تاریخ سند: 25 دی 1350
موضوع: جلسه در منزل دکتر على امینى نخستوزیر اسبق
متن سند:
گزارش خبر
به: 20ﻫ 21 شماره گزارش: 2025 /20ج
از: 20ج تاریخ گزارش: 25 /10 /50
موضوع: جلسه در منزل دکتر على امینى نخستوزیر اسبق
ساعت 0900 مورخه 23 /10 /50 جلسهاى در منزل دکتر على امینى با شرکت: مهندس گلسرخى وزیر سابق منابع طبیعى. حاج آقا محمودى رئیس انجمن محلى شهباز. خلیلى کارمند وزارت گمرکات. مستقیم رنجبر. شیخ لطیفى شغل روضهخوان. منتظرى شغل الکتریکى. کوتوال شغل کارمند وزارت آموزش و پرورش تشکیل گردید. در این جلسه آقاى گلسرخى درباره دامدارى صحبت و گفت چند روز قبل به اراک رفتم در اثر سرما چندین رأس گوسفند تلف شده بود و سپس افزود دامدارى که در دشت مغان دارم در اثر مراقبت بحمداله تلفاتى نداشته چون حیوانات در زمستان به علت نبودن علوفه و سرماى شدید تلف میشوند. مستقیم رنجبر که مسئول دامپرورى دکتر امینى در کهریزک است گفت ما در اوائل پائیز علوفه را درو مىکنیم براى زمستان روى این اصل تلفات بندرت اتفاق مىافتد. دکتر امینى گفت آقاى گلسرخى آقاى رنجبر در نگهدارى حیوانات گاو و گوسفند اطلاعات کافى دارد. مهندس گلسرخى گفت قسمت جنوبى رودخانه کارون جزیرهاى به وجود آمده که تماماً از اشجار تشکیل یافته. زیبا و خیلى قشنگ است وقتى که اعلیحضرت همایون شاهنشاه تشریف آورده بودند فرمودند این جا در حدود دو هزار مترى باشد براى مردم پارک تهیه شود آنگاه دکتر امینى پرسید چطور شد که جزیره پیدا شد؟ مهندس گلسرخى جواب داد در اثر رسوب چندین ساله رودخانه با خشکى تبدیل تشکیل جزیره کوچکى را داده است. گلسرخى در مورد کمک آب به محصول چنین بیان کرد: سدى که در جنوب اهواز ساخته شده کمک بزرگى براى محصول است. مملکت ما از لحاظ فراوانى آب و محصول زیاد از بیشتر ممالک پیشرفت کرده است. آنگاه کوتوال گفت چرا سد شهناز که ساخته شده چند سال است خشک و بىآب مانده چرا دولت اقدام نمىکند تصور مىکنم در حدود دو میلیون تومان خرج ساختن آن سد شده است. دکتر امینى جواب داد همدان کم آب است. مردم از آب چاه استفاده مىکنند. ما کارى به هزینه آن نداریم که چقدر خرج کردهاند.
دولت باید چند عدد چاه آرتزین بزند تا مردم همدان و همچنین محصولات آن منطقه سیراب شوند زیرا اراضى همدان حاصلخیز است ولى به علت کمبود آب رشد و نموى ندارد. مهندس گلسرخى گفت چند سال قبل به دزفول رفتم این شهر طورى کثیف بود که نتوانستم در آنجا ناهار بخورم بلافاصله به اندیمشک رفتم در آن جا ایتالیائىها هتلهاى خوبى ساختهاند که جالب و مورد پسند بود و میتوان گفت که اندیمشک یک شهر اروپائى شده است. در چند سال اخیر وضع نامطلوب شهرها به کلى از بین رفته. شهرهاى خوب با خیابانهاى وسیع آسفالتشده درست شده است. دکتر امینى گفت خدا کند خیابانهاى تهران وسیعتر شود تا از تصادف ماشینها جلوگیرى به عمل آید*. خلیلى گفت در حدود ده سال است که مىخواهند خیابان خواجه نظامالملک را گشاد کنند هر روز در آن خیابان تصادف مىشود معلوم نیست چرا شهردارى به فکر نیست. دکتر امینى اظهار داشت الان خیابانها و کوچهها برف و یخ بسته. بنابراین وظیفه شهردارى است که با بولدوزر این برف و یخها را جمع کند تا مردم زمین نخورند و هم اینکه از تصادف جلوگیرى شود ولى چه فایده به شهردارى تلفن میکنى میگویند بسیار خوب الان مأمور میآید ولى بعداً از مأمور خبرى نیست. مشارالیه افزود که تنها دلسوز ملت یک نفر است ولى بقیه کارى از دستشان ساخته نیست.* خلیلى گفت نیکپى شهردارى جدى است منتها جواب تلفنها و نامهها را افراد دیگرى مىدهند امینى گفت آنها هستند که ناراضى را زیاد مىکنند. این جلسه در ساعت 10: 20 خاتمه یافت.
توضیح شنبه ـ دکتر امینى از دوستان خواهش کرد به علت سرماى زیاد براى سالگرد خانم فخرالدوله به ابن بابویه نیایند.
نظریه شنبه ـ نظرى ندارد.
نظریه یکشنبه:
1 ـ مفاد گزارش خبر و توضیح شنبه تأیید میشود.
2 ـ همانطور که استحضار دارند در سال گذشته به علت وجود سیل در بعضى از شهرها بیشتر محصولات و احشام را آب برد و از طرفى عدم بارندگى در سالهاى اخیر و خشکسالى باعث کمبود آذوقه و بالنتیجه عدم نمو گیاهان به منظور تعلیف احشام شد که این مسئله باعث از بین رفتن چندین هزار رأس گاو و گوسفند گردید علیهذا کمبود گوشت را ثابت میکند.
3 ـ در اینکه شهردارى پایتخت اقدام به برفروبى خیابانها و کوچهها نمىنماید شکى نیست و همین عدم توجه به این مسائل باعث از بین رفتن آسفالت خیابانها و تصادفات پىدرپى و بالنتیجه ناراضى نمودن مردم را سبب شده و در آینده نیز یک بودجه زیادى جهت ترمیم خیابانها لازم است که این موضوع قابل بررسى و در عین حال توجه دادن مسئولین امر به این نکته مىباشد.
نظریه 20ج ـ نظریه یکشنبه تأیید مىگردد.
توضیحات سند:
* منبع ساواک از نابسامانى در عبور و مرور شهر و شهردارى تهران گزارشاتى بدین شرح داده است:
گزارش خبر
به: 321، شماره گزارش: 22943 / 20ﻫ 21
از: 20ﻫ 21، تاریخ گزارش: 21 /9 /50
موضوع: اجتماع در منزل دکتر على امینى
ساعت 18:00 روز 18 /9 /50 در منزل آقاى دکتر على امینى 8 نفر حضور داشته و شناختهشدگان به شرح زیر بودند. یوسف رنجبر. صفرعلى کوتوال. صاحب اختیارى کرمانى. احمد امامى قاضى بازنشسته. ایلخانى. در این اجتماع بحث در اطراف ترافیک تهران بوده و امینى عقیده داشت که رانندهها جنون دارند و خط کشىهاى خیابانها را رعایت نمىکنند در مورد کشاورزى گفت در اروپا خود زارعین با آفات مبارزه میکنند ولى در ایران هویج را که داراى کرم مىباشد آبش را گرفته و به مردم مىفروشند سپس گفت دولت بدون مطالعه دست به همه کار میزند کجاى ایران شکار هست که این همه جواز تفنگ صادر و به دست مردم داده مىشود و افراد هم یا بیخودى تیراندازى مىکنند یا همدیگر را مىکشند.
نظریه یکشنبه ـ تشکیل اجتماع و بیان مطالبى به شرح بالا از طرف ناطق صحیح به نظر مىرسد.
نظریه سهشنبه ـ نظریه یکشنبه مورد تأیید است.
نظریه چهارشنبه ـ نظریه سهشنبه تأیید مىگردد.ب
گزارش خبر
به: 20ﻫ21 شماره گزارش: 1879 /20ج
از: 20ج تاریخ گزارش: 27 /9 /50
موضوع: انتقاد از شهردار پایتخت
ساعت 9:30 مورخه 25 /9 /50 جلسهاى در منزل دکتر امینى با حضور: مشایخى ـ خلیلى کارمند اداره گمرکات ـ حسین کنگرانى اهل بروجرد ـ انجدانى ـ رنجبر کارگر دکتر امینى ـ کوتوال کارمند آموزش و پرورش و دو نفر دیگر که شناخته نشدند تشکیل گردید. در این جلسه انتقاد از شهردار تهران بود. مشایخى گفت شهردار تهران در آبادانى و عمران شهر دقت نمىکند. دکتر کروریان گفت منزل من نیاوران است و مدت چند سال است که پلى در فلکه جلو منزل من احداث و هر چند ماه روى آن را مىپوشانند و بلافاصله خراب و آب در خیابان سرازیر مىشود روى این اصل وسائل نقلیه موقع دور زدن دچار اشکال مىگردد. مشایخى گفت منزل من هم آنجا است و معلوم نیست چرا شهردار اقدام مؤثرى نمىکند؟ و چرا اصولاً ساکنین حدود نیاوران را ناراضى میکند. کوتوال گفت اطلاع دارید که همه ساله در جاده هراز چندین ماشین سوارى و اتوبوس به دره پرت میشوند و عده زیادى از مسافرین مىمیرند. آنگاه دکتر امینى گفت جاده هراز مربوط به دولت و وزارت راه است. جاده هراز شاه عبدالعظیم چند سال است که خراب مىباشد دستانداز و چاله چوله زیاد است معلوم نیست چرا شهردارى توجه نمىکند. مشایخى اظهار داشت شهردارى مىخواهد خیابان ژاله را تا آخر فرحآباد 47 مترى کند. در اینجا دکتر ناراحت شده و گفت تصمیم شهردار چه موقع است؟ مشایخى پاسخ داد پنج سال دیگر آنگاه در آخر جلسه مشایخى به دکتر گفت یادداشت کنید روز سهشنبه منزل دکتر فرهاد میرویم این جلسه در ساعت10:30 پایان یافت.
توضیح شنبه:
1ـ دکتر امینى در خیابان ژاله مستقلات زیادى دارد و میترسد به این زودیها خراب شود.
2ـ کنگرانى اهل بروجرد است وى اظهار داشت چندین بار براى روشن کردن وضع طوافها نزد ایشان رفته ولى نتوانسته تماس بگیرد در صورتی که زمان دکتر امینى همیشه در به روى او باز بوده است.
نظریه شنبه: نظرى ندارد.
نظریه یکشنبه:
1ـ در این که جاده شاهعبدالعظیم که چند سال پیش آن را اسفالت کرده و پس از مدتى به علت خرابى اسفالت تبدیل به دستاندازهائى شده شکى نیست و این موضوع باعث ناراحتى بیشتر رانندگان مىباشد و شهردار مربوطه در آن زمان مىبایستى از مقاطعه کار مىخواست تا در امر آسفالت دقت بیشترى مبذول دارد که پس از چند سال به این صورت درنیاید.
2 ـ به شنبه توجه داده شد تا در جلسه منزل دکتر فرهاد شرکت و نتیجه را گزارش نماید.
نظریه 20ج: نظریه یکشنبه تأیید مىگردد.
منبع:
کتاب
علی امینی به روایت اسناد ساواک - جلد دوم صفحه 119