تاریخ سند: 9 آبان 1341
موضوع: ملاقات آقای نخستوزیر با سران جبهه ملی
متن سند:
شماره: 2130 /312 تاریخ:9 /8 /1341
موضوع: ملاقات آقای نخستوزیر با سران جبهه ملی
ماشاءاله پولادی عضو مؤثر جبهه ملی در مورد ملاقات آقای علم نخستوزیر با سران جبهه ملی اظهار میداشت آقای علم تاکنون چهار نوبت با سران جبهه ملی به شرح زیر ملاقات و مذاکره کردهاند.
1. در ملاقات اول که با حضور اللهیار صالح. دکتر غلامحسین صدیقی . دکتر سنجابی و مهندس خلیلی صورت گرفته، نامبردگان به آقای علم اظهار میدارند، شما در اولین نطق رسمی خود اظهار داشتید که تابع اراده اعلیحضرت همایونی هستید و فعلاً با علم صحبت میکنند یا اعلیحضرت همایونی و آقای علم پاسخ داده اعلیحضرت همایون شاهنشاه مشارالیه را فرستادهاند و اللهیار صالح و دکتر غلامحسین صدیقی پیشنهاداتی در مورد اعطای آزادی کامل به جبهه ملی . اجازه انتشار روزنامه ارگان جبهه ملی و آزادی مصدق و دایر بودن باشگاه جبهه ملی مینمایند و قرار میشود آقای علم این پیشنهادات را به عرض ملوکانه برسانند.
2 . ملاقات دوم با حضور اللهیار صالح. دکتر سنجابی و مهندس خلیلی صورت میگیرد و آقای علم اظهار میدارند که آنان بهتر از سایرین از وضع سیاسی کشور اطلاع دارند و شاهنشاه فرمودهاند ترتیبی داده شود که آقایان در کادر دولت سهیم و صاحب نظر باشند تا هر موقع که مقتضی بدانند خواستههای جبهه ملی را عملی کنند.
3 . ملاقات سوم با حضور دکتر سنجابی در منزل اللهیار صالح صورت میگیرد و پس از صرف ناهار به منزل دکتر معظمی واقع در کرج میروند و در منزل دکتر معظمی در مورد شرکت اعضای جبهه ملی در کابینه و حتی نخستوزیری آینده دکتر عبدالله معظمی صحبت میشود و در این جلسه در مورد شرکت اعضای جبهه ملی در کابینه و سایر امور، بین اللهیار صالح . دکتر عبداله معظمی و دکتر سنجابی اختلاف نظر ایجاد میشود و بالاخره بحث به حادثه کوبا و روابط ایران و شوروی میکشد و جلسه بدون اخذ نتیجه خاتمه مییابد.
4 ملاقات چهارم که با حضور اللهیار صالح مهندس خلیلی و دکتر سنجابی در منزل قوام الدوله1 پدرزن آقای علم صورت میگیرد، آقای نخستوزیر با توجه به وضع جبهه ملی و وضع بینالمللی اظهار میدارند منظور شاهنشاه و دولت این است که حتیالمقدور به کلیه دستجات سیاسی از هر صنف و دستهای باشند آزادی عمل بدهند تا بتوانند خود را نشان بدهند و حتی اعلیحضرت فرمودهاند از نظر مالی به اعضای جبهه ملی که وضع مادی آنها خوب نیست کمک شود و پستهای نسبتاً خوبی در دستگاههای دولتی به آنها ارجاع گردد.2
در پرونده کلی جبهه ملی مرکز بایگانی شود. ثابتی 12 /8 /41
توضیحات سند:
1. منظور ابراهیم قوام شیرازی معروف به قوام الملک، از نزدیکان و محارم رضاشاه و از عوامل انگلیس است که در سال 1348ش در تهران از دنیا رفت.
2. در این ایام، کشور در التهاب مخالفت امام خمینی(ره) و دیگر مراجع تقلید و حوزههای علمیه با لایحه انجمنهای ایالتی و ولایتی قرار داشت؛ تا جائی که خلیل ملکی در روز شنبه 12 /8 /41 در محل روزنامه علم و زندگی گفت: «از روز سهشنبه در قم حکومت نظامی اعلام شده و هنوز حکومت نظامی ادامه دارد و معلوم نیست چرا آقای اسداله علم نخستوزیر بیسیاستی میکند و روی موضوع شرکت زنان در انتخابات انجمنهای ولایتی و ایالتی تا این حد پافشاری مینماید.» خلیل ملکی به روایت اسناد ساواک . ص 157 . سند شماره 1072/د3 /311- 13 /8 /41
منبع:
کتاب
اللهیار صالح به روایت اسناد ساواک-جلد اول صفحه 465