تاریخ سند: 27 اسفند 1337
موضوع: سفارت شوروی
متن سند:
شماره: ۲-۳-۵۷۹۴ تاریخ: 27 /12 /37
موضوع: سفارت شوروی
در محافل مطبوعاتی بدون ذکر منبع خبر شایع گردیده است که عدهای تصمیم دارند که علیه اهانتهای دستگاههای تبلیغاتی شوروی بر ضد رژیم و مقام شامخ سلطنت در ایام عید در برابر سفارت شوروی دست به تظاهراتی بزنند.
در اطراف این خبر توضیح بیشتر داده نشده و آنچه مسلم است این عده از مردم به هیچ یک از احزاب ملیون و مردم بستگی ندارند و در محافل مطبوعاتی حدس زده میشود که شاید حزب آریا1 و شخص سپهر راهنمای این تظاهرات باشد.
توضیحات سند:
1- حزب آریا: این حزب از جمله احزاب دست راستی متمایل به انگلیس و وابسته به دربار بود. مؤسس آن به یک روایت محمد هاری سپهر و به روایت فردوست سرلشگر ارفع بود. وی میگوید: حزب دیگری که برخی عناصر سیاسی خود را از «مولکا» گرفت ولی مبتکر آن سرلشکر ارفع بود، حزب آریا نام داشت. این حزب یک شاخه نظامی داشت و ارفع عدهای از افسران ارشد را گرد آورده و آنها را هدایت میکرد. گرداننده شاخه نظامی آن سرتیپ دیهیمی و مغز متفکر آن حسن اخوی بود. این حزب در حقیقت به مفهوم متداول آن نبود بلکه بیشتر از پرداختن به فعالیتهای مرسوم حزبی به ارتباط و نفوذ در دستگاههای کشوری و لشکری میپرداخت. ویژگی مهم این حزب مخالفت باکمونیزم و طرفداری از انگلیس بود. این حزب تا دوران حکومت ملی مصدق نیز فعالیت داشت و پس از کودتای ۲۸ مرداد و استقرار حکومت کودتاگران به عمر آن خاتمه داده شد. (احزاب سیاسی ایران ج ۱- بهروز طیرانی - انتشارات سازمان اسناد ملی ایران - ص ۴- ۱۳۷۶)
منبع:
کتاب
عنکبوت سرخ (چپ در ایران به روایت اسناد ساواک) صفحه 147