صفحه قبل برو به صفحه
صفحه بعد

موضوع: فعالیت حزب منحله توده

تاریخ سند: 4 تیر 1343


موضوع: فعالیت حزب منحله توده


متن سند:

شماره: 6915 /20/الف پیرو اطلاعیه درباره تشکیل پلنوم کمیته مرکزی حزب منحله توده در اواخر اردیبهشت و اوائل خرداد سال جاری با اینکه کمیته مرکزی حزب قطعنامه پلنوم را تا کنون انتشار نداده ولی آنچه از گفتار رادیو پیک ایران و دستورات صادره از رادیو مزبور استنباط می‌گردد، دکتر رادمنش در جلسات پلنوم موفقیت بدست آورده و در واقع تز او که طرفدار به وجود آوردن یک سازمان متشکل حزبی در ایران می‌باشد پیروز شده است.
و تز عبدالصمد کامبخش1 و دکتر کیانوری2 که طرفدار ایجاد عملیات پارتیزانی در ایران می‌باشند موفقیت نداشته است ناگفته نماند اختلافات داخلی در بین اعضاء کمیته مرکزی هم چنان ادامه دارد و دکتر کیانوری از مخالفین جدی دکتر رادمنش می‌باشد و در بین کادرهای فراری بر علیه دکتر رادمنش تبلیغ و دسته بندی می‌نماید.
گیرندگان: اداره کل سوم بخش 311 ح /14

توضیحات سند:

1.
عبدالصمد کامبخش، فرزند شاهزاده کامران میرزا عدل الممالک (عدل قاجار) در سال 1282 ش در قزوین به دنیا آمد و در 7-8 سالگی برای تحصیل به روسیه اعزام شد.
در 17 سالگی مدتی به ایران بازگشت و سپس به شوروی رفت و پس از اتمام تحصیلات متوسطه، در سال 1302 وارد مدرسه‌ی عالی علوم اقتصادی شد و آموزش حزبی را نیز در مدرسه «کوتو» فراگرفت.
او در حوالی سال 1304 به ایران بازگشت و در این دوران علاوه بر کار در مجامع علنی حزب کمونیست ایران، همچون جمعیت آزادیخواهان و جمعیت پرورش قزوین (1307- 1303) فعالیت داشت.
کامبخش در سال 1307 برای آموزش خلبانی و مهندسی هواپیما به شوروی اعزام شد و در سال 1311 به ایران بازگشت و با درجه‌ی ستوان دومی وارد ارتش شد.
وی در همین سال به اتهام جاسوسی بازداشت و 9 ماه در زندان به سر برد.
و پس از آزادی از ارتش اخراج شد و در شرکت اتوبوسرانی زیس، متعلق به شوروی‌ها به کار پرداخت.
در سال 1313 از طرف کمینترن ماموریت تجدید سازمان حزب کمونیست ایران به کامبخش محول شد.
در اردیبهشت 1316 در زمره‌ی گروه «53 نفر» دستگیر و به 10 سال زندان محکوم شد، در آبان 1320 آزاد شد و به شوروی رفت و در سال 1322 به ایران بازگشت، در اسفند 1322 از قزوین به مجلس چهاردهم راه یافت، در سال 1322 در کنگره‌ی اول به عضویت کمیته‌ی مرکزی حزب توده درآمد، پس از حوادث آذربایجان، در دی ماه 1325 به شوروی رفت و در رهبری «فرقه دموکرات آذربایجان» به فعالیت پرداخت، در پلنوم چهارم کمیته‌ی مرکزی حزب توده (1336) عضو هیأت اجراییه و دبیر کمیته‌ی مرکزی شد و تا پایان عمر در این سمت بود.
کامبخش در 19 آبان 1350 در سن 68 سالگی درگذشت.
2.
نورالدین کیانوری، فرزند شیخ مهدی نوری و نوه‌ی شیخ فضل اله نوری در سال 1294 شمسی متولد شد.
تحصیلات متوسطه را در تهران و در مدرسه‌ی دارالفنون در سال 1313 به پایان رسانید و در همان سال وارد دانشکده‌ی فنی دانشگاه تهران شد، یک سال در دانشکده‌ی فنی درس خواند و سپس برای ادامه‌ی تحصیل راهی آلمان شد، در سال 1314 در شهر آخن وارد دانشگاه فنی شد و در رشته‌ی ساختمان و معماری تحصیلات خود را به پایان رسانید و در سال 1319 به ایران بازگشت، در سال 1321 رسماً وارد حزب توده‌ی ایران شد (در زمان تاسیس حزب توده در مهر ماه 1320 وی به خدمت نظام وظیفه مشغول بود و نمی‌توانست رسماً وارد حزب شود.) در سال 1323 به عضویت کمیسیون تفتیش حزب درآمد و در سال 1326 به دنبال برگزاری کنگره‌ی دوم حزب به عنوان عضو کمیته‌ی مرکزی و عضو هیأت اجراییه انتخاب شد.
در سال 1327 به دنبال ترور نافرجام محمدرضا شاه دستگیر و زندانی شد، در سال 1329 از زندان گریخت و تا سال 1334 مخفیانه در ایران زندگی کرد و در همان سال به شوروی رفت، پس از دو سال اقامت در شوروی در سال 1336 راهی جمهوری دموکراتیک آلمان شد و در سال 1342 به دنبال اختلافاتی که در رهبری حزب توده‌ی ایران بروز کرد، با وجود میل خود از کار حزبی کناره گرفت و در رشته‌ی تخصصی خود در آکادمی ساختمان در برلین مشغول فعالیت شد.
در سال 1351 مجدداً به فعالیت حزبی بازگشت و تا سال 1356 سمت دبیر دومی حزب را به عهده داشت، در سال 1357 به عنوان دبیر اول حزب انتخاب شد، در اردیبهشت ماه 1358 به ایران بازگشت و تا زمان بازداشت در بهمن ماه 1361 انحلال حزب در این سمت باقی ماند.
کیانوری پس از دستگیری به روابط مخفیانه‌ی حزب متبوع خود با کا.
گ.
ب اعتراف کرد.
وی در سال 1376 در تهران درگذشت.

منبع:

کتاب تشکیلات تهران حزب توده به روایت اسناد ساواک صفحه 54

صفحه قبل برو به صفحه
صفحه بعد
کلیه حقوق این پایگاه برای مرکز بررسی اسناد تاریخی محفوظ است. استفاده از مطالب سایت با ذکر منبع بلامانع است.