آماده‌گاه روبروی هتل شاه‌عباس شماره 4 منزل پدری، میزان معلومات دیپلم کامل ریاضی.
5ـ ابوالقاسم ربانی خوراسگانی فرزند عبدالرحیم دارنده شناسنامه شماره 63 صادره از خوراسگان اصفهان متولد 1313 در خوراسگان ـ مسلمان ـ تبعه ایران ـ دارای عیال و 2 نفر اولاد ـ شغل مدیر و کارگر چاپخانه اسلام محل کار اصفهان خیابان حافظ پاساژ مهدی‌پور ساکن خوراسگان محله [ناخوانا] منزل مهدی ربانی میزان معلومات کلاس ششم ابتدائی.
6ـ احمد دردشتی فرزند محمدهاشم دارنده شناسنامه شماره 436 صادره از پخش 2 اصفهان متولد 1316 در اصفهان ـ مسلمان ـ تبعه ایران ـ دارای عیال و یک نفر اولاد ـ شغل پلاستیک‌فروش محل کار بازار دالان مدرسه صدر ـ محل سکونت خیابان مدرس، دردشت کوچه کدخدا کاشی 12 منزل پدری میزان معلومات کلاس ششم ابتدائی.
7ـ‌سید مهدی هاشمی قهدریجانی فرزند سید محمد دارنده شناسنامه شماره 1765 صادره از اصفهان متولد 1323 در اصفهان ـ مسلمان ـ تبعه ایران ـ مجرد شغل طلبه مدرسه حجتیه قم محل سکونت در قم مدرسه حجتیه در اصفهان خیابان نشاط کوچه سیدالعراقین پلاک جدید 21 قدیم 11 میزان معلومات مطالعه در علوم فقه و اصول (بحث خارج)
ب ـ موضوع اتهام:
تهیه ـ چاپ و پخش اعلامیه‌های مضره و تحریک مردم علیه امنیت داخلی کشور.
ج ـ‌گردش کار:
در ساعت ‌17 روز 3 تیرماه سال 46 در همایونشهر در محلی که به نام کانون جوانان همایونشهر موسوم بود به مناسبت تولد امام چهارم علیه‌السلام جشنی برپا گردیده بود و عده‌ای از اهالی نجف‌آباد در آن شرکت نموده بودند. در این جلسه آقای سیدمحمدصادق ابطحی (متهم ردیف اول) ‌مقداری اعلامیه مضره که مقدمه آن به این شرح (متن اعلامیه حضرت آیت‌اله العظمی آقای حاج سیدعلی بهبهانی متع اله المسلمین بطول بقاء وجوده الشریف که به مناسبت تجاوز اسرائیل غاصب و امپریالیست های خونخوار آمریکا و انگلیس به کشورهای اسلامی صادر شده در این اعلامیه روابط مسلمین با یهودیان (دشمنان دیرین اسلام) صریحاً‌ تحریم گردیده است) چاپ گردیده بود، در بین حاضرین پخش و توزیع نموده بود پس از وصول گزارش پخش اعلامیه‌های مزبور با آقای بهبهانی تماس حاصل و استعلام گردید که چنین اعلامیه‌ای به دستور مشارالیه چاپ و توزیع گردیده است یا خیر مشارالیه اعلام نمود که ایشان از مقدمه اعلامیه و جریان چاپ و توزیع آن هیچگونه اطلاعی ندارد بلکه در اثر مراجعه اشخاص طبق فتوائی به مردم مسلمان توصیه نموده است باید دستورات قرآن و شرع مقدس اسلام را به کار بندند و از ایجاد نفاق و سر و صدا خودداری نمایند و اضافه نموده اجازه چاپ به چنین فتوائی هم نداده بود ولی ‌نندگان با نوشتن مقدمه محرک‌آمیز و دخالت در ترجمه آیات قرآن از فتوای ایشان سوءاستفاده نموده‌اند.
چون با پخش چنین اعلامیه‌ایی در نظم بازار اصفهان و معاملات روزمره اشخاص سر و صدا ایجاد گردیده و احتمال می‌رفت دامنه تحریکات وسیع‌تر گردد لذا سیدصادق ابطحی پخش‌کننده اعلامیه‌های مزبور جهت تحقیق و بازجویی احضار گردید. چون از بیان حقیقت خودداری می‌نمود لذا طبق قرار موقت مورخه 8 /5 /1346 بازپرسی ویژه دادگاه عادی 33 اصفهان بازداشت گردید. وی در تحقیقات و بازجوئی های بعدی اعتراف نمود که اعلامیه‌های مزبور را که در حدود 3 برگ بوده از منزل آقای مرتضی ابطحی داماد خودش از روی طاقچه برداشته و بدون اطلاع او مبادرت به پخش آنها در جلسه کانون نموده است.
مرتضی ابطحی (متهم ردیف 2)‌ احضار و در بازجویی اولیه اعتراف نمود شب پس از خاتمه کارم در اصفهان که می‌خواستم به همایونشهر بروم آقای عباس فیض همسایه مغازه‌ام تعدادی از این اعلامیه‌ها را که در داخل پاکت قرار داشت به من داد و گفت در همایونشهر ببرید و چون فتوای آقای بهبهانی است در بین آقایان توزیع بکنید من هم بدون توجه آن‌ها را گرفتم و به منزل بردم روی طاقچه انداختم صبح روز بعد که آقای سید محمدصادق ابطحی مهمان من بود آن‌ها را برداشته و پخش کرده بود و از مشارالیه تعهد گرفته شد هر موقع ازطرف مقامات قضائی احضار گردید خود را معرفی نماید و آزاد گردید.
آقای عباس فیض (‌متهم ردیف 3) ‌احضار [گردیده] مشارالیه نیز در بازجویی اولیه اعتراف کرد که اعلامیه‌های مزبور را در همان شب از آقای حاج عباس اعرابی هاشمی پسر صاحب مغازه خود اخذ نموده و عیناً ‌به آقای مرتضی ابطحی داده است وی نیز با اخذ تعهد آزاد گردید.
آقای حاج عباس اعرابی هاشمی (متهم ردیف 4)‌ احضار مشارالیه از گفتن حقیقت خودداری نموده و منکر دادن اعلامیه به عباس فیض گردید لذا طبق قرار مورخه 12 /5 /1346 بازپرسی ویژه دادگاه نظامی اصفهان بازداشت گردید. در تحقیقات و بازجوئی های بعدی اعتراف نمود که پیش‌نویس خطی اعلامیه مورد بحث را از آقای احمد دردشتی پلاستیک‌فروش اخذ نموده و به چاپخانه اسلام داده است که از روی آن چاپ و تکثیر شده است.
مدیر چاپخانه آقای ابوالقاسم ربانی خوراسگانی (متهم ردیف 5)‌ احضار و در بازرسی که طبق مقررات از چاپخانه مشارالیه به عمل آمد قسمتی از اعلامیه مورد بحث در روی صفح‌ی ماشین چاپ نقش بسته و هنوز باقی بود چون مشارالیه برخلاف مقررات آیین‌نامه چاپخانه‌ها مبادرت به طبع چنین اعلامیه تحریک آمیز نموده بود لذا چاپخانه او توقیف و مدیر آن نیز طبق قرار مورخه 16 /5 /1346 بازداشت گردید.
وی در بازجویی معموله اعتراف نمود که به دستور عباس اعرابی هاشمی در مقابل اخذ 6 ریال برای هر هزار برگ تعدادی از اعلامیه‌های مزبور را به طبع رسانیده و عیناً به سفارش‌دهنده تحویل داده است. ضمناً‌ اعتراف نمود اعلامیه‌های مشابهی نیزکه به نام آقایان خمینی. نجفی مرعشی و میلانی بوده به سفارش همین آقای اعرابی در چاپخانه خود به طبع رسانیده است.
برای احضار آقای احمد دردشتی (متهم ردیف 6)‌ اقدام و متوجه گردید مشار‌الیه قبلاً از موضوع دستگیری عباس اعرابی هاشمی مطلع گردیده و اصفهان را ترک نموده است. با اقداماتی که به عمل آمد شخص مزبور در تاریخ 9 /6 /1346 شخصاً‌ به ساواک مراجعه و خود را معرفی و طبق قرار قانونی مورخه 9 /6/ 46 بازپرس موقت دادگاه 33 اصفهان بازداشت گردید. وی در بازجوئی های معموله اظهار نمود که پیش‌نویس اعلامیه‌های مورد بحث را از طلبه‌ای به نام آقای سید مهدی هاشمی اخذ نموده و برای طبع به آقای اعرابی داده است و اضافه نموده که اعلامیه‌ها را نیز پس از چاپ شدن عیناً ‌اخذ و تحویل طلبه مزبور نموده است.
سید مهدی هاشمی قهدریجانی (متهم ردیف 7)‌ احضار و طبق قرار قانونی بازپرسی موقت دادگاه نظامی 33 اصفهان بازداشت گردید وی در بازجوئی معموله اعتراف نموده که پیش‌نویس اعلامیه را از روی نسخه‌ای که در دیوار مدرسه طلابی صدر بوده استنساخ نموده و شخصاً‌ مقدمه مزبور را برای آن نوشته و به احمد دردشتی داده است تا چاپ و توزیع نماید. انگیزه خود را از این عمل چنین بیان کرده است که چون نسبت به آقای بهبهانی احترام فوق‌العاده‌ای قائل است لذا برای آنکه فتوای ایشان را همه ببینند مبادرت به تهیه پیش‌نویس و چاپ آن نموده است. در خصوص نوشتن مقدمه اظهار نموده که آن را به سلیقه خود به اعلامیه آقای بهبهانی اضافه کرده و بدون اخذ اجازه چاپ و توزیع نموده است.
د ـ سابقه:
ردیف های 1ـ‌2ـ 3ـ‌4ـ‌5ـ ‌و 7 در این ساواک فاقد پیشینه مضره قبلی هستند ولی ردیف 6 احمد دردشتی در سال 1343 به اتهام پخش اعلامیه‌های مضره تحت تعقیب قرارگرفته و سرانجام در دادگاه تجدیدنظر 31 شیراز به چهل و پنج روز زندان قابل خرید از قرار روزی 5 ریال محکوم و درباره‌اش اجرا گردیده است.
ﻫ نظریه:
پرونده‌های اشخاص مزبور به شرح زیر:
1ـ‌ محمدصادق ابطحی 12 برگ ضمناً مشارالیه در تاریخ 9 /6 /1346 با تبدیل قرار بازداشت به قرار التزام به مبلغ 5 ریال و به شرط عدم خروج از حوزه قضائی اصفهان آزاد گردیده است.
2ـ مرتضی ابطحی 4 برگ زندانی نشده است.
3ـ عباس فیض 4 برگ زندانی نشده است.
4ـ عباس اعرابی هاشمی 25 برگ که در حال حاضر در بازداشت به سر می‌برد.
5ـ ابوالقاسم ربانی خوراسگانی 7 برگ که در حال حاضر در بازداشت به سر می‌برد.
6ـ احمد دردشتی 8 برگ که در حال حاضر در بازداشت به سر می‌برد.
7ـ‌ مهدی هاشمی قهدریجانی 1 برگ که در حال حاضر در بازداشت به سر می‌برد.
تکمیل گردیده جهت اقدامات قانونی از طریق مرکز توپخانه به دادگاه نظامی 33 اصفهان احاله گردیده و سرانجام کار آنان خواستار گردد.
ضمناً ‌چهار نسخه نمونه اعلامیه‌های منتشره از طرف اشخاص مزبور و یک نسخه از این گزارش که مربوط به پرونده‌های همه متهمین می‌باشد در یک پرونده جداگانه تنظیم و به انضمام پرونده‌های آنان به دادگاه ارسال می‌گردد.
[بازجو] شهیدی


منبع:

کتاب آیت‌الله العظمی میرسید علی موسوی بهبهانی به روایت اسناد ساواک صفحه 172





صفحه قبل برو به صفحه
صفحه بعد
کلیه حقوق این پایگاه برای مرکز بررسی اسناد تاریخی محفوظ است. استفاده از مطالب سایت با ذکر منبع بلامانع است.