موضوع: سازمان مخفی کوک
تاریخ سند: 16 مهر 1346
موضوع: سازمان مخفی کوک
متن سند:
از: 20 /7/م تاریخ: : 16 /7 /1346:به: 304 شماره: 19727 /20 /7/م
موضوع: سازمان مخفی کوک
وضع فعلی سازمان کوک در حال حاضر به شرح زیر می‌باشد.
1. با اینکه سازمان کوک در تهران دارای کمیته‌های مختلف زیادی می‌باشد و اکثریت قاطع کمیته‌ها تشکیل نمی‌شود و فقط تعداد معدودی از کمیته‌ها تشکیل جلسه می‌دهند و علت آن هم (به شرح گزارشات تقدیمی سابق)، نارضایتی و دلسردی اعضای سازمان از سرلشگر همایونی و سایر متصدیان مربوطه سازمان می‌باشد که توجهی به خواسته‌های مشروع و نظرات اعضاء نمی‌کنند و به طور کلی سرلشگر همایونی را فوق‌العاده محافظه‌کار و ضعیف دانسته و می‌گویند این سازمان فقط وسیله‌ای برای ایشان جهت احراز مقامات مختلف (مانند نمایندگی مجلس شورای ملی) و عضویت در سازمان نیروی دفاع ملی و غیره شده است و کار مثبتی صورت نمی‌دهند.
2 . وضع سازمان کوک از لحاظ تشکیل کمیته‌ها و ارسال صورت‌جلسات و اطلاعات به مرکز سازمان و بعضی استان‌ها و شهرستان‌ها بهتر از تهران است.
3 . تا چند ماه پیش که سپهبد شجاعی دبیرکلی سازمان نیروی دفاع ملی را عهده‌دار بود، روابط نزدیکی بین سازمان کوک و نیروی دفاع ملی ایجاد و به دستور سپهبد شجاعی نهایت همکاری و تشریک مساعی را سازمان نیروی دفاع ملی با این سازمان در تمام شهرستان‌ها می‌نمود و ضمناً دوستی فوق‌العاده‌ای بین سپهبد شجاعی و سرلشگر همایونی برقرار بوده است. لیکن از موقعی که سپهبد شجاعی بازنشسته شده و از سمت دبیرکلی نیروی مقاومت ملی برکنار و به جای ایشان سپهبد منیعی منصوب گردیده، رابطه ایشان با سرلشگر همایونی نامطلوب و کدورت‌آمیز می‌باشد و به این جهت نیروی دفاع ملی همکاری و تشریک مساعی لازم با سازمان کوک ندارد و سرلشگر همایونی که سمت مشاور عالی نیروی دفاع ملی را نیز عهده‌دار می‌باشد، عملاً رابطه‌ای با نیروی دفاع ملی ندارد.
4 . به قرار اطلاع اخیراً به فرمان مبارک شاهنشاه آریامهر، معینیان رئیس دفتر مخصوص شاهنشاهی نهایت همکاری و توجه را به گزارشات و نظرات و مستدعیات سازمان کوک مبذول می‌دارد و بدین جهت به گزارشات سازمان به مراتب بیش از پیش و بهتر ترتیب اثر داده می‌شود، منتها سایر مسئولین سازمان کوک از محافظه‌کاری سرلشگر همایونی ناراضی هستند و می‌گویند ایشان برای آنکه موقعیت خود را ضعیف نکند، حاضر نیست که لااقل هر دو ماه یکبار به پیشگاه مبارک ملوکانه شرفیاب و نظرات و پیشنهادات کمیته‌ها را حضوراً به شرفعرض رسانیده و استدعای صدور امریه لازم را برای انجام آنها بنماید.
به طور کلی اکثر گزارشاتی را که کمیته‌ها از لحاظ تخلفات یا سوءاستفاده‌های مقامات مختلف به سازمان می‌فرستند، سرلشگر همایونی حاضر نیست آنها را منعکس نماید.
ضمناً به قرار اطلاع، اطلاعیه‌ها و گزارشات سازمان کوک قسمتی به دفتر مخصوص شاهنشاهی و قسمتی به دفتر تیمسار سرلشگر فردوست1 و قسمت دیگر به اداره دوم ستادکل فرستاده می‌شود.
5 . دو نفر از مسئولین سازمان کوک ضمن اظهار نارضایتی شدید از سرلشگر همایونی اظهار می‌نمودند سازمان کوک در حال حاضر در درجه اول به دفتر کار شخصی تیمسار همایونی تبدیل شده است. زیرا یک شعبه سازمان، اختصاص به تهیه جواب نامه‌هایی که برای ایشان می‌رسد دارد و مخصوصاً تقاضاها و مکاتبات حوزه انتخابیه ایشان و منطقه لرستان را باید جواب داده و اقدام نمایند و اکثریت وقت تیمسار همایونی صرف تغییر و تبدیل رؤسای ادارات منطقه لرستان که در آنجا علاقه ملکی دارند می‌گردد و به نام سازمان کوک از مقامات و ادارات و وزارتخانه‌ها درخواست تعویض و تبدیل مأمورین دولتی و محلی را می‌نمایند و کارمندان سازمان کوک را برای تعقیب نامه‌ها به ادارات و وزارتخانه‌ها می‌فرستد، ولی برای اعضای مفید سازمان و کمیته‌ها که مشکلات اداری پیش می‌آید و از ایشان تقاضای اقدام به توصیه می‌نمایند، کمترین اقدامی به عمل نمی‌آورد و هیچگونه حمایتی نمی‌کند و همین امر موجب دلسردی و نارضایتی اعضای سازمان می‌باشد.
6 . درحال حاضر نیز روزهای دوشنبه جلسه‌ای با شرکت سرلشگر همایونی و سرتیپ حاتمیان و نمایندگان شهربانی. ژاندارمری. سازمان امنیت و اداره دوم در سازمان کوک تشکیل می‌شود و در این جلسه، مسائل اطلاعاتی مورد بررسی قرار می‌گیرد.
7 . حسین سرخوش که بیوگرافی و وضع وی در سازمان کوک قبلاً گزارش شده، در ماه‌های اخیر رابطه‌اش با سازمان کوک عملاً قطع شده است؛ زیرا طبق اظهار یکی از مسئولین سازمان کوک، سرخوش از عده‌ای پول‌هایی به عنوان رشوه دریافت کرده که خواسته‌های آن عده را توسط سازمان کوک انجام دهد و در چند مورد که نتوانسته کار مورد تعهد مربوط به رشوه‌دهنده را انجام دهد، رشوه‌دهنده به سازمان کوک مراجعه و تقاضا نموده از سرخوش خواسته شود لااقل وجه دریافتی را مسترد کند و با وساطت دو سه نفر از مسئولین سازمان، قسمتی از رشوه دریافتی را سرخوش به پرداخت‌کننده مسترد داشته است و سرانجام با فاش شدن این موضوعات، سرخوش روابط خود را قطع نموده و گاه‌گاهی به سازمان آمد و رفت می‌نماید.
جهت استحضار به عرض می‌رسد در صورت تصویب در بولتن درج گردد. 18 /7 /46
مذاکره شود. 19 /7
تیمسار مدیریت کل اوامری صادر فرمودند که به موقع اجرا گذارده خواهد شد. 20 /7
توضیحات سند:
_1. حسین فردوست، در سال 1296 ش در یک خانواده فقیر متولد شد. وی از دوران کودکی به عنوان دانش‌آموز دبستان نظام وارد کلاس مخصوصی شد که رضاخان برای ولیعهد خود محمدرضا پهلوی ترتیب داده بود، لذا فردوست، دوست صمیمی و نزدیکترین محرم اسرار وی شد. با عزیمت محمدرضا به سوئیس فردوست نیز همراهش حرکت کرد. با صعود محمدرضا به سلطنت از ابتدای دهه بیست، فردوست از مشاوران شاه شد، به طوری که گوش و چشم شاه قلمداد می‌شد و در رأس مهمترین سازمان اطلاعاتی رژیم ـ دفتر ویژه اطلاعات ـ قرار گرفت. او بر ساواک نظارت داشت و رابط شخصی شاه با سیستم اطلاعاتی کشور بود. برخی وی را «مغز» و «حافظه» شاه دانسته و تصمیمات محمدرضا را عصاره مشورت با فردوست دانسته‌اند. با پیروزی انقلاب اسلامی ایران، فردوست دستگیر شد و پس از یک بازجویی مفصل بیش از 1500 صفحه خاطرات نگاشت و پرده از برخی اسرار رژیم برداشت. این خاطرات در بین سال‌های 1363 تا 1366 به صورت کتبی و شفاهی پخش شد که بخش زیادی از آن تحت عنوان «ظهور و سقوط سلطنت پهلوی» در دو جلد منتشر شده است. فردوست در سال 1366 در اثر سکته در تهران درگذشت.