صورتجلسه مذاکرات شورای تأمین استان خراسان
تاریخ سند: 26 آبان 1357
صورتجلسه مذاکرات شورای تأمین استان خراسان
متن سند:
صورتجلسه مذاکرات شورای تأمین استان خراسان1در مورخه26 /8 /1357
اعضای شرکت کننده .
سپهبد صادق امیرعزیزی نیابت تولیت عظمی و استاندار خراسان
سرلشگر عباس دانش فرمانده ناحیه ژاندارمری خراسان
سرلشگر محمد ایمانی رئیس شهربانی استان خراسان
سرتیپ عبدالرحیم جعفری فرمانده لشگر 77 خراسان
سرتیپ احمد شیخان رئیس سازمان اطلاعات و امنیت خراسان
1. سرتیپ جعفری.
به استحضار اعضاء محترم شورا برسانم. امروز بعد از نماز ظهر عده‌ای از منازل آیات شیرازی و قمی حرکت نمودند و با پرتاب اسید، مواد آتش‌زا و سنگ به خودرو و نفرات فرمانداری نظامی حمله نمودند، در نتیجه پرسنل فرمانداری نظامی به منظور دفاع از خودروها مبادرت به تیراندازی نمودند که در حال حاضر یک نفر فوت شده که جسدش در اختیار فرمانداری نظامی و یک نفر هم مجروح شده که به بیمارستان اعزام شد. به قرار اطلاع دو نفر دیگر فوت شده‌اند که جنازه‌های آنان در منازل آیات شیرازی و قمی قرار دارد. پیشنهاد می‌کنم دو دستگاه آمبولانس ساعت 2300 جلوی درب آیات اعزام و نسبت به تخلیه این جنازه‌ها به بهشت رضا اقدام نمایند. جنازه‌ای هم که در اختیار فرماندار نظامی است پس از بازدید و معاینه پزشک قانونی، جواز دفن صادر و نسبت به دفن آن ظرف مدت امشب اقدام گردد.
2. جناب آقای استاندار .
بنده عقیده دارم نیروها را عقب ببرند تا دسته دسته مردمی که در منزل آیات هستند خارج شوند، البته تا کنون دستور جدی درباره برخورد نیروهای فرمانداری نظامی با روحانیون صادر نشده، ولی باید مراقب روحانیون بود.
3. سرتیپ جعفری .
اجازه بفرمائید تا دو ساعت دیگر نیروها را عقب نبریم، چون اگر مردم اکنون خارج شوند حتماً بلوا بپا خواهد شد. اگر صلاح است تلفنی با آیات تماس گرفته شود مردم را متفرق کنند و آمبولانس را ساعت 2300 به درب منازل آیات شیرازی و قمی اعزام داریم پس از معاینه پزشک قانونی، جواز دفن صادر و به بهشت رضا تخلیه و دفن شوند. ضمناً درباره جنازه‌ای که فرمانداری نظامی تاکنون نگهداری نموده پزشک قانونی اظهار می‌دارد باید این جنازه در سردخانه نگهداری شود تا صاحب جنازه معلوم شود
4. سرلشگر ایمانی .
اکنون بایستی بازپرس و پزشک قانونی احضار شوند پس از معاینه جنازه جواز دفن صادر و به بهشت رضا تخلیه و دفن شود.
5. جناب آقای استاندار .
(در جلسه، تلفنی با یکی از متنفذین تماس گرفتند): این شخص به من قول داد بدون سر و صدا جنازه‌ها دفن شود.
6. سرتیپ جعفری .
رادیو و تلویزیون و بعضی از جراید گاهی اوقات اخبار صحیح را در اختیار مردم قرار نمی‌دهند و خود این مسئله به وخامت اوضاع کمک می‌کند.
7. جناب آقای استاندار .
فردا صبح ملاقاتی با مدیر روزنامه آفتاب شرق دارم، امروز هم در جمع مدیران کل دستورات لازم را دادم، چنانچه در آتیه نظایر چنین وضعی مشاهده شود با تماس با تهران، محرکین و عناصر ناباب این سازمان تحت تعقیب قرار خواهند گرفت.
8. سرتیپ جعفری .
تمام مردم آرزو دارند فرزندانشان در مدارس درس بخوانند ولی معلمین به جای درس دادن، محصلین را تحریک می‌کنند؛ پیشنهاد می‌کنم اگر قرار است مدارس باز شود از دوشنبه به بعد کلاس‌ها دایر شود که در این مدت دو روز محرکین نتوانند از وجود دانش‌آموزان برای انجام تظاهرات استفاده نمایند.
9. جناب آقای استاندار .
فردا صبح اتمام حجت خودم را با آیات خواهم نمود که چنانچه هرگونه تظاهراتی انجام دهند با عکس‌العمل شدید فرمانداری نظامی روبرو خواهند شد و در مورد مراسم سلام عید غدیر چنانچه فرماندهان نظامی و انتظامی منطقه در مراسم به علت گرفتاری خدمتی شرکت ننمایند اشکالی ندارد، ولی معاونین آنان شرکت داشته باشد.
10. سرلشگر دانش .
باید توجه داشت هنگام عزیمت رؤسا و فرماندهان به سالن تشریفات آستان قدس، از کوچه و خیابان‌ها تهدید می‌شوند؛ با توجه به اینکه قرار است روز عید غدیر عده‌ای کفن‌پوش راه‌پیمائی نمایند، درباره محل اجرای مراسم تجدید نظر شود.
11. جناب آقای استاندار .
به قرار اطلاع، روز 30 /8 /1357 قرار است کارکنان و کارگران برق و گاز اعتصاب نمایند. رئیس توانیر اظهار داشت تحریکات مربوط به نیروگاه شهریار است و این اعتصابات از ساعت 1600 بعدازظهر روز 30 /8 /57 ممکن است شروع شود و خواسته‌های سیاسی دارند. ضمناً در مورد محل برگزاری مراسم عید غدیر، در کاخ پذیرائی انجام شود که ایاب و ذهاب شرکت‌کنندگان در مراسم در مسیرهائی نباشد که احتمالاً ممکن است تعدادی دست به تظاهرات بزنند.
12. سرتیپ جعفری .
چنانچه روز عید غدیر از راه‌پیمائی مردم جلوگیری کنیم برخورد با نیروهای نظامی خیلی محتمل است، ولی چنانچه از تهران اجازه راه‌پیمائی به آنان داده شود، برخورد بین آنها با نیروهای فرمانداری نظامی حدود 5% خواهد شد.
13. سرتیپ شیخان .
فردی است به نام عباس طبسی که جزو گردانندگان تظاهرات مشهد می‌باشد، در تماسی که با پسر شیخ غلامحسین جمی یکی از روحانیون آبادان گرفته، جمی اطلاع داده که تعدادی از بازاریان و اطباء اعلام کرده‌اند حاضرند به اندازه کافی پول و خانه در اختیار کارگران شرکت ملی نفت که اخراج شده‌اند بگذارند و طبسی از شکسته شدن اعتصاب کارگران نفت اظهار ناراحتی نموده است. جناب آقای استاندار درباره دستگیری وی نظریه خودشان را بفرمایند. ولی من خودم پیشنهاد می‌کنم دستگیری این یک نفر درد را درمان نمی‌کند مگر زمانی که تصمیم گرفته شود کلیه محرکین و مسببین دستگیر شوند این فرد هم بازداشت گردد.
11. جناب آقای استاندار.2
بالاخره روزی بایستی طبسی‌ها دستگیر شوند باید یک اقدام کلی درباره این قبیل اشخاص نمود؛ اگر در نتیجه مذاکراتی که خواهم کرد به این نتیجه رسیدم که بایستی تعدادی دستگیر شوند، این شخص هم جزو آن اشخاص خواهد بود.
تصمیمات.
1. برگزاری مراسم عید غدیر در کاخ پذیرائی استانداری انجام شود. تیمسار فرماندار نظامی مشهد . تیمسار فرماندهی ژاندارمری ناحیه خراسان . تیمسار ریاست شهربانی خراسان، به علت درگیری خدمتی در مراسم شرکت ننمایند به جای آنان معاونین آنها شرکت خواهند داشت.
2. به مدیر کل رادیو و تلویزیون ملی ایران و مدیران جرائد تذکر داده شود که اخبار کذب و تحریک‌آمیز را منتشر ننمایند.
3. دستگیری طبسی فعلاً انجام نشود پس از مذاکرات جناب آقای استاندار با روحانیون و اتمام حجت ایشان، در صورتی که دستگیری افراطیون ضروری به نظر برسد این شخص هم دستگیر خواهد شد.
4. جنازه‌ها پس از متفرق شدن مردم از منزل آیات شیرازی و قمی توسط آمبولانس به بهشت رضا تخلیه شده پس از معاینه پزشک قانونی تدفین گردند.3
توضیحات سند:
1. این صورتجلسه را رکن دوم ستاد لشگر 77 مشهد طی شماره 53 /1 /01 /504- 28 /8 /57 برای فرمانده نیروی زمینی ارسال نموده است. بخش ضمائم2. ردیف 11 در متن صورتجلسه تکرار شده است.
3. به نظر می‌رسد این سند، صفحه دیگری نیز داشته که در سوابق موجود نبود.