تاریخ سند: 6 بهمن 1336
موضوع: ایراد سخنرانی ضد امنیتی در مسجد چاه ملک بیابانک نائین1
متن سند:
سند شماره 81
به: ۱۰ه تاریخ: 6 /11 /36
از: ۳۱۲ شماره: 8205 /312
موضوع: ایراد سخنرانی ضد امنیتی در مسجد چاه ملک بیابانک نائین1
به قرار اطلاع طلاب علوم دینی به نامان شیخ مجید قمی، ابوالحسن ساعتی، ابوالقاسم رحمانی و عبدالکریم روحانی از اول ماه محرم لغایت روز عاشورا در مسجد چاهملک واقع در مزرعه خرمشهر نائین به روضهخوانی پرداخته و اذهان مستمعین را نسبت به رژیم مملکت بدبین نمودهاند.
در شب عاشورا شیخ علی رحمانی به هنگام سخنرانی برای سلامتی خمینی دعا نموده و نسبت به رژیم مملکت بدگویی مینماید که... و... مشارالیه را از منبر به پائین میآورند که عمل آنان موجب ناراحتی تعدادی از ناظرین در مسجد گردیده سرانجام اختلاف به نزاع دستهجمعی خاتمه میپذیرد
٣- روز بعد از حادثه عدهای از اهالی در خانه انصاف اجتماع نموده رئیس خانه انصاف به جای این که چهار نفر طلبه مورد بحث را به مقامات تحویل دهد آنها را با رئیس انجمن و عدهای دیگر آشتی داده و موضوع را مسکوت گذارده است.
ملاحظات: جهت اطلاع و تحقیق پیرامون صحت و سقم و روشن نمودن چگونگی موضوع و اعلام نتیجه. امنیت داخلی به ژاندارمری موضوع منعکس و سؤال شود چگونگی اعلام دارید در صورت بودن منابعی از منبع مراتب استعلام گردد 22 /11
[تقوی] بخش ۱
آقای شرفالدین ضمن اقدام وسیله منابع نیز تحقیق و چگونگی را روشن گردد
توضیحات سند:
1- شهرستان نائین با حدود ۳۵۵۰۰ کیلومتر مربع با آب و هوایی گرم و خشک در کناره جنوبی کویر مرکزی در شمال شرق و شرق استان اصفهان قرار دارد نائین از شهرهای بسیار قدیمی ایران است که پیشینه آن به قبل از ظهور اسلام میرسد. این شهرستان در تقسیمات کشوری دارای ۳ بخش مرکزی ، انارک و خور و بیابانک و ۴ شهر نائین، انارک، خور، خندق و ۸ دهستان با ۹۰۲ روستا میباشد. مردم این شهرستان پیرو مذهب شیعه اثنیعشری باشند و به زبان فارسی و لهجه نائینی که از لهجههای مرکزی ایران است سخن میگویند. بر اساس آمار سرشماری سال ۱۳۷۵ دارای ۵۳۹۷۵ نفر جمعیت بوده که تعداد ۳۲۵۰۸ نفر در مناطق شهری و مابقی در روستاها ساکنند. اقتصاد مردم این منطقه را کشاورزی، دامداری و هنرهای دستی تشکیل میدهد و فرش نائین از مرغوبترین فرشهای ایران است. نائین در جریان جنگ تحمیلی ۲۵۲ شهید، ۳۹۰ جانباز و ۳۷ آزاده تقدیم اسلام و انقلاب نموده است. این شهرستان دارای ۵۰ باب مسجد ، ۲ دانشگاه آزاد اسلامی و پیام نور و ۲ مدرسه علمیه میباشد. از رجال نامی این دیار میتوان به آیتالله العظمی محمدحسین غروی نائینی معروف به میرزای نائینی، دکتر غلامحسینخان مصاحب، شهید دکتر شمسالدین حسین نائینی و دکتر حسین فاطمی اشاره نمود. از بهترین آثار باستانی این شهرستان میتوان به نارنج قلعه امامزاده سلطان سید علی، مسجد جامع نائین، مسجد بابا عبدالله، ساختمان پیرنیا، کاروانسرای نو گنبد محمدیه اشاره کرد
دی 1356
وقایع دی ماه در یک نگاه
پس از آنکه مجالس و مراسم متعدد جهت بزرگداشت شهادت حاج آقا مصطفی خمینی در سراسر کشور برگزار گردید و نام «خمینی» که سالها زندانی سینهها و گلوها شده بود؛ و به زبان آوردن آن بزرگترین جرم به شمار میرفت، بار دیگر به طور گستردهای بر سر زبانها جاری شد؛ رژیم در یک عکسالعمل انفعالی روز دوشنبه ۱۷ دی ماه ۱۳۵۶، مقالهای را تهیه که در آن ضمن توهین به روحانیت انقلابی، صریحاً به حضرت امام نیز اهانت شده بود.
انتشار مقاله مذکور، عکسالعملهای شدیدی را موجب گشت؛ اولین اقدام در قم صورت گرفت. در روز 18 /10 /56 درسهای حوزه تعطیل شد و جمعیت زیادی از طلاب و مردم قم در خیابانها به راهپیمائی پرداختند.
حرکت مردمی در بعداز ظهر روز ۱۹ دی با تیراندازی مأمورین پلیس به خاک و خون کشیده شد. تعدادی به شهادت رسیده و جمعی مجروح شدند. شاه با این جنایت، نظام سلطنتی موروثی را در سراشیبی سقوط قرار داد و خشم و نفرت عمومی مردم را موجب گشت. پس از این واقعه تعداد قابل توجهی از روحانیان به واسطه افشاگریهایشان دستگیر و زندانی یا تبعید شدند.
با بازتاب گسترده واقعه قم روحانیان اصفهان به عنوان اعتراض از رفتن به مساجد و برگزاری نمازهای جماعت و منبر خودداری نمودند و کسبه بازار اصفهان، نجفآباد و کاشان با شنیدن خبر فجایع قم دست از کار کشیده و بازار را تعطیل کردند.
در اعتراض به این عمل دردمنشانه دانشجویان دانشگاه اصفهان و جوانان اصفهان و کاشان طی تظاهراتی که انجام دادند به زدوخورد با نیروهای امنیتی پرداختند و تعداد زیادی دستگیر و روانه زندانها شدند.
واقعه قم عامل مؤثری برای تجمع و حرکت جمعی تمامی طبقات مردم در کشور گردید؛
مراسم تجلیل از شهدای قیام ۱۹ دی در شهرها برگزار گردید و اعلامیههای زیادی در تشریح این واقعه پخش و سخنرانان نیز ضمن رسوا ساختن روزنامههای وابسته به رژیم، به افشای جنایات شاه در قم ادامه میدادند.
در تاریخ 25 /10 /56 اعلامیۀ جامعه روحانیت اصفهان در اعتراض به توهینی که به ساحت مقدس حضرت امام (ره) شده بود با صلاحدید و تأیید آیتالله خادمی تهیه و منتشر گردید. پس از انتشار گسترده این اعلامیه که ۵۱ نفر از روحانیان اصفهان آن را امضاء نموده بودند، ساواک در یک اقدام انفعالی تعدادی از امضاء کنندگان را احضار و تعدادی را نیز ممنوعالمنبر نمود. ولی اینگونه تضییقات نه تنها در ایمان و علاقه به راه مقدسی که انتخاب کرده بودند کوچکترین اثر منفی نداشت که حتی بر شدت آن میافزود.
هر چه فشار ساواک به روحانیان زیادتر میشد ایمان و علاقه آنان نسبت به امام و نفرت و انزجارشان از رژیم شاه فزونی مییافت.
مبارزات مجاهدان در این ماه به صورتهای گوناگون به طور فزاینده، گسترش یافت و علاوه بر صدور اعلامیه، سخنرانیهای گاه و بیگاه، شعارنویسی بر روی در و دیوارها شروع شد و مبارزان با نوشتن شعارهای انقلابی از این طریق نیز به آگاهسازی مردم دست میزدند.
منبع:
کتاب
انقلاب اسلامی به روایت اسناد ساواک، استان اصفهان، کتاب 1 صفحه 120