موضوع: شایعات راجع به نخست وزیری تیمسار بختیار
موضوع: شایعات راجع به نخست وزیری تیمسار بختیار
متن سند:
گزارش اطلاعات داخلیمنبع خبر: مأمور ویژه تاریخ ۲۲/۸/۴۰
محل: جبهه ملی شماره: ۳۶۸۷/۳۱۲
موضوع: شایعات راجع به نخست وزیری تیمسار بختیار
پیرو گزارش ۳۶۱۷/۳۱۲ – ۱۸/۸/۴۰
پورسرتیپ داماد کشاورز صدر از قول کشاورز صدر اظهار داشته تیمسار سپهبد بختیار توسط یکی از دوستان نزدیک خود که با الهیار صالح۱ نیز دارای روابط دوستانه است با سران جبهه ملی تماس گرفته و اظهار داشته‌اند در صورت مساعدت و موافقت جبهه ملی با زمامداری ایشان و خودداری از انجام تظاهرات و مخالفت به وسیله اجتماعات وابسته به جبهه ملی تعهد می‌کند پس از احراز مقام نخست وزیری قدم‌های مؤثری در اجرای خواسته‌های جبهه ملی بردارند و راه برای فعالیت این جبهه و طرفداران دکتر مصدق باز گذارند لیکن این پیشنهاد پس از طرح در جلسه شورایعالی جبهه ملی رد شده است.
توضیحات سند:
١- اللهیار صالح همراه با دو برادر خویش (علی پاشاخان و جهان شاه خان، از فرزندان میرزا حسن خان مبصرالممالک) در کودکی زیر نظر یکی از اعضای حزب دمکرات در کاشان به نام می‌رسید «پرورش» قرار می‌گیرد و در مدرسه‌ای که نامبرده بنا کرده بود به سواد آموزی می‌پردازد. میر سید محمد پرورش آنگاه که چند سالی در کاشان از راه تشکیل مدرسه و آموزش نونهالان توانست شماری از جوانان را بفریبد و به سوی گروه زیرزمینی فراماسونری بکشاند به سبب فشار مردم و روحانیان، آن مدرسه را بست و راهی تهران شد و به پیشکاری شاهزاده عین الدوله گمارده شد. پرورش در پی بازگشت از کاشان اللهیار صالح را نیز با خود به تهران برد. نخست او را به مدرسه فرانسوی‌های فرستاد لیکن دیری نپائید که وی را از آن مدرسه بیرون آورد و به مدرسه‌ای که آمریکائی‌ها بنیان نهاده بودند فرستاد. بدین گونه اللهیار صالح که بیش ۱۶ سال نداشت زیر نظر آمریکائی‌ها قرار گرفت. نخستین شغل او پس از فارغ التحصیلی از مدرسه آمریکائی‌ها، سمت مترجمی سفارت آمریکا در تهران بود. اللهیار صالح در دوران رضاخان به ترتیب در سمت‌های باز پرس وزارت عدلیه، دادستان اصفهان، دادستان «دیوان کیفر کارکنان دولت»، ریاست «انحصار کل دخانیات در وزارت مالیه» سرپرست کل گمرک و معاونت وزارت مالیه به کار گمارده شد. اللهیار صالح در پی به سلطنت رسیدن محمدرضا پهلوی به سمت وزیر دارائی کابینه قوام منصوب شد و پس از آن نیز در سمت‌های مختلف به کار گرفته شد. اللهیار صالح آنگاه که در می‌یابد که با سقوط رضاخان ممکن است جنبشهای اسلامی به رهبری علما و روحانیون اوج بگیرد، یکباره به یاد میهن، ملت و قانون می‌افتد و همراه با حسین علاء و منصور روحانی در سال ۱۳۲۱ «حزب ایران» را پایه گزاری می‌کند. از آنجا که حزب ایران و حزب توده از یک آبشخور سیراب می‌شدند در سال ۱۳۲۵ با یکدیگر ائتلاف کردند و به نام «جبهه مؤتلف احزاب آزادیخواه» به بازیگری ادامه دادند. اللهیار صالح در سال ۱۳۲۷ وارد جبهه ملی شد و به اتفاق دکتر مصدق در انتخابات دوره ۱۶ در دربار متحصن گردید.ر.ک: نهضت امام خمینی، سید حمید روحانی، ج ۳