موضوع : چگونگی جمع آوری وجوه و ارسال آن جهت شیعیان جنگ زده لبنان
تاریخ سند: 28 آذر 1355
موضوع : چگونگی جمع آوری وجوه و ارسال آن جهت شیعیان جنگ زده لبنان
متن سند:
رونوشت گزارش خبر شماره 24967 /20ه 12 1ـ هفته قبل شیخ مهدی قبلان و شیخ محمد خلیلی و شیخ شقر که از لبنان به تهران آمده بودند به اتفاق رضا صرافان به مشهد مسافرت و به منزل سیدکاظم اخوان مرعشی وارد می شوند.نامبردگان در مشهد با عده ای از علما منجمله میرزاجواد تهرانی، میرزاعلی آقا فلسفی، سیدحسن اردبیلی، شیخ مجتبی بروجردی، سیدجواد شیرازی، سید عبداله شیرازی، شیخ علی اشراقی شیرازی، نجف آبادی، مصباح و عده ای دیگر از طلاب جلسه ای تشکیل دادند.
شیخ مهدی قبلان به منبر رفته و به زبان عربی تمام موضوعات جنگ لبنان را تشریح و اضافه کرد که صدوپنجاه هزار نفر شیعه بدون سرپرست و واقعا سرگردان احتیاج به کمک دارند و تنها کسی که فعلاً در لبنان به وضع آنان می رسد امام موسی صدر است.
شما نیز کمکی بکنید.
اخوان مرعشی فقط پول بلیط هواپیمای آقایان را از مشهد به اصفهان تهیه کرده و بنا شد هرکدام پولی جمع آوری و به آنها بدهند.
حضرت آیت الله سید محمدرضا بروجردی روز بعد به تنهایی از آنان دیدن کرد و سپس اعلامیه ای داد که مسلمین می توانند از سهم امام به آنها کمک کنند.
2ـ این هیئت از مشهد با هواپیما به اصفهان وارد می شوند و در منزل سید مرتضی مستجابی که محضردار می باشد، سکونت کرده عده ای از علمای اصفهان به جز حاج سیدحسین خادمی که در آن روز برای معالجه چشم به تهران مسافرت کرده بود، از نامبردگان دیدن می کنند.
پس از صرف ناهار آقای قبلان سخنرانی کرده و آقای خلیلی معاون موسی صدر آن را ترجمه می نمایند.
شیخ موید بلند شده و می گوید بله آقای خویی از نجف فرموده اند به شیخ نصراله خلخالی، شیخ مهدی شمس الدین، سیدحسین فضل اله و آقای صراف که تجار بیروت هستند، پول بدهید.
رضا صرافان با اعتراض می گوید پس موسی صدر چکاره است معلوم می شود که حکومت بعث دارد با موسی صدر مبارزه می کند یکی از تجار اصفهان به نام حاج آقا کوپایی اظهار می دارد موسی صدر پولها را می گیرد اسلحه می خرد و به مردم می دهد رضا صرافان می گوید خفه شو و با نثار چند فحش رکیک کوپایی را خاموش می کند و نتیجتا جلسه به هم می خورد.
داماد آقای خوئی که در اصفهان است فردای آن روز آقایان را دعوت می کند و می گوید شیخ مؤید اشتباه کرد و بدانید آیت الله خوئی از نجف بی نهایت برای موسی صدر پول می فرستد این حرف یعنی چه و خلاصه مبلغ پنجاه هزار تومان می دهد برای موسی صدر و نفری پنج هزار تومان هم به هیئت چهار نفری لبنانی می دهند.
نامبردگان سپس به منزل شخصی به نام مهدوی که پیرمردی کهنسال و اهل اصفهان است می روند.
او نیز پنجاه هزار تومان می دهد که بدست موسی صدر برسد و نفری هم پنج هزار تومان به هیئت اعزامی لبنان می دهد.
سپس ملاقات با شیخ بهاءالدین محلاتی که در اصفهان بوده به عمل می آورند.
محلاتی می گوید بروید شیراز و من به پسرم مجدالدین تلفن خواهم کرد که شما را در منزل بپذیرد.
3ـ این هیئت وارد شیراز می شوند و در منزل محلاتی جلسه تشکیل می دهند.
عده ای از اهالی و سرشناسان نیز جمع می شوند.
حدود یک میلیون تومان پول جمع می شود و هنگام خروج از منزل محلاتی نفری ده هزار تومان به هیئت اعزامی می دهد.
4ـ هیئت مذکور سپس به یزد مسافرت و در یزد به منزل آقای صدوقی وارد می شوند.
در این منزل عده ای را دعوت و جلسه تشکیل می شود.
آقای نجم الدین اعتمادزاده که برای استفاده از منبر به یزد رفته بود با آنان ملاقات و به رضا صرافان می گوید مجلسی ترتیب می دهم که آقای قبلان صحبت کنند.
فردای آن شب قبلان به منبر رفته و خلیلی هم مترجم او می شود.
در این جلسه تصمیم گرفته می شود آقای صدوقی وجوهی جمع آوری و به اتفاق شخصی به نام محمد آقا که از تجار سرشناس یزد است مسافرتی به لبنان بنمایند.
5 ـ هیئت مذکور از یزد به کرمانشاه می رود و به منزل آقای جلیلی کرمانشاهی وارد می شوند و پس از پذیرایی تصمیم گرفته می شود که توسط جلیلی به مردم هشدار داده شود که وجوه خود را به بانک واریز نمایند.
6ـ نامبردگان از کرمانشاه به همدان وارد و در منزل آیت الله آخوند ملاعلی1 سکونت می کنند و پس از جمع آوری تجار در این منزل یاد شده فتوا می دهد که می توانند مردم خیر از سهم امام کمک هایی بنمایند.
7ـ این هیئت شب 22 /9 /35 وارد قم شده و با محمدباقر سلطانی2 داماد آقای موسی صدر به گفتگو می نشینند و صحبت می شود که آقای شریعتمداری هیچگونه وجهی به لبنان نفرستاده و موسی صدر شدیدا ناراحت است.
سپس آقای مهدی اخوان مرعشی را نزد آقای شریعتمداری می فرستند تا پولی بگیرند.
شریعتمداری می گوید خودمان می فرستیم.
شب 23 /9 /35 منزل آیت الله سید محمدرضا گلپایگانی دعوت می شوند در این جلسه گلپایگانی از موسی صدر حمایت کرده و نفری پنج هزار تومان به هیئت اعزامی لبنان برای خودشان می دهد.
سپس مجددا با شریعتمداری ملاقات و پس از گفتگوهای زیاد شریعتمداری نفری هزار تومان به آنها می دهد.
با آقای مرعشی نیز در قم ملاقاتی صورت می گیرد ایشان نفری سه هزار تومان به آنها می پردازد.
8ـ پس از مراجعت هیئت اعزامی لبنان رضا صرافان اظهار داشته است آقای موسی صدر که امسال به مکه آمده بودند شدیدا ناراحت به نظر می رسید وقتی علت این ناراحتی از وی سوال می شود موسی صدر می گوید آبروی شیعیان لبنان در خطر است.
در ایران تبلیغات شدیدی برای جمع آوری پول از محل فطریه به عمل آمد حالا که وجوهات کلانی جمع آوری شده پس چرا از حواله آن خودداری کرده اند.
وی افزود تنها پولی که به لبنان رسید مبلغ هفتصد و پنجاه هزار تومان توسط شیخ بهاءالدین محلاتی از شیراز یک میلیون و چهارصد هزار تومان توسط سیداحمد خوانساری از تهران دو میلیون تومان توسط شریعتمداری از قم.
یک میلیون تومان توسط گلپایگانی از قم.
موسی صدر افزوده است من از مکه به لبنان و سوریه بر می گردم و در آنجا بیلانی تهیه و برای روزنامه کیهان خواهم فرستاد که این چه اوضاعی است.
آیا مسلمین ایران فقط همین مبلغ ناچیز را تهیه و جهت کمک به جنگ زدگان شیعه لبنان پرداخته اند؟ چرا مردم به فکر نیستند پس مابقی پولها بدست چه کسانی می رسد.
3 نظریه شنبه : نظری ندارد.
نظریه یکشنبه : از بذل و بخشش آقایان علما و مراجع تقلید ایران به هیئت اعزامی لبنان و همچنین اظهارات موسی صدر که گفته است مبلغ ناچیزی حواله کرده اند استنباط می شود کلیه وجوه جمع آوری شده به لبنان حواله نگردیده و یحتمل مبالغ گزافی از این پول نگهداری شده است و بنا به اظهار منابع پس از فتوای مراجع تقلید و کمک به شیعیان لبنان از محل فطریه 80% مسلمانان و روزه بگیران ایران فطریه خود را اختصاص به آنان داده و مبالغ گزافی به مراجع تقلید خود پرداخت کرده و یا به حساب بانکی تعیین شده واریز نموده اند که پول رسیده به دست موسی صدر رقمی ناچیز به نظر می رسد.
نظریه سه شنبه : نظریه یکشنبه مورد تأیید است.
نظریه چهارشنبه : نظریه سه شنبه تأیید می شود.
اصل در پرونده کلاسه 129320 است در پرونده کلاسه ـــــ بایگانی شود.
58472 بایگانی شود.
وثوقی 10 /11 /35
توضیحات سند:
1ـ آیت الله علی معصومی معروف به آخوند ملاعلی معصومی همدانی در سال 1312 ه.ق در یکی از روستاهای همدان به دنیا آمد.
او دوران کودکی را در زادگاهش به فراگیری علوم پرداخت و پس از مدتی برای تکمیل تحصیلات به همدان رفت.
وی به مدت 5 سال از درس بزرگانی چون آقا شیخ علی گنبد استفاده کرد، سپس به تهران و از آنجا به قم رفت و مشغول تحصیل دروس حوزه شد.
آخوند ملاعلی همدانی در طول تحصیل در قم از درس استادانی چون حاجی آخوند هیجی و علامه حاج شیخ عبدالکریم حایری استفاده کرد.
ایشان در سال 1355 ه.
ق به همدان بازگشت و در مدرسه کوچک همدان که بعدها به مدرسه آخوند معروف گردید به تدریس دروس حوزوی مشغول شد.
آخوند ملا علی همدانی در سال 1341 ه.
ش مجله «پیک اسلام» را تأسیس کرد که یکسال به چاپ می رسید.
سرانجام وی پس از یک بیماری شدید که برای معالجه به لندن سفر کرده بود در تیر ماه 1357 در گذشت و پیکرش برای دفن به همدان منتقل گردید.
2ـ آیت الله سیدمحمدباقر طباطبایی سلطانی فرزند مرحوم حاج سیدعلی اصغر در سال 1288 ه ش در شهرستان بروجرد متولد شد.
تحصیلات عالیه خویش را در نجف اشرف به پایان برد و سپس به قم هجرت نمود.
وی دارای تألیفاتی به زبانهای فارسی و عربی است که از آن جمله است رساله ای در استصحاب و رساله ای در شرح منظومه (تنکابنی)، رساله ای در خیارات و رساله ای در ادبیات فارسی.
وی از مدرسین برجسته حوزه علمیه قم و از نزدیکان مرحوم آیت اللهالعظمی بروجردی و داماد مرحوم آیت اللهالعظمی صدرالدین صدر بود.
پس از پیروزی انقلاب از حوزه انتخابیه لرستان به نمایندگی مجلس خبرگان بررسی قانون اساسی انتخاب شد ایشان در سال 1376 در سن 88 سالگی رحلت نمود.
3ـ از آنجا که جمع آوری وجوه از طریق سیستم بانکی بوده و امکان هرگونه دخل و تصرف در آن توسط رژیم فراهم بود، اعتراض امام موسی صدر ناظر به این امر می باشد.
یعنی اعتراض ایشان به دست اندرکاران رژیم است که چرا امانت داری نکرده اند.
والا ساحت مراجع گرانقدر بسیار عظیم تر از آن است که مورد و خطاب این اعتراض باشند ضمن اینکه شخصیت عظیم و برجسته ای مثل امام موسی صدر نیز هیچ گاه چنین ابهامی ندارد.