متن استفتاء از حضرات آیات الله العظام آقای میلانی و آقای نجفی مرعشی ادامالله ظلالهما علی روس الانام
متن سند:
پس از اهدای سلام به عرض عالی میرساند نظر به اینکه ماه مبارک رمضان در پیش است و طلاب و محصلین حوزه علمیه قم برای ترویج و تبلیغ عازم مسافرت هستند پیوسته به اینجانبان مراجعه کرده، سؤال میکنند چنانچه از طرف دولت تضییقاتی نسبت به مسائل روز و هدف عالی روحانیت و تجلیل از مقام حضرت آیتالله العظمی آقای خمینی مدظله واقع شود، وظیفه چیست؟
لازم دانستیم از مراجع عالیقدر کسب تکلیف کنیم مستدعی است حضرت عالی صریحاً وظیفه را تعیین فرمایید.
ادام الله ظلکم
مهدی الحسینی الروحانی ـ ربانی شیرازی ـ ناصر مکارم ـ علی مشکینی ـ حسینعلی منتظری ـ محمد محمدی ـ عبدالعظیم محصلی ـ سید محمدرضا سعیدی ـ محمد مفتح ـ ابراهیم امینی ـ حسین تقوی ـ علی اکبر مسعودی ـ عبدالله جوادی ـ احمد آذری قمی ـ احمد جنتی ـ ابوالقاسم خزعلی ـ حسین شبزندهدار ـ حسین نوری ـ هاشم تقدیری ـ محمد حسین مسجد جامعی ـ محمد تقی مصباح ـ سید جلالالدین طاهری ـ محمد موحدی لنکرانی ـ صالحی نجفآبادی ـ سید محمدباقر ابطحی ـ جعفر سبحانی ـ مهدی الحائری ـ سید یوسف تبریزی ـ قدوسی ـ سید حسن طاهری ـ علی قدیری
پاسخ حضرت آیتالله العظمی آقای میلانی1مدظله
بسم الله تعالی و له الحمد
السلام علیکم دمتم و دامت معالیکم.
2 مراتب فضل و تقوی و دلسوزی شما آقایان فضلا و مدرسین نسبت به مقدرات اسلامی همین اقتضا دارد که نسبت به آینده این مملکت بیدار بوده و با روشن بینی کامل طلاب محترم را رهبری نمایید.
در خصوص وظیفه گویندگان و طلاب معظم که سؤال نمودهاید البته نوشتههایی را که پس از تبعید حضرت آیتالله خمینی دامت برکاته نوشتهام و درآنجا بهطور صریح و مشروح هدف و وظیفه را شرح دادم ملاحظه نمودهاید.
مجدداً تذکر میدهم وظیفه روحانیون و خدمتگزاران حضرت ولیعصر عجلالله تعالی فرجه این است که در مواقع مناسب بالخصوص در ماه مبارک رمضان و در این اوان به مفاد آیه مبارکه « لیتفقّهوا فی الدّین و لینذروا قومهم».
3 و آیه مبارکه:« کنتم خیر امۀ اخرجت للناس تامرون بالمعروف وتنهون عن المنکر»4و حدیث شریف، « اذا ظهرت البدع فعلی العالم ان یظهر علمه»5 رفتار نمایند.
البته آقایان به وظایف آشنا و به اوضاع روشن هستید و به وظیفهای که آقای آیتالله خمینی برای اهل علم معین فرمودهاند توجه دارید.
لازم است که با منطق متین و مستدل و با مراقبت آرامش و جلوگیری از انقلاب و شورش مصالح و مفاسد را بیان نموده و انواع تعدیات و ظلم و ستم و اختناق شدید و تجاوزاتی که به حریم دین و مملکت مذهبی وارد شده و پایمال شدن حقوق ملت و گرفتاریهای اقتصادی و غیره و گرفتاری و زندانی شدن علما و خطبا و دانشمندان تذکر دهید و به مردم هدف روحانیت راکه عظمت اسلام و اجرای قوانین آن به صورت کامل و جلوگیری از دخالت بیگانگان و عمال آنان در مقدرات این کشور شرح داده و گفته شود هیچگاهی روحانیت شکست نخورده و نمیخورد و از اهداف عالیه خود دست برنمیدارد.
بهحول الله تبارک و تعالی وظیفه ملت اسلامی است از روحانیت که تؤام با دین و مذهب است پشتیبانی نمایند و پشتیبانی خود را آشکار اظهار بدارند و از درگاه حضرت احدیت جلّ و علا صریحاً بازگشت آقای آیتالله خمینی را مسألت نمایند و نیز برای خدا در این زمستان سرد به فکر مستمندان و بینوایان باشند و بهقدر امکان مواسات نمایند.
بالجمله آقایان اهل علم و مبلغین بلکه همه طبقات نبایستی سکوت اختیار کنند که حضرت امیرالمومنین صلوات الله علیه فرمود: «السکوت اخ الرضا من لم یکن معنا کان عدواً لنا»6 و نیز فرمودند:« الراضی بعمل قوم کالداخل فیه معهم»7
امید است به برکات حضرت ولیعصر اروحنا فداه که ملجأ و پناه روحانیت بلکه امت اسلامی است به اسرع وقت مشکلات مرتفع و به احسن وجه ناراحتیها برطرف گردد.
« حسبنا الله و نعم الوکیل»
محمد هادی الحسینی المیلانی
25/شعبان المعظم /84
مشهد مقدس
پاسخ حضرت آیتالله العظمی نجفی مرعشی،8 مدظله
بسمه تعالی
در خصوص وظیفه گویندگان گرام و آقایان طلاب عظام که سؤال فرمودهاید البته متوجهاید که در این مورد پس از تبعید المجاهد فیسبیل الله حضرت مستطاب آیتالله خمینی دامت برکاته چه در منبر شفاهاً و چه در منشورات کتباً گفته و نوشتهام و در آنجا بهطور صریح و مشروح هدف و وظیفه را شرح دادهام.
مجدداً نیز تذکر میدهم که وظیفه روحانیون و خدام شرع انور این است که مردم را به وظایف دینی خود آشنا نموده و احکام الهیه را مشروحاً بیان فرمایند و مناسب است که ماه مبارک رمضان در پیش میباشد به مفاد آیه شریفه:« فلولا نفر من کل فرقۀ طائفه لیتفقهوا فی الدین و لینذروا قومهم اذا رجعوا الیهم لعلهم یحذرون» و آیه مبارکه:« کنتم خیر امۀ اخرجت للنّاس تامرون بالمعروف و تنهون عن المنکر» و حدیث شریف، « اذا ظهرت البدع للعالم ان یظهر علمه» رفتار نمایند.
و البته این معنی را با منطقی محکم و مستدل و با مراقبت آرامش و جلوگیری از انقلاب و شورش بیان نمایند و مصالح و مفاسد و انواع تضییقات که بر عموم طبقات بالاخص جامعه روحانیت وارد شده تذکر دهند.
امید است مومنین هم کماکان به پشتیبانی خود از اهداف مقدسه روحانیت که عبارت از اجرای قوانین دین و مذهب است ادامه دهند.
و نیز برای رضای خداوند متعال در این زمستان سرد به فکر مستمندان و بینوایان باشند و به قدر امکان از انفاقات خود درباره آنها دریغ نفرمایند و انشاءالله تعالی عموم آقایان خطبا و محصلین علوم دینیه و برادران دینی در این ماه عزیز جهت گرفتاری عموم بالاخص استخلاص حضرت آیتالله خمینی دامت برکاته از دعا مضایقه نفرمایند.
« حسبنا الله و نعم الوکیل نعم المولی و نعم النصیر».
حرره الراجی شهاب الدین الحسینی المرعشی النجفی عفی عنه
فی 27/ شعبان / 1384
توضیحات سند:
1.
آیت الله العظمی سید محمد هادی میلانی از مراجع تقلید در 9 تیر 1274 ﻫ ش در خاندان بزرگ علمی در نجف به دنیا آمد.
پدرش آیت اللّه سید جعفر میلانی بود.
آیت اللّه میلانی در سنین کودکی پدرش را از دست داد.
ایشان تا 12 سالگی مقدمات معارف دینی را نزد میرزا ابراهیم همدانی و ملاحسن تبریزی و دیگران خواند.
دوره سطح را نزد شیخ ابراهیم سالیانی، سید جعفر اردبیلی، حاج میرزا علی ایروانی و شیخ ابوالقاسم ممقانی فرا گرفت.
آنگاه به درس خارج فقه و اصول آیات عظام شریعت اصفهانی، نائینی، محمدحسین اصفهانی و آقا ضیاءالدین عراقی حاضر گردید و به مرتبه اجتهاد نایل آمد.
همچنین فلسفه و کلام را از محضر محمدحسین اصفهانی و شیخ جواد بلاغی آموخت.
از جمله مشایخ اجازه روایت آیت اللَه میلانی، آیات سید حسن صدر، سید عبدالحسین شرف الدین، شیخ عباس قمی و آقا بزرگ تهرانی می باشند.
ایشان سالهای متمادی در حوزه های علمیه نجف و کربلا به تدریس پرداخت.
در 1332 به مقصد زیارت مرقد حضرت امام رضا (ع) به مشهد سفر کرد و بر اثر درخواست مردم و روحانیان خراسانی در این شهر اقامت گزید و حوزه درس خود را دایر کرد و تا زمان رحلت هزاران نفر از طلاب علوم دینی از محضر ایشان بهره مند شدند و به تدریج به مرتبه مرجعیت رسید.
مبارزه سیاسی آیت اللَّه میلانی با مخالفت با لوایح شش گانه شروع شد و در ماجرای قیام 15 خرداد به اوج خود رسید.
ایشان با انتشار اعلامیه تندی رژیم را به سبب کشتار مردم در روز 15 خرداد 1342 و دستگیری حضرت امام (ره) مورد انتقاد قرار داد و به رغم محدودیت هایی که رژیم برای ایشان ایجاد کرده بود جهت آزادی امام (ره) به تهران سفر کرد.
آیت اللَّه میلانی سرانجام پس از پنج ماه بیماری روز جمعه 17 مرداد 1354 در مشهد دارفانی را وداع و به سرای باقی شتافت.
علاوه بر آثار خیریه چندین کتاب از ایشان به جای مانده است که برخی از آنها هنوز طبع نشده اند.
ر.ک: آیتالهه العظمی سید محمد هادی میلانی به روایت اسناد ساواک، 3 جلد، تهران، مرکز بررسی اسناد تاریخی
2.
برقرار باشید و الطافتان پایدار باشد.
3.
باید فهم دقیق از دین داشته باشند، آنگاه قوم خودشان را بیم دهند.
سوره توبه، آیه 122
4.
شما ـ مسلمانان حقیقی ـ نیکوترین امتی هستید که بر آن قیام کردید، برای اصلاح جامعه مردم را به نیکوکاری وادار کنند و از بدکاری باز دارند.
سوره آل عمران، آیه 110
5.
هرگاه در دین بدعت به وجودآمد بر عالم دین است که علم خود را آشکار نماید.
ر.ک : اصول کافی، جلد 1 ، صفحه 54
6.
سکوت ـ در برابر رفتار بدکاران ـ برادر و هماهنگ با رضایت است.
هر کس همراه با راه و روش ائمه نباشد، دشمن آنان است.
7.
آنکه به کار کسانی خشنوداست، چنان است که در میان کارآنان بوده است، ر.ک : نهج البلاغۀ کلمات قصار، شماره 154، صفحه 390
8.
آیتالله العظمی سید شهاب الدین مرعشی نجفی، فرزند سید محمود در سال 1276 ﻫ ش در نجف اشرف متولد گردید.
نسب شریف او با 29 واسطه به حضرت امام سجاد (ع) می رسد.
تحصیلات ابتدایی و مقدمات علوم را نزد پدر فراگرفت و پس از ادامه تحصیل در محضر اساتید بزرگ آن زمان، در علوم گوناگون از جمله رجال، فقه، کلام، ادیان، انساب، حدیث و علم حروف سرآمد شد.
وی در ادبیات، علم طب و هیأت نیز صاحب نظر بود.
آیتالله مرعشی در جوانی به مقام اجتهاد نائل آمد و مدرسان مشهور همچون ضیاءالدین عراقی، فشارکی، یثربی کاشانی، شیخ عبدالکریم حائری یزدی و میرزا محمدحسین نائینی به وی اجازه روایت و اجتهاد دادند.
ایشان پس از فوت آیتالله العظمی بروجردی به عنوان یکی از مراجع مطرح شد.
از جمله اقدامات فرهنگی و علمی مهم وی، تأسیس یک کتابخانه با بیش از 90000 جلد کتاب که 25000 جلد آن به صورت خطی و بعضا کمیاب می باشد و به عنوان یکی از گنجینه های کم نظیر و ارزنده اسلامی به حساب می آید.
از آیتالله مرعشی 70 اثر نفیس علمی در زمینه های مختلف به جای مانده و از دیگر خدمات ایشان بنای مساجد، حسینیه ها و مراکز درمانی در داخل و خارج کشور می باشد.
فعالیت سیاسی ایشان از سال 1341 آغاز شد.
وی مانند بیشتر علمای مشهور قم با لایحه انجمنهای ایالتی و ولایتی مخالفت کرد.
در ماجرای قیام 15 خرداد و حوادث پس از آن از طریق انتشار اعلامیه رژیم را نسبت به اقدامات ضد اسلامی و خشونتبار مورد انتقاد قرار می داد.
با اوج گیری انقلاب اسلامی در سالهای 1356 و 1357 ایشان با اعلامیه های متعدد به رفتار دولت اعتراض می کرد.
پس از پیروزی انقلاب اسلامی نیز همواره از نظام اسلامی حمایت می نمود.
آیتالله مرعشی نجفی در روز 8 شهریور 1369 بر اثر سکته قلبی در سن 96 سالگی به رحمت ایزدی پیوست و در محل کتابخانه خویش به خاک سپرده شد.
آیتالله العظمی سید شهابالدین مرعشی نجفی به روایت اسناد ساواک، 3 جلد، مرکز بررسی اسناد تاریخی
منبع:
کتاب
آیتالله العظمی محمد فاضل لنکرانی به روایت اسناد ساواک صفحه 9