گزارش مختصری پیرامون وضع فعلی حزب مردم و بحث و تحلیل کوتاهی درباره نحوه تجدید حیات این حزب
تاریخ سند: 12 دی 1349
گزارش مختصری پیرامون وضع فعلی حزب مردم و بحث و تحلیل کوتاهی درباره نحوه تجدید حیات این حزب
متن سند:
ارسالی از دفتر تیمسار ریاست روزی که آقای علم از حزب مردم رفتند حزب مذکور به تدریج خلوت تر شد و از آنجایی که اکثریت قریب به اتفاق مردم کشور ما به خاطر تحصیل قدرت و مقام و استفاده های شخصی به احزاب می روند حزب مردم کم کم به صورت فعلی در آمد.تجربه نشان داده است در کشور ما هر حزب تا زمانی که حکومت و قدرت را در دست داشته تا اندازه ای جنب و جوشی داشته است ولی به محض از دست دادن قدرت از بین رفته است (به عنوان نمونه حزب دمکرات قوام السلطنه و حزب ملیون).
فعالیت حزب مردم چند سال بعد از کناره گیری آقای علم تقریبا به صفر رسید ولی پس از تشکیل فراکسیون پارلمانی حزب مذکور در مجلس شورا و تحصیل عنوان «حزب اقلیت» جنب و جوشی محسوس ولی غیر فعال در آن دیده شد.
چاکر که از آغاز تأسیس حزب مردم (چهارده سال قبل) عضویت آن را داشته است ضمن تجزیه و تحلیل کوتاهی درباره وضع کنونی حزب نکات و شرایطی را که برای تجدید حیات این حزب به نظر می رسد به شرفعرض همایونی می رساند و حاضر و آماده است تا در صورتی که شاهنشاه آریامهر اراده و اجازه فرمایند در راه پیاده کردن طرح و پیشنهادات زیر افتخار اجرای اوامر صادره و محوله از طرف رهبر عالیقدر کشور را با جان و دل پذیرا شود.
وضع فعلی حزب مردم در چند سطر دبیر کل حزب مردم که مردی ساده ـ صادق ـ صمیمی و نجیب است به علت بی علاقگی به امور حزبی و همچنین کثرت کارهای خارج از حزب و در نتیجه نداشتن فرصت برای رسیدگی به وضع حزب نه تنها نمی تواند یکی از پیستونهای محرکه ماشین حزب باشد بلکه گهگاه به علل گوناگون ترمز این موتور فرسوده هم محسوب می شود.
چند نفر از افراد بوقلمون صفت و زد و بندچی در حزب مردم از نیامدن پروفسور عدل به حزب سوء استفاده کرده و این حزب را تیول خود ساخته و در کلیه اقدامات حزبی در جهت موافق منافع و مقاصد شخصی خود مشغول بهره برداری هستند.
از یک طرف بین دبیر کل و آقای رامبد و از طرف دیگر بین مهندس جفرودی و رامبد و همچنین بین همین چند نفری که به عنوان اعضا کمیته مرکزی و هیئت بازرسی گهگاه دور هم جمع می شوند درباره نحوه اداره حزب و مسائل دیگر اختلاف نظرهای بسیار عمیق و شدید وجود دارد.
با توجه به اینکه در حزب مردم هنوز هم چهره های جالب و مفیدی وجود دارد اکثریت اعضا کمیته مرکزی ـ هیئت بازرسی و شورای عالی حزب صلاحیت و لیاقت عناوین احراز شده را ندارند.
این عده که از سال ها قبل ـ قبل از آغاز انقلاب سفید شاه و مردم این عناوین را تحصیل کرده اند به هیچ وجه من الوجوه حاضر نیستند این عناوین حزبی را که ضامن اطمینان بخش منافع شخصی و خصوصی آنان است از دست بدهند و به همین علت این دسته با هر گونه تغییر و تحولی در حزب مردم به هر صورت و شکل که باشد مخالفت شدید دارند.
شکست ها و ضرباتی که در جریان انتخابات دوره قبل مجلسین سنا و شورا و آخرین انتخابات انجمن شهر و انجمن های استان و شهرستان به حزب مردم وارد شد افراد این حزب را نسبت به آینده حزب بدبین و مأیوس کرد و از طرف دیگر مانع از این شد که افراد تازه ای به حزب مردم جلب و جذب شوند.
حزب ایران نوین با در دست داشتن قدرت از هر امکان و فرصتی برای کوبیدن حزب مردم و جلوگیری از پیشرفت اعضا آن شدیدا و حتی خصمانه اقدام کرده است.
سران و گردانندگان حزب ایران نوین در کلیه محافل و مجالس با قاطعیت می گویند این حزب در انتخابات دوره آینده مجلسین سنا و شورای ملی نیز مثل دوره قبل اکثریت قریب به اتفاق کرسی های مجلسین را به خود اختصاص خواهد داد و حزب ایران نوین همواره حزب اکثریت و حزب مردم همیشه حزب اقلیت خواهد بود.
تبلیغ و اشاعه اینگونه اظهارات ضمن ایجاد یأس و نومیدی در بین اعضا فعلی حزب مردم مانع از آمدن افراد تازه به حزب مردم خواهد شد.
تحلیل و تشریح کوتاهی پیرامون وضع دو حزب و ارتباط آن با اوضاع سیاسی و اجتماعی کشور در شرایط کنونی حزب به طور کلی به هر مفهومی و در هر زمینه ایدئولوژیکی از نظر سیاسی آن چنان دستگاهی است که هدف نهائیش رسیدن به قدرت است.
رسیدن به قدرت نیز مفهومش اجرای اصول و افکار و عقاید اجتماعی از راه قانون گزاری و تغییر روابط اقتصادی و اجتماعی جامعه بر اساس ایدئولوژی است.
آن چه ما به صورت حزب در کشورهای غربی می بینیم محصول یک مبارزه طولانی اجتماعی و برخوردهای جدّی منافع طبقاتی است.
در جوامعی که مردم فاقد روحیه و تجربه و سابقه حزبی هستند (نظیر کشور ما) و دولت ها تمایلی به تعدیل قدرت از راه فعالیت های سالم و سازنده حزبی ندارند احزاب به صورت سازمان هایی در می آیند که نه دولت ها در برابر آنها احساس مسئولیت می کنند و نه مردم آنها را مظهر و منعکس کننده تمایلات اجتماعی و نیازهای اقتصادی خود می دانند.
در این صورت و در چنین وضعی اصولاً اطلاق اصطلاحاتی از قبیل اکثریت و اقلیت ـ راست و چپ و یا تندرو و معتدل به اینگونه احزاب به هیچ وجه واقعیت عینی و مفهوم خارجی ندارد و اینگونه اصطلاحات را در ذهن مردم و مخصوصا روشنفکران جامعه منعکس نمی کند.
قبول داریم که دموکراسی از نوع غربی محصول صد و پنجاه سال تکامل و تجارت اجتماعی است.
بنابراین نه می توانیم از راه تقلید به دموکراسی واقعی برسیم و نه قادریم در ظرف مدت کوتاهی این راه طولانی و پر نشیب و فراز را طی کنیم و نه در حال حاضر با ذات و طبیعت مردم روزگار ما (در مجموع) سازگار است.
از همه مهمتر اینکه شرایط آغاز برای ملت هایی که می خواهند دست به تجربه دموکراسی و ایجاد سازمانها و ارگان های مربوط به آن بزنند از نظر زمان و مکان با شرایط آغاز برای ملت هایی که در گذشته در این راه قدم گذاشته اند شباهتی ندارد و همانطور که شاهنشاه آریامهر بارها فرموده اند به هیچ وجه لازم نیست تقلید و الگوسازی کرد و با هر «الیسم» مخالفند.
از آنجایی که به خاطر دلائل فراوان در حال حاضر قادر نیستیم و مصلحت هم نیست به طور ناگهانی و انقلابی دست به تجربه دموکراسی نظیر احزاب کشورهای غرب بزنیم و به همین علت قدرت و تمرکز را فقط به خاطر محاسنی که در دموکراسی نسبی هست به سازمان های اجتماعی منتقل می کنیم ضروری مفید و به موقع است که در چهار چوب مصالح عمومی کشور به وضع هر دو حزب با واقع بینی رسیدگی کنیم.
شاهنشاه آریامهر هنگام شرفیابی سران حزب مردم فرمودند که در کشور ما حکومت یک حزبی مردود است.
با توجه به فرمایشات خردمندانه معظم له یا باید به حزب مردم سر و صورتی داد یا حزب سومی تشکیل گردد.
اینک که قرائن و امارات نشان می دهد تاسیس حزب سوم مطرح نیست باید فورا به حال این بیمار (حزب مردم) رسیدگی کرد.
می توان در صورتی که لازم باشد این مریض را معالجه و تقویت کرد و در چهارچوب شرایط فعلی سیاسی و اجتماعی مملکت و مصلحت کشور به راه انداخت و در غیر این صورت این بیمار روز به روز ضعیف تر خواهد شد.
برای رونق حزب مردم که بتواند فعلاً در کسوت یک حزب اقلیت چشم گیر وظایف محوله را انجام دهد چه باید کرد؟ 1ـ هم اکنون در حزب مردم گفته می شود که طبق دستور مقامات بالاتر معاون جدیدی که قرار است برای حزب انتخاب شود باید دارای تیتر دکترا از آمریکا باشد و به همین مناسبت آقای دکتر محققی و دکتر بهرام زاده نمایندگان نطنز و بافت را که هر دو نفر تحصیل کرده آمریکا هستند در نظر گرفته اند از آنجایی که در بین مردم شایع است که عوامل و ایادی آمریکا در حزب ایران نوین رخنه کرده اند و مقامات آمریکایی از این حزب حمایت می کنند مصلحت در این است که حزب مردم را از چنین انتساب و اتهامی بر کنار نگهداشت تا هر یک از احزاب دوگانه بتوانند نقش های محوله خود را در این مرحله از دوران سیاسی کشور آن طور که مورد نظر است ایفا نمایند.
2ـ حزب مردم به یک تصفیه و تحولی پر سر و صدا که با تغییرات بزرگی در ارگان های حزبی همراه باشد احتیاج مبرم دارد و به طور کلی باید از افراد جوان ـ خوشنام ـ فعال و مورد اعتماد در ارگان های حزب مردم استفاده کرد.
برای این منظور لازم است ابتدا شورای عالی حزب فورا تشکیل و لزوم تشکیل کنگره حزبی را اعلام نماید.
در کنگره حزب که حداکثر تا آخر سال جاری برگزاری شود اعضا جدید شورای عالی ـ کمیته مرکزی و هیئت بازرسی و اعضا جدید سایر ارگان ها به صورتی که از چهره های جدید نیز استفاده شود انتخاب گردند.
3ـ برای استفاده تبلیغاتی و همچنین به کار گرفتن افراد تازه نفس تشکیل یک دفتر سیاسی (در جنب کمیته مرکزی) برای حزب مردم بسیار به جا و به موقع خواهد بود.
4ـ اینک که با توجه به اعتماد سیاسی و عنایت شاهنشاه آریامهر نسبت به پروفسور عدل قرار است ایشان همچنان دبیر کل حزب مردم باشند برای معاونت و یا قائم مقام ایشان یک فرد خوشنام فهمیده ـ ارگانیزتور ـ فعال و مورد اعتماد انتخاب شود تا خلاء کم آمدن پروفسور عدل را به حزب پر و جبران نماید.
این معاون اگر در کنگره حزبی انتخاب و اعلام شود صحیح تر و منطقی تر است.
5ـ در صورتی که شاهنشاه آریامهر اراده و اجازه فرمایند انجام قسمتی از برنامه های کشور که خوشبختانه در زمینه های مختلف امکان فعالیت فراوان وجود دارد به حزب مردم واگذار شود تا هم بار سنگین حزب ایران نوین سبکتر شود و هم اینکه عده ای از اعضا حزب مردم مشغول کار گردیده و نسبت به انجام فعالیت های گوناگون اداری ـ اجتماعی ـ عمرانی و اقتصادی سرگرم و تشویق شوند.
6ـ در انتخابات دوره آینده مجلسین تعداد نمایندگان حزب مردم تا آنجایی که مصلحت کشور بوده و با برنامه های آینده شاهنشاه آریامهر مطابقت کامل داشته باشد از تعداد فعلی بیشتر شود و از این راه و به این ترتیب نیز عده ای از موکلین نمایندگان جدید به حزب مردم علاقمند و جلب خواهند شد.
7ـ در صورتی که شاهنشاه آریامهر مصلحت بدانند چند نفر از شخصیت های معروف و جوان و فعال در حزب مردم نام نویسی نمایند.
8ـ در حزب مردم چهره های جالب ـ فعال و مفید وجود دارد ولی متاسفانه این چهره ها به علل مختلف دل مرده ـ مأیوس و نا امید هستند و در نتیجه فعالیتی از خود نشان نمی دهند.
در صورتی که به این استعدادها مجال پرورش و خودنمائی داده شود می توانند در مشاغل دولتی مفید واقع گردیده و نسبت به فعالیت های حزبی نیز ترغیب و تشویق شوند.
نتیجه در آستانه انتخابات مجلسین سنا و شورای ملی اعضا حزب مردم که در چند انتخابات گذشته ضرباتی خورده اند آمادگی و علاقه ای به شرکت در انتخابات را ندارند.
در صورتی که لازم باشد در انتخابات مثل دوره قبل مبارزات و رقابت های دو حزب انجام شود با اجرای پیشنهادات و طرح بالا درباره حزب مردم می توان افراد تازه ای را به میدان فعالیت های انتخاباتی و سپس به حزب کشانید و از این رهگذر حزب مردم را به صورت حزبی که بتواند در این دوره از فعالیت سیاسی منویات و فرامین شاهنشاه آریامهر را درک و اجرا نماید تبدیل و آماده نمود.