تاریخ سند: 26 اردیبهشت 1357
موضوع: تماس روحانی از بابل با فلسفی واعظ
متن سند:
از: 20ﻫ 12 تاریخ گزارش: 26 /2 /37 13570226
به: 312 شماره گزارش: 21222 /20ﻫ 12
موضوع: تماس روحانی از بابل با فلسفی واعظ
پیرو: 21207 /20ﻫ 12 - 26 /2 /37
فردی به نام روحانی از شهرستان بابل ضمن تماس با محمّدتقی فلسفی سئوال کرد آیا تصمیماتی گرفته شده فلسفی پاسخ داد در تهران اکثر ائمهی جماعت منبریها از دیشب تصمیم گرفتهاند تا روز پنجشنبه به مدّت 5 شب مساجد و نماز را تعطیل نمایند روحانی اظهار داشت تهران هم عمل مینماید[؟]. فلسفی گفت انشاءالله سپس روحانی اظهار نمود از آقای طالقانی1 چیزهایی شنیده شده که فلسفی گفت مطالب بیخود بوده2 که آنگاه روحانی اظهار داشت ما هم همین کار را بکنیم فلسفی پاسخ داد میتوانید انجام دهید.3
نظریهی شنبه: نظری ندارد.
نظریهی سهشنبه: روحانی از روحانیون بابل و مخالف بوده و در هر زمینه با فلسفی ارتباط برقرار و تبادل نظر مینماید. سپاهی
نظریهی چهارشنبه: نظریهی سهشنبه مورد تأیید است. آرزو
دایره بررسی: گزارش روزانه در گزارش وقایع روزانه مورخهی 10 /3 /37 درج شود.
توضیحات سند:
1ـ آیتالله سید محمود طالقانی در سال 1289 ﻫ ش دیده به جهان گشود. وی در خانوادهای اهل علم و فضیلت و دارای روحیات انقلابی و ضدظلم رشد نمود و برای نخستین بار پدرش مرحوم آیتالله سیدابوالحسن آغاز به یادگیری مفاهیم اسلامی درس تقوا کرد. پدر وی را به لحاظ تقوا سرآمد پرهیزکاران یاد میکنند. آیتالله طالقانی در زمان طلبگی آشنایی فراوانی با امام خمینی داشت و روابط متقابل آن دو بسیار بود. مرحوم طالقانی دروس حوزوی را در محضر آیات عظام و اساتید به پایان رساند و از آیتالله حاج شیخ عبدالکریم حائری یزدی اجازه اجتهاد گرفت. پس از پایان تحصیل به تهران بازگشت. در مدرسه سپهسالار به تدریس علوم اسلامی مشغول شد. تبلیغ، تشکیل جلسات مذهبی، مبارزه با رضاخان باعث شد که در سال 1318 دستگیر گردید. پس از شهریور 1320 و شکست استبداد فعالیتهای خود را گسترش داد. در جریان نهضت ملّی نفت از فعالان بود. پس از کودتای آمریکایی 28 مرداد 1332، دستگیر شد و به دلیل مخفی نمودن شهید سید مجتبی نواب صفوی در خانهاش مدّتی زندان بود. در کنگره جهانی «شعوب المسلمین» در کراچی شرکت نمود. در کنگره اسلامی قدس که سالی یک بار تشکیل میگردید دو بار مقام ریاست هیئت نمایندگی ایران را داشت. از سوی مرحوم آیتاللهالعظمی بروجردی حامل پیامی برای «دارالتقریب بین المذاهب الاسلامیه» در مصر شد. با آغاز نهضت امام خمینی از فعالان صحنهی سیاست و تبلیغ بود. در سال 1341 دستگیر و پس از اندکی آزاد شد. سپس در جریان نهضت 15 خرداد بار دیگر به زندان محکوم گردید. در سال 1346 آزاد و در سال 1350 دستگیر و مدّت سه سال به زابل و 18 ماه به بافت کرمان تبعید شد. در سال 1352 مجدداً دستگیر و به 10 سال زندان محکوم و با اوجگیری نهضت آزادی از بند آزاد شد. آیتالله طالقانی از بدو آزادی خود بار دیگر وارد صحنهی سیاست شد و با انتشار اعلامیه ددمنشی رژیم سفاک پهلوی را محکوم نمود. با تأسیس شورای انقلاب به ریاست آن تعیین و در سال 1358 از سوی امام خمینی(ره) به عنوان امام جمعه تهران معین شد. در 19 شهریور 1358 در اثر سکته قلبی دار فانی را وداع گفت. آیتالله طالقانی که مقام والایی چون حضرت ابوذر داشت و علیه ستمگران و چپاولگران مبارزه مینمود، در برابر دشمنان چون مالک اشتر مجری عدالت و مدافع ولایت بودند. آیتالله طالقانی علیرغم زندانها و تبعیدهای مکرر چندین اثر جاودان منتشر کردند :
1ـ حاشیه بر تنبیه الامه مرحوم آیتالله میرزا محمدحسین نائینی 2ـ تفسیر پرتوی از قرآن 6 جلد 3ـ تفسیر نهجالبلاغه 2 جلد 4ـ با قرآن در صحنه 1 جلد 5 ـ آینده بشریت از نظر مکتب ما 6ـ سفرنامه حج 7ـ اسلام و مالکیت 8ـ جهاد و شهادت 9ـ وحدت 10ـ آزادی 11ـ توحید 12ـ ترجمه جلد اول امام علی (ع)
ر.ک: یاران امام به روایت اسناد ساواک: آیتالله سید محمود طالقانی،3 جلد، تهران، مرکز بررسی اسناد تاریخی
2ـ شایعه رحلت حضرت آیتالله طالقانی در زندان اوج گرفته بود که ساواک بلافاصله با ترتیب دادن ملاقاتی بین ایشان و اعضای خانوادهشان با این شایعه – که امکان پیدا شدن اعتراضات گستردهای داده میشد- پایان داد.
3ـ تعطیلی نماز جماعت به عنوان اعتراض به عملکرد وحشیانهی رژیم در کشتار مردم قم در شهرهای متعدّدی صورت گرفت که در سندهای بعدی میخوانید.
منبع:
کتاب
آیتالله حاج شیخ هادی روحانی به روایت اسناد ساواک صفحه 136