اظهارات مهدی بازرگان در مورد حمایت گروه های افراطی از روحانیون و انتشار اعلامیه به امضاء 56 نفر از افراد وابسته به گروه های افراطی
اظهارات مهدی بازرگان در مورد حمایت گروه های افراطی از روحانیون و انتشار اعلامیه به امضاء 56 نفر از افراد وابسته به گروه های افراطی
متن سند:
1ـ روز 24 /12 /36 در مذاکراتی که بین مهدی بازرگان (عضو موسس جمعیت نهضت آزادی) با یکی از طرفداران حزب ملت ایران به رهبری داریوش فروهر انجام گرفته، مهدی بازرگان در مورد حمایت گروه های افراطی از روحانیون و نقش روحانیت در به ثمر رسانیدن فعالیت های گروه های مذکور مطالبی به شرح زیر اظهار داشته است: در شرایط فعلی باید از نقش جامعه روحانیت ایران در مبارزه علیه دستگاه استفاده کرد، چون اکثر مردم ایران را عوام و متعصبین مذهبی تشکیل می دهند و از روحانیت پیروی می کنند.در حالی که جبهه ملی در برابر روحانیت از نفوذ ناچیزی در بین طبقات مختلف مردم برخوردار است.
مهدی بازرگان در ادامه مذاکرات خود در مورد تشکیل حزبی به نام حزب اسلامی گفته: چنانچه آیت الله سید کاظم شریعتمداری1 بخواهد حزبی تشکیل دهد، باید ما مسلمانان آگاه آن را تشکیل دهیم.
بازرگان در خاتمه گفتگوهای خود اظهار داشته: ما مطلبی تهیه کرده ایم و برگزاری مراسم عید نوروز را تحریم نموده ایم و قرار است پس از اخذ امضاء از عده ای دیگر، نسبت به تکثیر و توزیع آن اقدام گردد.
2 ـ روز 25 /12 /36 اعلامیه مورد اشاره مهدی بازرگان به امضاء 56 تن از طرفداران جمعیت به اصطلاح نهضت آزادی و تعدادی دیگر از هواداران جبهه به اصطلاح ملی از جمله علی اصغر حاج سید جوادی ـ رحمت اله مقدم مراغه ای ـ حسن نزیه ـ مهدی بازرگان و اسلام کاظمیه2 در تهران انتشار یافته و نسخی از آن در نزد افراد مختلف مشاهده شده است.
این اعلامیه را داریوش فروهر ـ شاپور بختیار و رضا شایان (گردانندگان گروه اتحاد نیروهای جبهه به اصطلاح ملی) امضاء نکرده اند.
متن اعلامیه مذکور به شرح زیر است: فاجعه خونین 29 بهمن ماه تبریز و قتل و جرح عده کثیری از هموطنان ستمدیده ما در آن شهر که در چهلمین روز کشتار بیرحمانه مردم بیگناه مسلمان قم صورت گرفت، ملت ایران را سخت متاثر و عزادار ساخت.
بی اعتنایی و رفتار خصمانه دولت که مقصر اصلی فجایع و مسبب عصیان روزافزون همه طبقات می باشد و به جای عذرخواهی و استعفاء، به قلب حقایق و تهمت و تظاهر به دروغ و ریا می پردازد و بر تشدید جراحات قلبی می افزاید، بیش از پیش مردم را منزجر و مبهوت نموده است.
ما با عرض تسلیت به بازماندگان شهدای قم و تبریز و همدردی با مجروح شدگان و گرفتاران این دو شهر و همه آزادگان و دردمندان ایران اعلام می داریم که به عنوان اعتراض به وضع غیر قابل تحمل موجود و همگامی با مراجع عظام و پیشوایان روحانیت از برگزاری و شرکت در مراسم عید نوروز 1357 تا چهلم عزای هموطنان غیور تبریز خودداری خواهیم کرد.
ارزیابی خبر: خبر صحت دارد.
اقدامات انجام شده: مراتب به نخست وزیری اعلام گردیده است.
توضیحات سند:
1ـ آیا تأسیس حزب خلق مسلمان توسط آقای شریعتمداری ادامه همین ایده است یا خیر؟ متأسفانه مهندس مهدی بازرگان بعدها پیرامون آن بحثی ننموده، حتی در خاطرات خود به آن اشاره نکرده اند.2ـ اسلام کاظمیه.
فعالیت فرهنگی وی بیشتر روی داستان نویسی متمرکز بود ؛ هر چند، مدتی نیز در کار روزنامه نگاری به تلاش پرداخت.
گرایش های سیاسی پیش از انقلاب او در کنار خلیل ملکی و جلال آلاحمد شکل گرفت.
بعدها به دکتر امینی نزدیک شد و به عنوان رابط بین کانون نویسندگان و دکتر علی امینی مشهور بود.
پس از انقلاب اسلامی همراه با دکتر علی اصغر حاج سید جوادی نشریه جنبش را منتشر کرد و بعد به فرانسه پناهنده شد و با همکاری علی امینی «جبهه نجات ایران» را همراهی کرد.
کاظمیه پس از مرگ علی امینی منزوی شد و پس از مدتی در پاریس خودکشی کرد.