تاریخ سند: 30 خرداد 1348
موضوع: اظهارات سیدعبداله مجتهدی
متن سند:
رونوشت گزارش خبرشماره 1573/ ـ30 /3 /1348
موضوع: اظهارات سیدعبداله مجتهدی
ساعت 18 روز 28 /3 /1348 آیتاله حاج سیدعلی بهبهانی (یکی از روحانیون مقیم اهواز) سیدعبداله مجتهدی[مجتهدزاده] فرزند وی، شیخ مرتضی حائری، علی دوانی،1 و علی در منزل آیتاله شریعتمداری حضور داشته و با هم مشغول گفتگو بودند. ابتدا سیدعبداله فرزند آیتاله بهبهانی اظهار داشت امروز نامهای از اهواز برایم واصل شده و در آن نوشتهاند اخیراً یک نفر از اهل علم که از عراق مراجعت نموده نقل میکرد آنچه در جراید ایران راجع به وضع عراق و شکنجه ایرانیان توسط حکومت بعثی عراق درج مینمایند یک صدم جنایات عمال حکومت بعثی عراق نیست. سیدعبداله افزود چند روز قبل آقازاده آقای خلخالی که از عراق مراجعت نموده بود برای ما تعریف میکرد که اتوبوسها و تاکسیهای عراقی طلاب و اهل علم را سوار نمیکنند و روز بعد از واقعه مسجد کوفه عدهای از روحانیون و طلاب قصد داشتند پای برهنه و پیاده به سمت مسجد کوفه عزیمت کنند لکن مامورین عراقی به آنان حمله کرده و عده زیادی از طلاب را مضروب و تعدادی را نیز به هلاکت رساندند؛ حتی از تحویل جنازه طلاب خودداری کردند. ضمناً فرزند یکی از روحانیون آنجا مریض بوده و چون جهت معالجه به بیمارستان مراجعه مینماید دکترهای بیمارستان از معالجه او امتناع و میگویند تو عجم و یهودی هستی و در نتیجه فرزند آن روحانی جان سپرد. مرتضی حائری اظهار داشت اگر یهودی هم باشند خیلی بهتر از بعثیهای تودهای هستند. سیدعبداله اضافه نمود چندی قبل دولت کویت میخواسته از عراق لوله آب به کشور خودش بکشد لکن یکی از وزراء کویت گفته بود که عراقیها آب را به روی امام حسین بستند بنابراین اگر روزی اختلاف سیاسی بین عراق و ما پدید آید آنان مردم شقی و ستمکاری هستند و آب را برویمان میبندند. علی دوانی اظهار داشت یکی از اهالی خرمشهر که از عراق مراجعت کرده میگفت که در عراق آدمها را مثل گوسفند نابود میکنند و شبانه همه را در چاهها میریزند. افراد حاضر در منزل آقای شریعتمداری عموماً از رفتار وحشیانه حکومت عراق ابراز ناراحتی و نگرانی مینمودند.
نظریه منبع: نظری ندارد.
نظریه رهبر عملیات: مفاد گزارش صحت دارد. نارضایتی عمومی نسبت به اقدامات بیرویه حکومت عراق در حوزه [علمیه] قم افزایش یافته و مردم به خصوص روحانیون و طلاب از این بابت در نگرانی به سر میبرند.
نظریه امنیت داخلی: مفاد گزارش منبع صحیح است. اظهار نظر رهبر عملیات مورد تایید است. تعجب اینکه چرا مراجع ساکتند.
رونوشت برابر اصل است.
اصل در پرونده 66151 بایگانی است
در پرونده آیتاله حاج سیدعلی بهبهانی بایگانی شود. 3 /6 /1348
59710
توضیحات سند:
1. حجتالاسلام علی دوانی، فرزند اسماعیل، در 1308 در دوان از توابع کازرون شیراز متولد شد. وی تحصیلات خود را در زادگاهش آغاز نمود. در 1322 ﻫ ش به نجف عزیمت کرد. دروس مقدماتی، سطح و عالی را در نجف اشرف گذراند و از محضر استادانی چون شیخ عبدالحسین خراسانی، شیخ محمدعلی افغانی، مرحوم شیخ احمد اردبیلی، آیتالله شیخ کاظم تبریزی، مرحوم آقا شیخ علیآقا نجفی کاشانی، شهید محراب آیتالله سید اسدالله مدنی، آیتالله مرحوم شیخ محمدرضا صلبی و آیتالله حاج میرزا علی فلسفی کسب فیض نمود.
در 1327 به ایران بازگشت و در حوزهی علمیه قم به ادامه تحصیل پرداخت و از محضر استادانی چون آیتاللهالعظمی بروجردی و حضرت امام خمینی (ره) کسب معلومات کرد. پس از پایان دروس در ایام رمضان و محرم و صفر در بیشتر شهرهای ایران و چند سال هم در کویت به وعظ و خطابه و تبلیغ دین اشتغال داشت و در روزنامههای «ندای حق» و «وظیفه» و نشریه مکتب اسلام به نوشتن مقاله میپرداخت. با شروع نهضت امام خمینی(ره) وی نیز پای به این عرصه نهاد و اقدامات موثری را انجام داد. استاد علی دوانی تا 1348 در قم اقامت داشت و پس از آن در تهران رحل اقامت افکند و به کار تألیف و تبلیغ پرداخت که از آثار وی میتوان به کتاب نهضت روحانیون ایران در 11 جلد اشاره کرد. حجتالاسلام دوانی در سال 1385 دار فانی را وداع گفت و در قم به خاک سپرده شد. وی از نویسندگان پرکاری بود که بسیاری از آثار وی اعم از تالیف و ترجمه به چاپ رسیده است.
منبع:
کتاب
آیتالله العظمی میرسید علی موسوی بهبهانی به روایت اسناد ساواک صفحه 216