تاریخ سند: 13 آذر 1357
حوادث و وقایع شهر زنجان در روز 13/9/57
متن سند:
حوادث و وقایع شهر زنجان در روز 13 /9 /57
روز 13 /9 /57 (2537 شاهنشاهی)، گروههائی از عناصر آشوب طلب در برخی
از خیابانهای شهر زنجان اجتماع و با دادن شعارهای ضد ملی و آتش زدن
بریده های تنه درختان و لاستیکهای فرسوده اتومبیل بتظاهرات اخلالگرانه
خیابانی مبادرت نموده اند.
1
تظاهرکنندگان در ساعت 1200، برای دومین بار بمنازل دو تن از مأمورین
شهربانی زنجان در خیابان فرودگاه حمله کرده و آنرا بآتش کشیده اند.
2
در این حادثه کلیه اموال مامورین نامبرده سوخته است.
در ساعت 1540 عوامل آشوبگر قصد حمله بمنزل یکی دیگر از مامورین شهربانی شهر زنجان را
داشته که با دخالت مامورین انتظامی متفرق شده اند.
3
در ساعت 1700 تظاهرکنندگان بمنزل مامور دیگری واقع در خیابان فرودگاه حمله کرده و آنرا
بآتش کشیده اند.
4
در ساعت 1710، حدود 500 تن از اخلالگران با کارد و قمه در مقابل استانداری زنجان اجتماع و
قصد حمله به آنرا داشته اند که توسط مامورین انتظامی متفرق شده اند.
در ساعت 1900 گروههای آشوبگران با بطریهای حاوی مواد آتش زا و بمبهای دست ساز بقسمتی از بازار شهر حمله کرده و آنرا بآتش کشیده اند.
حریق مذکور با کمک مامورین انتظامی مهار و خسارات وارده جزئی گزارش شده است.
5
اخلالگران با استفاده از غیبت مامورین شهربانی که بمنظور اطفاء حریق بازار
اعزام گردیده بودند، قصد حمله بشهربانی و ادارات دولتی را داشته اند که با دخالت
نیروی کمکی از پادگان زنجان و مامورین شهربانی متفرق شده اند.
در برخورد بین مامورین انتظامی و بلواگران یکی از آنها کشته و چهارتن دیگر
مجروح شده اند 6 و از مامورین انتظامی هم چهار نفر زخمی گردیده اند.
مجروح
شدگان جهت درمان به بیمارستان اعزام شده اند.
روز 13 /9 /57 رئیس شهربانی شهر زنجان با عنوان اینکه مامورین پلیس قادر به
کنترل شهر زنجان و تأمین امنیت و آرامش نیستند، ضمن سلب مسئولیت از خود
از استاندار زنجان تقاضای اعلام وضعیت قرمز نموده است.
7
اعضاء شورا تأمین استان با تقاضای مذکور موافقت نموده و سپس استاندار زنجان
با تشریح وضعیت شهر مزبور، بوزارت کشور پیشنهاد اعلام وضعیت قرمز نموده است.
ارزیابی خبر: خبر صحت دارد.
اقدامات انجام شده مراتب به نخست وزیری اعلام گردیده
توضیحات سند:
1ـ تظاهرات امروز (13 /9 /57) زنجان پس از گرد آمدن مردم در مساجد شهر از نخستین ساعات صبح آغاز شد.
2ـ نام این دو مأمور شهربانی، امدادی و کمال بود.
(3512 /25 ه ـ 13 /9 /57)
3ـ نام این سرپاسبان، اسلامی بود.
(همان)
4ـ نام این پاسبان، رضالو بود.
(3514 /25 ه ـ 13 /9 /57)
5 ـ همچنان که در پاورقی گزارش نوبه ای اطلاعاتی شماره 14 توضیح داده شد، روزنامه اطلاعات در شماره 16622 بخش ضمیمه خود نوشت که ماموران شهربانی بودند که چند مغازه را به آتش کشیدند.
(ص 3)
6ـ یکی از مردم گلوله خورده خانمی به نام فاطمه کرمی 25 ساله بود که از ناحیه پا مجروح شد و به بیمارستان منتقل شد.
نام دیگر مجروحان: اکبر حبیبی 18 ساله، نصرت نجف لو 25 ساله، علی حیدری 25 ساله بود.
سید جلال مددی 28 ساله راننده تاکسی نیز به شهادت رسید.
(3519 /25 ه ـ 13 /9 /57) روزنامه اطلاعات غیر از سید جلال مددی، نجف زنجانی را نیز در شمار شهدای امروز زنجان ذکر کرد.
(ش 16622، ضمیمه، ص 3) روزنامه کیهان نام دیگری از شهدای امروز
زنجان را قسمت شکری یاد نمود.
(ش 10605، ص 7)
7ـ به نوشته روزنامه کیهان سرهنگ صادقی نیا رئیس شهربانی به عنوان بیماری زنجان را ترک کرد و پس از او سرتیپ عباس کمالی جایگزین او شد.
(ش 10605، ص 7)
منبع:
کتاب
انقلاب اسلامی به روایت اسناد ساواک - کتاب 18 صفحه 252

