صفحه قبل برو به صفحه
صفحه بعد

موضوع : وزارت دادگستری

تاریخ سند: 5 مهر 1343


موضوع : وزارت دادگستری


متن سند:

شماره : 1038 /322 طبق گزارشات واصله از مدتها قبل اوضاع دادگستری از مسیر حق و عدالت منحرف و باندبازی و رفیق دوستی جانشین آن گردیده است (قبلاً هم گزارشی تقدیم شده بود) فضل و تقوی.
امانت و درستکاری که بایستی ملاک و معیار ترقی در دادگستری قرار گیرد جای خود را به هوچی بازی و باند بازی داده و هر قاضی که بخواهد ترقی کند باید داخل باند متنفذین داخلی و خارجی دادگستری گردد والا بارها مشاهده شده یک قاضی شریف هر قدر هم پاک و منزه و میهن پرست باشد اگر داخل در باندهای مختلف نباشد کارش خراب است زیرا گرفتن پست حساس.
اضافه کار.
شرکت در کمیسیونهای فوق العاده دار.
حق مقام.
رتبه قانونی و سایر مزایا روی استحقاق و صحت عمل بدون تشبث تقسیم و عمل نمی شود.
چه بسا اشخاص بی تجربه و کم سابقه در راس پستهای حساس قرار گرفته و قضات شریف و پاک عدلیه که کسی را ندارند و یا داخل در باند نیستند به اقصی نقاط کشور منتقل شده اند و حالیه دکتر باقر عاملی وزیر دادگستری یکی از رؤسای باندهای دادگستری می باشد.
مشارالیه قبل از اینکه به وزارت برسد یک عده از قضات چاپلوس و بلا اراده را دور خود جمع کرده بود تا امروز که به وزارت رسیده بتواند با اطرافیان خود فعال مایشاء باشد.
ایشان با قیافه حق به جانب و عوامفریبانه وانمود کرده است مصلح واقعی است.
از روزی که مصدر کار وزارت شده است اول اقدامی که در دادگستری نمود پستهای حساس را بین دوستان خود تقسیم کرده و سپس برای اینکه سر و صدائی راه نیفتد منوچهر پرتو1 را به مدیریت کلی قضائی منصوب نمود و چند پست دیگر را هم بین باندهای مختلف دیگر تقسیم نموده و قضاتی را که به باند الموتی و دکتر امینی معروف بوده و در زمان وزارت دکتر خوشبین و دکتر باهری منتظر خدمت شده بودند به کار دعوت کرده و کار این قضات تبلیغ بر له دکتر امینی و پخش شایعات مضره می باشد و از جمله قضاتی که به کار دعوت شده اند عبارتند از : 1ـ بهمن نیاکان رئیس دیوان کیفر تأسیس شده توسط الموتی 2ـ مهاجر صمصامی 3ـ نوربخش 4ـ کوزه گران و یک عده دیگر در دادگستری که برای همه روشن می باشد نامبردگان از سرسپردگان دکتر امینی هستند.
باقر عاملی پستهای حساس ذیل را به دوستان خود سپرده است.
1ـ اشرف سمنانی معاون پارلمانی 2ـ رضا طاهری رئیس کل استیناف 3ـ نجفی دادستان دیوان کیفر 4ـ فیلسوفی دادستان تهران 5ـ خسرو قهرمان رئیس دادگستری استان خراسان متقابلاً دکتر بشیر فرهمند که از اشخاص شریف و پاک دادگستری بوده و در اداره ثبت اسناد کل اقدامات مؤثری از لحاظ جلوگیری از حیف و میل و دزدی نموده بود از پست مدیر کلی برکنار شده و آقای سلحشور رئیس دفتر مخصوص لطفی2 وزیر دکتر مصدق و همشهری آقای دکتر عاملی به آن پست گمارده شده است.
به طور کلی انتصابات اخیر دادگستری پس از تصدی دکتر عاملی به وزارت دادگستری به شرح زیر خلاصه می شود : الف) برای رضایت خاطر سروری رئیس دیوان کشور مجلسی دادستان کل را تعویض و برادر سروری3 دکتر علی آبادی را به دادستانی کل تعیین نموده است.
ب) به کارهای حساس گماشتن اعضاء باند خود ج) شغل دادن به قضات منتظر خدمت شده به وسیله دکتر خوشبین و دکتر باهری د) تعویض بدون جهت و مغرضانه.
مدیر کل ثبت و دادستان کل ر) پس گرفتن لوایح مفیدی که آقای دکتر باهری به مجلس داده بود مانند لایحه انتقال قضات و غیره ز) فرستادن قضات ناصالح به کمیسیونهای مالیاتی مانند محمد علومی بازرس کل کشور ـ رفیعی ـ نیری اخوی و غیره.
ژ) شغل دادن به داماد عموی خود شهیدپور که مدتها منتظر خدمت بوده و پانصد تومان اضافه کار مقطوع به [برای] نامبرده معین گردیده است در صورتی که مشارالیه از قضات نادرست دادگستری می باشند.
ضمنا در دادگستری و بین عده ای از قضات شایعات زیر در مورد دکتر عاملی و چندین فقره سوء استفاده به وسیله مشارالیه رواج دارد.
1ـ داشتن دو خانه در تهران در صورتی که ایشان جز حقوق اداری تمولی نداشته است.
2ـ مقدار زیادی زمین در شیراز دروازه قرآن (به روایتی 90000 متر یا 900000 متر).
3ـ داشتن ملکی به شرکت دکتر یگانه وزیر مشاور بین قزوین و تهران 4ـ سوءاستفاده در ثبت کل با راهنمائی و وسیله پاکزاد رئیس اسبق کارگزینی ثبت کل پدر عیال خود که فعلاً در شیراز است و از بدنامترین کارمندان ثبت کل می باشد.
5ـ در زمان معاونت پارلمانی دادگستری در زمان وزارت دکتر هدایتی به شیراز مسافرت نموده و در دادگستری آنجا با اعمال نفوذ منع تعقیب قاچاقچی مشهوری را گرفته و مبالغی در این امر سوءاستفاده نموده است.
6ـ در زمان تصدی ریاست شعبه 12 دیوان کشور با اخذ مبلغی حکم صادره درباره پرونده آهن آلات جنوب را نقض نموده و گویا سناتور احمد بهادری در یک میهمانی به عده ای این حرف را زده است.
7ـ در زمان معاونت مجلس شورایملی برای خاتمه پرونده حساسی سیصد هزار تومان گرفته و اعمال نفوذ کرده است.
8ـ در حال حاضر شیخ حسین عاملی4 عموی دکتر عاملی در عدلیه واسطه رتق و فتق و دلال امورات مهم است.
توضیح آنکه دار و دسته هدایت معاون وزارت دادگستری نیز کماکان در راس پاره ای از مشاغل حساس دادگستری مشغول می باشند.
روی پرونده دکتر باقر عاملی بایگانی شود.
رئیس بخش 322 رشیدی 7 /7

توضیحات سند:

1ـ منوچهر پرتو فرزند علی در سال 1300 ه ش به دنیا آمد.
پدرش سرهنگ ارتش و اهل تهران بود.
مشارالیه در سال 1321 از دبیرستان دارالفنون دیپلم گرفت و به دانشکده حقوق راه یافت و در سال 1326، لیسانس حقوق قضائی گرفت و در مشاغل قضائی، شروع به کار کرد.
وی ابتدا در دادسراهای شهرهای زنجان، همدان و خرم آباد به عنوان دادیار، مشغول شد و بعدا در دادسراهای آبادان و تهران به عنوان بازرس ادامه داد و سپس دادستان شهر تهران شد.
ساواک در گزارشی، وی را به این شرح، معرفی کرده است : «در سال 1330 مشاور حقوقی لطفی، وزیر دادگستری بوده و مورد توجه دکتر مصدق و با عناصر چپ همکاری می نموده است.
» منوچهر پرتو که به عضویت جمعیت یاران دبیرستانی، درآمده بود، با پیوستن به لژهای فراماسونری، به طی مدارج ترقی پرداخت.
در سال 1335 جهت مطالعه سازمان های قضائی به امریکا رفت و به مدت یکسال در آنجا بود، او که عضویت لژ مولوی و لژ کورش را داشت، مدتی در بازرسی کل کشور، مشغول شد و سپس به معاونت آن رسید، سناتوری را تجربه کرد و سپس به مدیر کلی امور قضائی وزارت دادگستری منصوب شد.
به معاونت پارلمانی وزارت دادگستری رسید، و در نهایت در سال 1347 وزیر دادگستری شد.
وی در ارزیابی ساواک فردی اهل اخاذی، زمین خوار، قمارباز و...
معرفی شد و در یک قلم، زمین های وی به شرح زیر، ثبت گردید: «هچیرود /2000 متر زمین، اراضی جنگلی جلگه ای 65 هزار متر در حومه جنوبی متل قو، 25 هکتار در گرگان و...
» گزارش ساواک، پس از انتصاب وی به عنوان دادستان دیوان کیفر به این شرح است : «پس از انتصاب مشارالیه به دادستانی دیوان کیفر، عده زیادی از قضات دیوان کیفر حاضر به همکاری با او نشدند، زیرا اکثرا دارای اطلاعات و سوابق بیشتری بودند و منوچهر پرتو جزو باند مسعود هدایت می باشد و اطلاعات قضائی وسیعی ندارد و به رفیق بازی معروف است.
و وضع مادی وی با توجه به قمارهای بزرگی که می کند، خوب است و اوقات بیکاری خود را اغلب در مجالس قمار و دوستانش می گذراند...
این شخص از زمان حکومت قوام السلطنه به علت بازرسی منزل فرح به منظور دستگیری خلعتبری که در آن زمان سناتور بود، معروفیتی کسب نمود و با مسعود هدایت و دکتر هدایتی دوستی و معاشرتی دارد...
» غالب قماربازی های او در منزل پرویز خسروانی به همراه حسن زاهدی (وزیر کشور) و ناصر گلسرخی (وزیر منابع طبیعی) انجام می گرفت که یک بار در جریان برد و باخت کار به اسلحه کشی و تیراندازی کشید و شاه پس از شنیدن ماجرا هر سه را از کار وزارت برکنار کرد.
پس از آن جریان، زاهدی استاندار خراسان شد و پرتو به دلیل داشتن خواهری آوازه خوان در رادیو و تلویزیون از طرف شاه سناتور شد.
2ـ عبدالعلی لطفی در سال 1260 ش به دنیا آمد.
پس از انجام تحصیلات مقدماتی به نجف رفت و به فراگیری علوم معقول و منقول پرداخت.
در سال 1288 بنابر دعوت میرزا حسن خان مشیرالدوله به وزارت عدلیه پیوست و به عنوان قاضی در محاکم ابتدائی و استیناف کار کرد.
دیگر مشاغل وی عبارت بود از: «ریاست شعبه دیوان کیفر ـ ریاست کل دادگاههای دیوان کیفر ـ ریاست استیناف خراسان ـ ریاست کل بازرسی ـ مدیر کل ثبت اسناد و املاک ـ ریاست کل دادگاههای استان مرکزی ـ رئیس شعبه دیوانعالی کشور ـ ریاست دادگستری خراسان ـ وزیر دادگستری در دولت مصدق» مشارالیه که پس از کودتای 28 مرداد، دستگیر و چند روزی را در زندان سپری کرده بود، با قرار عدم خروج از حوزه قضائی تهران آزاد شد و در بهمن ماه همان سال از وی رفع اتهام گردید.
در مهر ماه سال 1333 در منزل شخصی خود در دربند، مورد ضرب و شتم تعدادی ناشناس قرار گرفت و به شدت مضروب شد و بنابر نقل، بینائی یک چشم خود را از دست داد.
وی در سال 1335 از دنیا رفت.
3ـ محمد سروری به سال 1276 ش در تهران متولد شد.
به استخدام وزارت امور خارجه درآمد ولی سپس به قسمت بازرسی وزارت دادگستری منتقل شد.
از 1311 ش دادستان تهران، دادستان دیوان کیفر و سپس به وزارت مالیه منتقل و دادستان محاکم مالیه شد.
در 1314 و 1315 مدیر کل وزارت مالیه شد و تا دو سال بعد از آن در رأس هیئتی به کشورهای اروپائی رفت.
در 1318 معاون وزارت عدلیه شد و چندی کفالت آن را در کابینه احمد متین دفتری به عهده داشت.
در کابینه مرتضی قلی بیات در 1323 وزیر کشور و در کابینه حکیمی به سال 1326 وزیر دادگستری شد.
در 1330 عضو هیأت مختلط بر نظارت در امر خلع ید بود و یک سالی هم ریاست دیوان عالی کشور را عهده دار شد.
در 1328 به عنوان نماینده دوره اول مجلس سنا از تهران برگزیده شد و در 1335 ش ریاست دیوان عالی کشور را مجددا به دست گرفت.
وی سرانجام در 1370 ش درگذشت.
4ـ شیخ حسین عاملی فرزند محمدعلی در سال 1271 ش در مشهد به دنیا آمد.
پدرش از روحانیون مشهد بود.
شیخ حسین تحصیلات ابتدائی را در مشهد بود و مدتی نیز به حوزه علمیه در مشهد رفت ولی بعدا از کسوت روحانیت خارج شد و به کارهای دولتی روی آورد.
مدتی در اداره نظمیه مشهد بود و سپس در سال 1313 به واسطه دوستی با اللهیار صالح، به اداره انحصار تریاک رفت و ریاست آن اداره در خراسان شد.
زمانی در وزارت خوار و بار مشغول شد و در وزارت دارائی هم دارای مشاغلی بود.
در دوره هجدهم مجلس شورای ملی با کمک فضل اله زاهدی از قوچان به مجلس راه یافت.
وی در سال 1350 درگذشت.

منبع:

کتاب کابینه حسنعلی منصور به روایت اسناد ساواک - جلد اول صفحه 372



صفحه قبل برو به صفحه
صفحه بعد
کلیه حقوق این پایگاه برای مرکز بررسی اسناد تاریخی محفوظ است. استفاده از مطالب سایت با ذکر منبع بلامانع است.