گزارش درباره : ملاقات هیاتی از عناصر وابسته به گروههای اخلالگر با آیات ثلاثه قم
گزارش درباره : ملاقات هیاتی از عناصر وابسته به گروههای اخلالگر با آیات ثلاثه قم
متن سند:
محترما به استحضار می رساند : خبر واصله از سازمان اطلاعات و امنیت قم حاکی بود روز 9 /11 /36هیأتی مرکب از هشت نفر از اعضاء حزب زحمتکشان ملت ایران1 که گویا چند نفر ازآنان استاد دانشگاه بوده اند به قم عزیمت و در آنجا بطور محرمانه با آیات ثلاثه حوزه علمیه قم ملاقات و در زمینه حوادث دیماه شهر قم مذاکراتی انجام داده اند.اعضاء این هیئت آمادگی خود را برای انعکاس نظرات آیات در نشریات خارجی اعلام و اعلامیه هایی را نیز در اختیار آیات قرار داده اند.
مراتب به عرض رسید و مقرر گردید : تحقیقات بیشتری معمول گردد.
در اجرای اوامر صادره اقدام گردید.
اینک سازمان اطلاعات و امنیت قم ضمن ارسال اعلامیه ای تحت عنوان «هم میهنان» و به امضاء اتحاد نیروهای جبهه ملی ایران که مفاد آن در مورد وقایع اخلالگرانه دیماه شهر قم می باشد چنین عنوان کرده است : موضوع ملاقات هیات اعزامی از طریق دستگاه آیات گلپایگانی و نجفی مرعشی مورد تائید بوده ولی دستگاه شریعتمداری از هرگونه اظهار نظر خودداری کرده است.
سازمان مذکور در خاتمه اضافه نموده که احتمالاً اعلامیه مورد بحث همان اعلامیه ای است که توسط اعضاء هیئت اعزامی در اختیار آیات مذکور قرار داده شده است.
به استحضار عالی می رساند هر چند احتمال انجام ارتباطاتی بین طرفداران حزب زحمتکشان ملت ایران با آیت الله سیدکاظم شریعتمداری متصور است معهذا به نظر می رسد افرادی که در گزارش مذکور از آنها به عنوان هیئت اعزامی حزب زحمتکشان ملت ایران نام برده شده هواداران جبهه به اصطلاح ملی1 به ویژه کسانی که در کمیته دفاع از آزادی و حقوق بشر فعالیت دارند، باشند.
زیرا اطلاعات رسیده نشان می دهد که اعضاء کمیته مذکور و طرفداران جبهه به اصطلاح ملی بعد از حوادث دیماه شهر قم ارتباطات نزدیکی با آیت الله سیدکاظم شریعتمداری برقرار کرده اند.
عنوان اجرای قانون اساسی ایران در مصاحبه مورخ 28 /10 /36 آیت الله شریعتمداری که تقریبا بعد از مدت کوتاهی پس از مصاحبه اعضاء کمیته مورد بحث با خبرنگاران خارجی انجام گرفته، می تواند دلیلی بر ارتباط و هماهنگی موجه دینی گروههای مذکور با آیت الله شریعتمداری باشد.
از طرفی رد فعالیت در چارچوب قانون اساسی از طرف خمینی بیش از پیش نظر تعدادی از گروههای هوادار جبهه مذکور را به سوی آیت الله شریعتمداری جلب کرده است و نامه ای که 9 تن از اعضاء کمیته اجرائی دفاع از آزادی و حقوق بشر به عنوان علماء قم نوشته اند و همچنین ارسال اعلامیه های منتشر شده از طرف هواداران جبهه به اصطلاح ملی برای حوزه علمیه قم تماما قرائنی بر ارتباط آنها می باشد.
آن طور که اطلاعات نشان می دهد آیت الله شریعتمداری همگامی هائی با آنها به عمل می آورد و سیدصادق روحانی نیز به کرات خواسته های آنها را در گفتارها و اعلامیه های خود مطرح کرده و خواستار اجراء آنها شده است.
مراتب برای استحضار از عرض می گذرد.
ـ به عرض تیمسار ریاست ساواک رسید ـ تاریخ 12 /1 /37 جبهه ملی و حزب زحمتکشان ملت ایران در گذشته موقعیتی نداشته و ارزش نام خود را از دست داده اند دنبال نامهای جدیدی هستند ـ هواداران حقوق بشر ـ دفاع از آزادی حقوق بشر و نظیر آنها را برای خود انتخاب می نمایند ولی در حقیقت همانها هستند.
1
توضیحات سند:
1ـ حزب زحمتکشان ملت ایران در 26 اردیبهشت 1330 دو هفته پس از نخست وزیری مصدق و مقارن کار مجلس شانزدهم از ائتلاف بقایی و خلیل ملکی به وجود آمد.رهبری این حزب را دکتر مظفر بقایی کرمانی که پس از مصدق نماینده دوم تهران در مجلس بود، به عهده داشت.
بقایی پیش از آن عضویت حزب دمکرات ایران قوام را داشت و در دوره قبل ـ مجلس پانزدهم ـ از سوی این حزب از کرمان به نمایندگی رسیده بود...
.
حزب زحمتکشان یکی از احزاب تشکیل دهنده این جبهه (جبهه ملی) محسوب می شد.
این حزب که با هدف حمایت از نهضت نفت و گرد آوردن نیروهای پراکنده مدافع نهضت و ایجاد تشکلی در برابر حزب توده به وجود آمد، از همان آغاز به دو جناح تقسیم شد که هر یک وظیفه و نقشی را در این حزب به عهده گرفتند.
جناح بقایی به فعالیتهای سیاسی و پارلمانی مشغول شد و جناح ملکی به امور تشکیلات، آموزش و انتشارات حزب پرداخت.
سران حزب زحمتکشان ـ صرف نظر از جناح ملکی ـ عبارت بودند از بقایی، عیسی سپهبدی و علی زهری.
ارگان حزب زحمتکشان روزنامه شاهد بود که چند سال پیش از تشکیل حزب زحمتکشان، با امتیاز هوشنگ فرزاد و سردبیری سید اسماعیل زهری منتشر می شد و به هنگام پیدایش حزب، امتیاز و مدیریت آن به علی زهری تعلق داشت...
.
این حزب در برخی شهرها نیز فعال بود؛ از جمله در دزفول که روزنامه ای به نام فریددزفول به صاحب امتیازی دکتر گوشه گیر منتشر می کرد.
جناح بقایی که در مثلث بقایی ـ زهری ـ سپهبدی شکل گرفته بود و در عمل در شخص بقایی خلاصه می شد، به تدریج به مخالفت با حکومت مصدق برخاست و اختلافات دو جناح که روز به روز شدت می گرفت، سرانجام پس از حدود یک سال و نیم در مهر 1331 به جدایی ملکی و یاران او از حزب زحمتکشان ملت ایران و تشکیل حزب زحمتکشان ملت ایران (نیروی سوم) انجامید.
حزب زحمتکشان بقایی در مجلس و خارج از آن به مخالفت با مصدق ادامه داد و در زمینه سازی کودتای 28 مرداد با سایر مخالفان مصدق هماهنگ شد.
پس از کودتای 28 مرداد، حزب زحمتکشان در دوره های مختلف چند بار دیگر با همین نام یا با نام جمعیت پاسداران آزادی به فعالیت پرداخت.
1ـ اول آبان سال 1328 (ه ش) نوزده نفری که در تحصن دربار شرکت کردند [دکتر مصدق، شمس الدین امیرعلائی، یوسف مشار، دکتر شایگان، محمود نریمان، دکتر سبحانی، دکتر کاویانی، دکتر مظفر بقائی، حسین مکی، عبدالقدیر آزاد، عباس خلیلی، حائری زاده، عمیدی نوری، دکتر حسین فاطمی، جلالی نائینی، احمد مکی، ارسلان خلعتبری، مهندس زیرک زاده، سید محمود غروی] در منزل دکتر مصدق جمع شدند و تصمیم گرفتند اولاً عنوان خود را جبهه ملی بدهند ثانیا کمیسیونی برای تنظیم اساسنامه انتخاب کنند.
...
سال 39 که انتخابات دوره بیستم دور جدیدی از سیاست با عنوان آزادی آغاز شد افرادی از حزب ایران جلساتی را با دعوت اللهیار صالح و باقر کاظمی تشکیل دادند و فعالیت هائی را آغاز کردند که تا سال 42 ادامه داشت اجتماع این دوره را جبهه ملی دوم می نامند ...
.
جبهه ملی سوم را در سال 44 برای جذب مردم و وحدت که مرکب از نهضت آزادی ایران، حزب مردم ایران، حزب ملت ایران، سازمان دانشجویان جبهه ملی ایران و جامعه سوسیالیت های نهضت ملی ایران بود، تشکیل دادند [که]در مرحله تشکیل باقی ماند و به فعالیتی نرسید ...
جبهه ملی چهارم مربوط به زمان اوج گیری نیروی مذهبی است و آن وقتی است که حکومت جدید امریکا سیاست حقوق بشر کارتر را اعلام کرد ...
عده ای باز به فکر جبهه ملی افتادند ...
ماسک بر چهره زدند صاحب عقیده و ایمان شدند محقق و دانشمند گردیدند ...
و با دسیسه و نیرنگ ...
مدعی وراثت خون ده ها هزار شهید گردیدند.
تاریخ سیاسی معاصر ایران ج 1 ص 355 1 ـ این دست خط از آن نعمت الله نصیری، رئیس ساواک است.
* در تاریخ (9 /11 /56) خبرگزاری پارس در بولتن محرمانه خود خبر از آتش سوزی در چاپخانه روزنامه آفتاب شرق در شهر مشهد داد.
«نیمه شب چاپخانه روزنامه آفتاب شرق در یک آتش سوزی هفت ساعته از بین رفت.
آتش سوزی از نیمه های شب آغاز شد و تا بامداد ادامه داشت.
گفته می شود به دنبال درج مقاله ای علیه خمینی تلفنهای تهدید آمیز به روزنامه آفتاب شرق شده بود.
این آتش سوزی احتمالاً به وسیله همان عوامل به راه انداخته شده است.
روزنامه آفتاب شرق در صدد است شماره فردای خود را در چاپخانه دیگری به چاپ برساند و انتشار آن دچار وقفه نشود.
» (بولتن محرمانه خبرگزاری پارس، ش 317، ص 5) همزمان با چاپ مقاله ایران و استعمار سرخ و سیاه در روزنامه اطلاعات، مقاله توهین آمیزی نیز نسبت به حضرت امام خمینی(ره) در جریده آفتاب شرق مشهد چاپ شد.
متعاقب درج این مقاله کلاسهای درس حوزه علمیه مشهد تعطیل شد و عده ای از طلاب علوم دینی در برابر مدارس خان، میلانی، و مسجد ملاحیدر مشهد اجتماع کردند.