تاریخ سند: 11 فروردین 1344
متن سند:
شماره : 46054 /231 مدیریت کل اداره سوم بدینوسیله فتوکپی یادداشت نماینده دوستان ترک و همچنین نامه آقای مصطفی خمینی فرزند آیه اللّه خمینی جهت اطلاع و هرگونه اقدام مقتضی به پیوست ایفاد می گردد.1 ضمنا ذیل یادداشت ضمیمه تیمسار ریاست ساواک اوامری به شرح زیر صادر فرمودند : «آمدن او مانعی ندارد ولی اگر کوچکترین عمل خلافی بکند و یا تماس های غیرمعقول بگیرد یا اشخاص ناباب را بپذیرد در مناطق جنوبی ایران زندانی خواهد شد.
»2 اوامر صادره از طرف تیمسار ریاست ساواک به نماینده دوستان ترک اطلاع داده شد که به آقای سیدمصطفی خمینی گوشزد نمایند.
مدیرکل اداره دوم3 ـ شائق 11 /1 گزارش شود.
231 کمیته مذهبی 12 /1 /44
توضیحات سند:
1ـ شهید مصطفی خمینی با توجه به شرایط داخل ایران تصمیم به مراجعت به داخل کشور می گیرد و تلاش فراوانی به عمل آورد تا از طریق مأمورین مراقب سازمان امنیت ترکیه و نامه های متبادله، موافقت ساواک را جلب نماید.در اولین گام وی درخواستی خطاب به رئیس سازمان امنیت شهر بورسا می نویسد که به بهانه بی اطلاعی از فرزندان خود، مایل است به وطن مراجعت کند.
(ص 3 همین سند) سازمان امنیت ترکیه نیز یک پیام «خیلی فوری» برای ساواک ارسال می کند و این تقاضا را پی گیری می کند.
(ص 2 همین سند) در همان ایام مرحوم آیت الله مرعشی نجفی نامه ای به نخست وزیر نوشته و بنا به گزارش ساواک «تقاضا نموده که آیت الله خمینی آزاد شود و اگر امکان ندارد، سیدمصطفی خمینی پسرش آزاد و اجازه رفت و آمد بین ترکیه و ایران به وی داده شود.
» (نهضت امام خمینی، جلد 2، ص 95) 2ـ موافقت رئیس ساواک با مراجعت شهید مصطفی خمینی در این سند، ظاهرا با احتمال عدم پذیرش وی صورت پذیرفته است.
زیرا طبق سند پس از موافقت شهید مصطفی خمینی شرط دیگری اضافه می شود و همین طور طی 4 سند دیگر شروط دیگری مطرح می شود تا آنجا که تعلیق به محال می شود و بالاخره موضوع منتفی می گردد.
به نظر می رسد و در پی اصرار و پی گیری شهید مصطفی خمینی برای بازگشت به ایران، مقامات ساواک به این نتیجه می رسند که موافقت با این درخواست پی آمدهای غیرقابل کنترلی برای رژیم شاه در برخواهد داشت و موجب تقویت و نوزایی نهضت امام خمینی در داخل ایران خواهد گشت.
(ر.ک: نهضت امام خمینی، جلد 2، ص 90 ـ 95) 3ـ اداره کل دوم ساواک اداره کسب اطلاعات خارجی بود و از طریق پایگاههای برون مرزی و نمایندگان ساواک در پوشش کارمندان سفارتخانه های ایران در سایر کشورها، در مورد اهداف مطلوب به جمع آوری اطلاعات می پرداخت.