صفحه قبل برو به صفحه
صفحه بعد

تاریخ سند: 18 اسفند 1356


متن سند:

از : 21 / ه به : 312 شماره : 10050 /21/ ه روز 17 /12 /36 دکتر نورعلی تابنده1 برادر حاج سلطان حسین تابنده2 از سلسله دراویش گنابادی به اتفاق یک نفر دیگر (شناخته نشده) سه طغری پاکت در زمینه حقوق بشر هر یک به امضا 9 نفر به نامبردگان زیر 1ـ دکتر کریم سنجابی3 2ـ مهندس مهدی بازرگان 3ـ علی اصغر حاج سیدجوادی 4ـ صدر حاج سیدجوادی4 5ـ عبدالکریم لاهیجی5 6ـ حسن نزیه6 7ـ میناچی7 (امضا دو نفر دیگر مشخص نشده) جهت آیات ثلاثه به قم آورد و به آنان تحویل نموده است.
نظریه یکشنبه : ترتیبی داده شد تا وسیله شنبه و یا سایر عوامل دیگر فتوکپی نامه تهیه که در صورت حصول نتیجه متعاقبا تقدیم خواهد شد.
شراره نظریه سه شنبه : 1ـ صحت خبر مورد تایید بوده احتمال دارد نامه مزبور وسیله یکی از آیات تکثیر و در قم توزیع شود ترتیبی داده شده که نمونه آن تهیه گردد 2ـ بعید نیست در زمینه حوادث اخیر قم و تبریز و برنامه های آینده و هماهنگی آیات با رهبران جبهه به اصطلاح ملی مذاکراتی هم صورت گرفته باشد 3ـ در اجرای امریه شماره 9171 /312 ـ 15 /12 /36 نجفی مرعشی 75862 بایگانی شود روحانی 17 /1 /37

توضیحات سند:

1ـ علی تابنده فرزند حسین و ملقب به محبوب علی شاه در سال 1324 در تهران متولد گردید و دیپلم خود را از دبیرستان دارالفنون و لیسانس خود را از دانشگاه تهران اخذ نموده است وی دبیر دبیرستانها و کارمند شرکت ملی نفت بوده و در سال 68 به دستور پدرش بازنشسته شده است.
یاد شده از اواسط سال 58 تا اوایل سال 64 هر هفته دو شب دوره های فقه و اصول و تفسیر و دیگر معارف دراویش را نزد یکی از مشایخ فرقه گنابادیها به نام جذبی فرا گرفته است.
همچنین علی تابنده در سال 1343 نزد پدر بزرگش به درویشی گرائید و از سال 1360 الی 1365 به ترتیب اجازه اقامه نماز جماعت دراویش، اجازه ارشاد با لقب محبوبعلی و جانشینی با لقب محبوب علی شاه از جانب پدرش به وی واگذار و محول شده است.
وی در سال 1371 پس از مرگ پدرش به عنوان قطب فرقه گنابادیها مطرح گردیده و چند ماه پس از این ماجرا به واسطه عارضه قلبی درگذشت.
ر.ک: خورشید تابنده، علی تابنده.
2ـ حاج سلطان حسین تابنده فرزند صالح علیشاه در سال 1293 در قریه بیدخت از توابع گناباد متولد شده و در سال 1310 شمسی برای ادامه تحصیل به اصفهان مسافرت نمود بخشی از مقدمات علوم را در این شهر خوانده سپس برای ادامه تحصیل به تهران مسافرت نموده در سال 1318 گواهی لیسانس را اخذ نموده و در سال 1321 به قریه بیدخت مراجعت و در ملازمت پدرش بود، او در سال 1329 طبق رسم دراویش گنابادی با لقب رضاعلی و در سال 1331 با لقب رضاعلیشاه به جانشینی پدرش برگزیده شد و این سمت را بعد از فوت پدرش در سال 1345 به عهده داشت.
آقای سلطان حسین تابنده از سال 1324 الی 1360 بطور پراکنده به کشورهای عربستان، عراق، کویت، هندوستان، پاکستان، آلمان شرقی و برخی از کشورهای اروپایی مسافرت نمود و خود را به عنوان کشاورز، معمم.
مرجع تقلید، قطب سلسله دراویش منظور، زیارت، دیدار با مریدان و علماء و معالجه بیماری خود معرفی و قلمداد نموده است، وی سرانجام در اواسط شهریور سال 1371 فوت نموده و در قریه بیدخت به خاک سپرده شده است.
ر.ک : اسناد ساواک، پرونده های انفرادی.
3ـ کریم سنجابی فرزند قاسم سنجابی (سردار ناصر، رئیس ایل سنجابی) در سال 1283 شمسی در سنجابی از محلات کرمانشاه متولد شد.
آقای سنجابی تحصیلات ابتدایی را در قصر شیرین و دوره اول متوسطه را در کرمانشاه و دوره دوم متوسطه را در تهران و دوره لیسانس را در مدرسه عالی حقوق گذارند.
وی در سال 1307 جزو اولین گروه محصلین اعزامی به فرانسه رفت و در آنجا مجددا دوره لیسانس حقوق را در دانشگاه نانسی و دوره دکترای حقوق را در دانشگاه پاریس گذارند و رساله خود را راجع به کشاورزی و روستاییان و مالکیت ارضی در ایران به زبان فرانسه در سال 1313 گذارند و در همان سال به ایران بازگشت.
سنجابی مشاغلی را در اداره کل اوقاف، وزارت فرهنگ و وزارت دارای به عهده داشت و در همین حال ابتدا دانشیار و سپس استاد دانشکده حقوق دانشگاه تهران شد.
در سال 1322 به سمت رئیس دانشکده حقوق برگزیده شد.
و در سال 1325 جزو هیأتی بود که اولین برنامه هفت ساله صنعتی ایران را تدوین کرد.
در سال 1330 در کابینه مصدق وزیر فرهنگ بود، امّا برای شرکت در انتخابات دوره هفدهم از این سمت استعفا داد.
وی در سفرهای مصدق به شورای امنیت سازمان ملل و دیوان داوری لاهه با وی بود و در لاهه به عنوان قاضی اختصاصی ایران در دادگاه شرکت کرد.
در آغاز انقلاب به پاریس رفت و در نوفل لوشاتو به دیدار حضرت امام (ره) رفت و با اعلام موافقت با مواضع امام، با حرکت انقلاب اسلامی همگام گشت و در کابینه بازرگان مدتی کوتاه سمت وزارت امور خارجه را داشت.
پس از پیروزی انقلاب اسلامی جبهه ملی در یک موضع گیری سیاسی اعلام کرد که حکومت اسلامی به بن بست رسیده است.
حضرت امام (ره) با مرتد دانستن افرادی که چنین بیانی دارند، باعث برچیده شدن این گروه از کشور شد و سنجابی از ایران گریخت.
وی نهایتا در اول تیر ماه سال 1374 در سن 90 سالگی درگذشت.
بخش تاریخ شفاهی دانشگاه هاروارد آمریکا خاطرات او را تحت عنوان «امید و ناامیدیها» پس از مرگش منتشر کرد.
4ـ سید احمد صدر حاج سید جوادی فرزند سیدعلی در سال 1296 ه ش در شهر قزوین متولد شد.
وی همراه تحصیل علوم ابتدائی، ادبیات عرب راهم در حوزه علمیه التفاتیه فرا گرفت و پس از آن به تهران عزیمت کرد و پس از اخذ دیپلم وارد دانشکده حقوق شد و به دریافت لیسانس در رشته های سیاسی و قضائی نائل گشت وی پس از انجام خدمت وظیفه در دانشکده افسری و تصدی سمت رابط بین ارتش متفقین و ارتش ایران وارد خدمت دادگستری شد و با ستمهای دادیاری، بازپرسی، دادستانی و ریاست دادگستری در شهرستانهای رشت و اراک و ساوه، در تهران به شغل قضاوت پرداخت.
سپس در سالهای 1340 و 41 که با نهضت آزادی ایران هم همکاری داشت با سمت دادستانی شهرستان تهران به علت فشار ساواک تقاضای بازنشستگی کرد و به شغل وکالت دادگستری پرداخت.
آقای سیداحمد صدر حاج سیدجوادی در سال های 52 ـ 51 وکالت آیت الله خامنه ای را که از سوی رژیم شاه محکوم شده بود را به عهده گرفت سپس در بهمن سال 57 از سوی امام خمینی (ره) به وزارت کشور منصوب شد و پس از آن در تیر 58 به وزارت دادگستری منصوب گشت.
وی در سال 1359 از سوی مردم قزوین به مجلس راه یافت و مدتی بعد در سال 1361 با سمت سرپرستی دائره المعارف تشیع به فعالیتهای خود ادامه داد.
(نشریه ویژه نمایشگاه بین المللی کتاب، سال 57) 5ـ عبدالکریم لاهیجی فرزند سیدمحمدعلی و در سال 1318 ه ش متولد شده و تحصیلات خود را در رشته دکترای حقوق در فرانسه به پایان رسانده و وکیل دادگستری، عضو برجسته کانون وکلای دادگستری و همچنین عضو جبهه ملی، عضو و دبیر جمعیت حقوقدانان ایران، عضو جمعیت دفاع از حقوق بشر در ایران و مسوول کمیته دفاع از حقوق بشر در ایران و عضو مؤسس گروهک جمهوریخواهان ملی، فراکسیون متحد منشعب از جبهه ملی بود.
عبدالکریم لاهیجی با اعضای شاخص جبهه ملی و سازمان مجاهدین خلق که توسط ملت مسلمان ایران به «منافقین» نام گذاری شدند، ارتباط داشته و پس از تسخیر لانه جاسوسی آمریکا، از کشور متواری و به عضویت شورای ملی مقاومت (منافقین) درآمده است.
اسناد ساواک، پرونده های انفرادی 6ـ حسن نزیه فرزند محمدعلی در سال 1300 ه ش در تبریز متولد شد.
تحصیلات خود را تا لیسانس حقوق ادامه داد.
مشاغلی منجمله: رئیس بازرسی وزارت سازمان بیمه های اجتماعی، بازرسی هیئت مدیره سازمان بیمه های اجتماعی و رئیس اداره حقوقی آن و...
را عهده دار بود.
طبق سند بیوگرافیک ساواک.
«نامبرده از طرفداران آقای دکتر مصدق بوده که در تاریخ 16 /8 /1332 طبق ماده 5 فرمانداری نظامی بازداشت، منزلش مورد بازرسی واقع و هیچ گونه مدرک مضره ای بدست نیاورده و متهم مذکور به علت ابتلا به بیماری سل ریوی ضمن سپردن تعهد کتبی مبنی بر اینکه از حوزه قضائی تهران خارج نشده آزاد گردیده است.
مشارالیه پس از تجدید فعالیت جبهه ملی با سمت عضو شورای مرکزی جبهه مذکور شدیدا فعالیت داشته و از امضاء کنندگان اعلامیه شورا و اعلام جرم علیه انتخابات دوره بیستم مجلس شورای ملی بوده است.
مشارالیه در تاریخ 29 /4 /40 با قرار بازپرس نظامی به اتهام اقدام علیه مصالح مملکت بازداشت و تحت تعقیب قرار گرفته است.
نامبرده پس از تجدید فعالیت و تشکیلات جبهه به اصطلاح ملی به اتفاق برخی از هواداران جبهه مذکور از جمله مهدی بازرگان مبادرت به تأسیس جمعیت به اصطلاح نهضت آزادی ایران نموده، مشارالیه تا کنون تعدادی اعلامیه های منتشره از ناحیه عناصر افراطی را که به عنوان مقامات عالیه مملکتی نوشته شده امضاء نموده است».
در ماههای آخر عمر رژیم پهلوی و اوج گیری انقلاب اسلامی وی با دکتر علی امینی دیدار و از سوی جبهه ملی پیشنهاد نخست وزیری برای ایشان برده است.
حسن نزیه با گذشت زمان جزء مخالفین انقلاب گردید و به خارج از کشور رفت.
ر.ک : اسناد ساواک، پرونده های انفرادی 7ـ ناصر میناچی مقدم فرزند باقر در سال 1310 ه ش در تهران متولد شد لیسانس قضائی و دکترای اقتصاد خود را از دانشگاه تهران دریافت کرد.
و سپس به عنوان وکیل دادگستری اشتغال به کار داشته است.
همچنین میناچی از مقلدین آیت الله شریعتمداری و عضو مؤسس حسینیه ارشاد و عضو علی البدل مؤسسه انتشاراتی دارالتبلیغ قم و نماینده آن در خارج از کشور «آلمان» بوده است.
میناچی معتقد بوده که مؤسسه مذهبی حسینیه ارشاد باید با نظارت دستگاههای امنیتی کشور اداره شود، لذا از ابتدای فعالیت مؤسسه فوق ساواک را در جریان فعالیت ها و اقدامات انجام شده قرار داده و بطور مستمر و صمیمانه ای با ساواک همکاری داشته است تا جائی که ساواک وی را فردی صادق و بی نظیر معرفی نموده است و برخی از محققان معتقدند که اختلافات در درون حسینیه ارشاد توسط وی صورت گرفته است.
وی در سال 57 به منظور اعلام تصمیمات اعضای جبهه ملی و نهضت آزادی، تماس تلفنی مستمر داشته و در همان زمان با جان استمپل دبیر اول سفارت آمریکا نیز در تماس بوده است.
پس از پیروزی انقلاب اسلامی مدتی وزیر ارشاد بود.
در جریان تصرف لانه جاسوسی دستگیر و مدتی زندانی بود.
وی از افراد مؤثر و مرتبط جریان جبهه ملی و نهضت آزادی با لانه جاسوسی بوده است.

منبع:

کتاب آیت‌الله العظمی سید شهاب‌الدین مرعشی نجفی به روایت اسناد ساواک - جلد سوم صفحه 429

صفحه قبل برو به صفحه
صفحه بعد
کلیه حقوق این پایگاه برای مرکز بررسی اسناد تاریخی محفوظ است. استفاده از مطالب سایت با ذکر منبع بلامانع است.