طبق گزارش فرمانده ناحیه ژاندارمری خراسان
طبق گزارش فرمانده ناحیه ژاندارمری خراسان
متن سند:
3. استان خراسان.1طبق گزارش فرمانده ناحیه ژاندارمری خراسان .
الف . در مشهد کلیه ادارات دولتی غیر از ارتش و نیروهای انتظامی وابستگی خود را به مخالفین مدتها است اعلام داشته‌اند و تیمسار سپهبد امیرعزیزی به نام استاندار وجود دارد ولی عملاً کاری از دست او ساخته نیست.
ب . در کلیه ادارات و مؤسسات دولتی غیر از ارتش و نیروهای انتظامی، تمثال مبارک شاهنشاه آریامهر بزرگ ارتشتاران را پائین آورده‌اند.
پ . سپاهیان دانش و بهداشت، ترویج و آبادانی نیز به موازات اعتصابات و عدم حضور دانش‌آموزان در مهر ماه سال جاری به حالت تعطیل درآمده و اغلب در محل نیستند.
ت . جامعه معلمان استان خراسان در مورخ 4 /1 /1357 در مسجد گوهرشاد اجتماع و با تنظیم قطعنامه‌ای اعلام داشتند تا برقراری حکومت جمهوری اسلامی اعتصاب را ادامه خواهند داد.
ث . عدم تسریع در رسیدگی به تخلفات عناصر فاسد به وسیله دولت مخصوصاً مصاحبه‌های مقامات قضائی که از فحوای صحبتشان در رادیو و تلویزیون کاملاً طرفداری از عناصر فاسد را نشان می‌‌دهد موجب ناامیدی گردیده است.
ج . دستورات صادره برای برقراری امنیت و مقابله با اغتشاشات از فرماندهان نیروهای نظامی و انتظامی با آنچه که مورد نظر دولت است مغایرت دارد. دولت خون ریزی را منع کرده ولی در کلیه دستورات که برای برقراری امنیت از مقامات نظامی و انتظامی واصل می‌‌گردد از کلمه قاطعیت که کلمه جامعی است استفاده می‌‌شود. اصولاً اجرای قاطعیت در هجوم یکصد هزار نفری ملت به چه نحو میسر خواهد بود. پرسنل نظامی و انتظامی پس از خاتمه خدمت برای رفتن به منزل مسکونی برای اینکه از تجاوز مخالفین مصون باشند در محل کار لباس نظامی را از تن بیرون می‌‌کنند زیرا جرأت حتی یک قدم تردد را با لباس نظامی در شهر ندارند. بعلاوه برای نجات خود اغلب عکس‌های کوچکی از آیت‌الله خمینی را در جیب دارند تا چنانچه به وسیله مخالفین دستگیر شدند با ارائه عکس مزبور علاقمندی خود را به مخالفین اعلام و از مهلکه نجات یابند. از طرفی پرسنل کادر انتظامی با همه تلاش و فعالیتی که تا کنون در طول خدمت به منظور حفظ نظم و امنیت در اقصی نقاط کشور نموده‌اند از اینکه می‌‌بینند عملاً مورد نفرت جامعه می‌‌باشند سخت متأثرند.
چ . پرسنل وظیفه مستمراً تحت تبلیغات سوء و دوستان و بستگان یا مخالفین و همچنین اخبار خارجی قرار گرفته و چون بعضی‌ها از نظر تحصیلی و زندگی شکست خورده‌اند خیلی زود تحت تأثیر قرار می‌‌گیرند. متأسفانه عناصر اطلاعاتی موجود سازمان چندان تسلطی در کشف این قبیل انحرافات ندارند. اخیراً چند نفر از سربازان گردان ضربت صحبت‌هائی کرده و حتی در حضور ضداطلاعات، صراحتاً اتهام انتسابی را تأیید نموده‌اند.
ح . پرسنل کادر نظامی با ملاحظه مراتب فوق روحیه خیلی ضعیف و رقت بار دارند هر موقعی که سر خدمت حاضر می‌‌گردند از خانواده خود وداع می‌‌نمایند زیرا به سلامت برگشتن پیش خانواده و یا به دیدن مجدد آنها چندان امیدوار نیستند. من با مشاهده این همه ذلت در پرسنل زیر امر، احساس شرمساری می‌‌نمایم زیرا چاره‌ای ندارم.
خ . اغلب پرسنل ژاندارمری ناحیه خراسان مدت یازده ماه است از بهمن ماه سال 1356 تا حال مداوم درگیری با مخالفین را داشته و چون فرماندهان نمی‌توانند در رفع غائله چاره‌جوئی نمایند با اینکه در توجیه پرسنل با سخنرانی‌ها و تشریح انگیزه اغتشاشات اقدام شده و می‌‌شود مع‌الوصف مشاهدات عینی رویداد در روحیه پرسنل تأثیر فوق‌العاده دارد.
د . در فصل زمستان کمیابی نفت و گاز و همچنین کمیابی و گرانی مایحتاج زندگی، مردم را به ستوه آورده است. بنابراین چنانچه در رفع مشکلات موجود از راه‌های تدبیر و سیاست اقدام عاجلی نشود وضعی به وجود خواهد آمد که لطمات جبران ناپذیری در بر خواهد داشت.
. ساعت 8 عناصر اخلالگر و ماجراجوی مشهد در گروه‌های 1 و 2 نفری در سطح شهر شروع به راهپیمایی نموده و مبادرت به تظاهرات می‌‌نمایند.
. یک نفر از وعاظ برای تعدادی حدود 1 نفر از طرفداران خمینی در سبزوار سخنرانی و وضع شهر را غیرعادی نموده است.
. کارمندان گمرک دوغارون2 در حال اعتصاب بوده و امور مربوط به ورود و خروج مسافرین و کالای تجارتی را انجام نمی‌دهند. دو هفته است که گمرک مذکور از عبور تانکرهای مواد سوختی به مقصد افغانستان جلوگیری می‌‌نمایند.
. ساعت 13 حدود 5 الی 6 هزار نفر از طبقات مختلف مشهد با حمل عکس‌هائی از خمینی و شریعتی و دادن شعارهای مضره و ضد ملی به راهپیمایی پرداخته و پس از صدور قطعنامه‌ای در مقابل منزل آیت‌الله شیرازی و خارج نمودن عده‌ای از تحصن متفرق شدند.
. رئیس گمرک دوغارون اظهار نموده است که امور گمرک از دست وی خارج گردیده و کارمندان گمرک اعتصاب نموده و به منظور راهپیمایی به مشهد رفته‌اند و لذا عبور تانکرهای نفت مقدور نیست.
. مهندس خلیلی رئیس مخابرات شهرستان مشهد و کلیه کارکنان شرکت مخابرات از ساعت 14 روز 4 /1 /1357 همکاری با ارتش را قطع خواهند کرد.
. کلیه مغازه‌های مشهد بسته می‌‌باشد.
. ساعت 2 حدود 5 نفر از اهالی مشهد با طرح قبلی در اطراف زندان شهربانی اجتماع نموده و قصد داشتند تا در فرار زندانیان همکاری نمایند. زندانیان نیز از داخل سلول‌های مربوطه خارج شده و شروع به اغتشاش نموده و دیوارها و درب‌های زندان را با بیل و کلنگ خراب می‌‌نمایند به نحوی که مأمورین پلیس قادر به کنترل زندانیان نبوده‌اند. در 22 تعداد 3 نفر از مأمورین فرمانداری نظامی جهت تقویت نیروی پلیس به محل اعزام و در ساعت 24 با حضور رئیس شهربانی و پسر آیت‌الله شیرازی در زندان و ایراد سخنرانی اغتشاش پایان یافته و وضعیت به حالت عادی خود برمی‌گردد. از این رویداد تا کنون تلفاتی گزارش نگردیده است...
4. ضداطلاعات .
الف . اقدامات اطلاعاتی .
تغییری نداشته است.
ب . اقدامات خرابکاری .
به آتش‌کشیدن اماکن، به ویژه خودروهای ارتشی و استفاده از نارنجک‌ها و بمب‌های دست‌ساز رو به افزایش است.
پ . تبلیغات و براندازی .
پخش اعلامیه‌های مضره، ایجاد راه‌بندان و نوشتن شعارهای ضد ملی بر روی بدنه اتومبیل‌ها و معابر عمومی و وادار نمودن مردم به دادن شعارهای مضره نمونه‌ای است از تبلیغات و نمایش قدرت.
ت . انتقاد از روش‌های سیاسی و اقتصادی دولت .
تغییری حاصل نشده است.
ث . شایعات .
آیات مشهد دستور داده‌اند تا چنانچه از طرف مأمورین فرمانداری نظامی به سوی تظاهرکنندگان تیراندازی شد آنها نیز متقابلاً با اسلحه گرم پاسخگوئی نمایند.
کارمندان رادیو تلویزیون مشهد اعلام داشته‌اند تا چنانچه حقوق ماهیانه آنان در روز 5 /1 /1357 پرداخت نگردد دست به اعتصاب زده و ارتباط رله را به کلی قطع خواهند نمود...
7. نتیجه .
با توجه به وضعیت در این دوره، چنین استنباط می‌‌گردد که سخنرانی‌های انجام شده توسط دکتر سنجابی و بعضی دیگر از رهبران مخالفین در تهییج بیشتر مردم مؤثر بوده و کشته‌شدن یک استاد دانشگاه3 به افراد اخلالگر این امکان را خواهد داد که در روزهای آینده در سطح وسیعتری مردم را به خیابان‌ها بکشانند.
انجام تظاهرات و مقاومت مسلحانه در برابر نیروهای انتظامی در پاره‌ای از شهرستان‌ها به طور چشمگیری رو به افزایش بوده که چنانچه اقدام حادی در جهت جلوگیری از این قبیل فعالیت‌ها معمول نگردد، بر تجری اخلالگران افزوده و احتمالاً به سایر مناطق سرایت خواهد نمود.
ادامه اعتصابات و سرایت آن به کلیه شئون و سازمان‌های مملکتی بیش از گذشته روحیه مخالفین را تقویت نموده و آنها را به ادامه مخالفت‌های سرسختانه ترغیب خواهد نمود.
در روزهای آینده کمبود مواد سوختی و غذائی به وخامت اوضاع خواهد افزود.
ر سب 3. سپهبد خواجه‌نوری
توضیحات سند:
1. آنچه در این متن آمده، مواردی است که در بولتن 18 صفحه‌ای «معاونت عملیات و فرماندهی و کنترل» ستاد ارتش درباره فعالیت در استان خراسان درج گردیده و طی شماره 32 /21 /29 /1701- 6 /10 /1357 برای شورای امنیت ملی و دیگر نهادهای نظامی و امنیتی و انتظامی ارسال شده است. بخش ضمائم2. در اصل: دوقارون.
3. شهید کامران نجات‌اللهی، در هفتم مرداد ماه سال 1330 در شهرستان بیجار کردستان دیده به جهان گشود و پس از طی تحصیلات ابتدایی، مقطع متوسطه را در دبیرستان دارالفنون گذراند. نجات‌اللهی مدرک کارشناسی عمران را از دانشگاه علم و صنعت دریافت نمود و سپس وارد دانشگاه پلی‌تکنیک شد و کارشناسی‌ارشد را از همین دانشگاه دریافت نمود و بعد از آن در همان دانشگاه مشغول به تدریس شد.
این شهید بزرگوار در دی ماه ۵۷ همراه با سایر اساتید دانشگاه، برای بازگشایی دانشگاه، در تحصن وزارت علوم شرکت کرد و زمانی که رهبر کبیر انقلاب اسلامی امام خمینی (ره) به اجبار خاک عراق را ترک کرد و رهسپار فرانسه شد، استاد شهید نجات‌اللهی به همراه برخی از اعضای هیات علمی دانشگاه‌ها، با هدف تقبیح این عمل توطئه‌آمیز حکومت‌های عراق و کویت در تبعید و عدم پذیرش رهبر شیعیان جهان و در هم کوبیدن پیکر دولت نظامی و رساندن فریاد عدالتخواهی در وزارت علوم دست به تحصن زدند.
در ۵ دی ۱۳۵۷ گروهی از دانشگاهیان جهت اعتراض به ورود گارد به دانشگاه‌ها و تعطیلی دانشگاه‌ها در وزارت علوم، واقع در خیابان ویلا، تحصن کرده بودند. در آن روز نجات‌اللهی در حالی که مشغول سخنرانی برای متحصنین بود، توسط ماموران رژیم شاه هدف گلوله قرار گرفت و به شهادت رسید و در بهشت زهرا(س) آرام گرفت. در مراسم تشییع جنازه شهید نجات‌اللهی، هزاران نفر شرکت داشتند که در این مراسم دست کم ۵ نفر شهید و ۱۳۰ نفر مجروح شدند.