تاریخ سند: 15 دی 1357
متن سند:
گزارش وقایع حوزه فرمانداری نظامی تهران و حومه
مدت از ساعت 0800 روز 15 /10 /1357 الی ساعت 1700 روز 15 /10 /1357
گزارشات رسیده و اقدامات انجام شده :
الف ـ سازمان اطلاعات و امنیت تهران :
(1) در ساعت 1030 روز 15 /10 /1357 حدود صد نفر جوان در خیابان هاشمی
اجتماع و ضمن بحث با یکدیگر عنوان نمودند که جهت آتش زدن سازمان
اطلاعات و امنیت تهران واقع در خیابان میکده بطور دستجمعی حرکت نمایند.
(مراتب جهت جلوگیری به مناطق 2 و 6 فرمانداری نظامی اعلام گردید)
(2) برابر اطلاع واصله در خیابان جیحون نبش زاویه (آشنا) و اولین کوچه از سمت چپ نرسیده به چهارراه دامپزشکی و خیابان کارون بالاتر از چهارراه دامپزشکی سمت راست خیابان تعداد زیادی اعلامیه مضره دست نویس و چاپی نصب شده و عده ای دور آن جمع شده و با نشر
اکاذیب اذهان مردم را مسموم و آنان را به بلوا و آشوب تحریک می نمایند.
(مراتب به منطقه 6 جهت جمع آوری اعلامیه ها اعلام گردید)
(3) اخیرا در ساختمانهای نوساز که خالی از سکنه می باشد و یا ساختمانهایی که
مسکونی نبوده و متعلق به شرکتهاست و سرایدار ندارد وسیله عده ای از مخالفان
در بالاتر از میدان ونک تا حوالی شمیران شبها مورد استفاده قرار گرفته و در
محلهای مزبور به دادن شعار و تکبیر می پردازند.
(مراتب به منطقه مربوطه اعلام گردید)
(4) در ساعت 1030 روز 15 /10 /1357 در میدان 86 نارمک واقع در 46 متری
تظاهراتی وسیله عده ای انجام گرفته که هم اکنون ادامه دارد، ساکنین منطقه مزبور اکثرا از ارامنه بوده و شدیدا از این مسئله ناراحت می باشند.
1
(مراتب جهت اقدام لازم به منطقه 1 اعلام گردید).
(5) قرار است روز 17 /10 /1357 وسیله چند تن از مخالفان در بیمارستان
بوعلی سخنرانی به عمل آید یکی از کارمندان تهران کلینیک ضمن تشویق مردم به
استماع این سخنرانی اظهار می داشت که عکس و اسلاید شهدا نیز نشان داده خواهد شد.
(مراتب به فرمانداری منطقه مربوطه اعلام گردید)
(6) پایین پارک نیاوران یک کامیون پر از کتب مضره کمونیستی آورده اند و چند
نفر در حال تبلیغ و فروش این کتابها می باشند (مراتب جهت اقدام فوری و
جمع آوری این کتب به فرمانداری نظامی منطقه شمیرانات اعلام گردید.)
(7) در ساعت 0900 روز جاری (15 /10 /1357) در سه راه شکوفه خیابان کرمان نبش کوچه ایلخانی ساختمان 3 طبقه منزل یکی از مأمورین ساواک بوده که مورد تهدید مردم قرار گرفته و عده ای عازم آن محل می باشند و با دادن شعار مرگ بر کد 66 و مرگ بر ساواکی قصد آتش زدن منزل را دارند.
2
(مراتب جهت جلوگیری به منطقه 4 اعلام گردید)
(8) تیمسار سپهبد برومند رئیس اداره دوم شب گذشته در بیمارستان قلب ملکه مادر به علت عارضه قلبی سکته و فوت نمودند.
(9) عده ای جوان در خیابان پیراسته منشعب از پارک وی به دانشگاه ملی خیابان
پسیان شمالی انتهای خیابان ماکوئی پور سه راه همایون در ساعت 1300
مشاهده گردیدند که در حال آزمایش کوکتل مولوتوف و مواد منفجره و آتش زا هستند.
3
(مراتب به کمیته مشترک ضد خرابکاری و منطقه شمیرانات ابلاغ گردید).
ب ـ برابر گزارش فرمانداری نظامی منطقه 1 :
در ساعت 2220 روز 14 /10 /1357 از پاسگاه کلانتری 20 تلفن اطلاع رسید
که منزل ستوان سوم علی حمیدفر افسر پاسگاه این کلانتری واقع در خیابان
سبلان، اول کوچه یحیوی مورد محاصره قرار گرفته و تظاهرکنندگان قصد حمله و
ورود به منزل افسر نامبرده را دارند که بلافاصله به افسر فرمانداری منطقه ستوان
دوم موسوی اعلام با عوامل فرمانداری در محل حاضر بنا به اظهار وی با تذکرات
مکرر و تیراندازی هوایی اجتماع کنندگان متفرق نگردیده که ضمن تیراندازی
هوایی فشنگ کمانه نموده و دو نفر از تظاهرکنندگان بشرح زیر مجروح که به
بیمارستان جرجانی اعزام و یکی از آنان در بین راه فوت نموده است.
4
الف ـ سیروس عسگر کشته
ب ـ کمال موسوی مجروح و در حال اغماء
پ ـ برابر گزارش
فرمانداری نظامی منطقه 4:
خلیفه گری ارامنه تهران طی نامه 1340 /110 مورخه 13 /10 /1357 درخواست نموده نظر به اینکه روز جمعه 15 دیماه از ساعت 1600 الی 1800 و روز شنبه 16 دیماه از ساعت 0900 الی 1200 بمناسبت عید تولد حضرت مسیح مراسم مذهبی و دعای دسته جمعی در کلیسای ارامنه سنت مریم واقع در خیابان استالین برگزار خواهد شد در مورد مراقبت از این مکان اقدامات مؤثر معمول دارند.
(به مسئولین مربوطه در مورد مراقبت لازم دستور کافی داده شد)
ت ـ برابر گزارش فرمانداری نظامی منطقه 7:
حدود ساعت 1000 روز 15 /10 /1357 در طبقه سوم ساختمان قرارگاه پلیس
راه آهن که پرسنل نظامی راه آهن در آن مستقر هستند آتش سوزی بوقوع پیوست که
بلافاصله ماشین آتش نشانی و پرسنل نظامی جهت تأمین منطقه اعزام که نتیجه
آتش سوزی فعلاً 15 نفر زخمی که 7 نفر آنها نظامی و 8 نفر از پرسنل پلیس راه آهن
بوده اند و تعداد سه قبضه اسلحه نیمه سوخته گردیده که توسط فرمانده گردان گزارش
سانحه داده خواهد شد و تعدادی نیز فشنگ در اثر حرارت منفجر شده است مشروح
وقایع و علت آتش سوزی از طریق یگان مادر (تیپ 3 همدان) گزارش خواهد شد.
ضمنا یکنفر گروهبان دوم وظیفه بنام داریوش سبحانی در اثر شدت سوختگی فوت
نموده است و بقیه مجروحین به بیمارستان شماره یک راه آهن با آمبولانسهای موجود
تخلیه گردیده اند.
(علت آتش سوزی و میزان خسارت از منطقه خواسته شده بمحض دریافت به
استحضار میرسد).
ث ـ برابر اطلاع تلفن یکی از ساکنین خیابان دزاشیب:
پنج برادر در این منطقه زندگی میکنند که باعث و بانی تحریک مردم ببلوا و آشوب و
تظاهرات جوانان بعد از ساعت منع عبور و مرور می باشند و اسامی آنان بشرح زیر است:
1ـ حاج علی اکبر عباسی: آدرس دزاشیب، خیابان بوعلی کوچه پارس انتهای باغ حسین علاء کوچه فریبا ساختمان تازه ساز سفید رنگ.
2ـ حاج غلامعلی عباسی ساکن دزاشیب
3ـ حاج عباسعلی عباسی،ساکن دزاشیب سه راه دزاشیب بنگاه معاملات عباسی
4ـ حاج غلامرضا عباسی ساکن دزاشیب.
(مراتب به فرمانداری نظامی منطقه شمیرانات جهت شناسایی این افراد ابلاغ گردید)
ج ـ برابر اطلاع از افسر مداومتکار وزارت جنگ :
طبق اطلاع واصله از سب 3 اخلالگران قصد دارند ظرف روز جاری تأسیسات
پارچین را ضمن غارت به آتش بکشند.
(مراتب به ژاندارمری ناحیه 1 مرکز اعلام گردید)
معاون و رئیس ستاد فرمانداری نظامی تهران و حومه.
سپهبد رحیمی لاریجانی
از طرف سرهنگ ستاد آریافر
توضیحات سند:
1ـ فارغ از این خبر، دیروز (14 /10 /57) مجلس یادبودی برای شهادت آلواند ملیکیان، جوان ارمنی که در تظاهرات 9 دی به شهادت رسیده بود، در مسجد ده متری شارق در خیابان تهران نو برگزار شد.
(روزشمار انقلاب اسلامی، ج 9، ص 342)
2ـ ساعت 30 /9 امروز (15 /1 /57) یک کوکتل مولوتف «در منزل سیفعلی فاضلی در خیابان کارون بین سپه غربی و هاشمی کوچه سهراب پلاک 95 واقع در انتهای کوچه انداخته که» موجب آتش گرفتن فرش خانه شد و آتش را خاموش کرده اند.
(95761 /20 ه ـ 15 /10 /57)
3ـ خبر مشابه دیگری هم بود که امروز (15 /10 /57) «ساعت 30 /16 در منطقه جوادیه نزدیک سکوی نظامی جوانی 26 ساله برای اجتماعی حدود 1500 نفر طرز ساختن بمب دستی و
سایر مواد منفجره را آموزش می داد.
(گزارش زمستان 57، ص 140)
4-این خبر در بولتن دیروز پلیس تهران آمده بود، اما بدون ذکر نام شهید و مجروح حادثه.
* از حوادث دیگری که امروز (15 /10 /57) در تهران رخ داد تظاهرات «حدود صد نفر در
چهارراه اسکندری خیابان آیزنهاور در ساعت 1230» بود.
(95769 /20 ه ـ 15 /10 /57)
* در میان گزارشهای ارتش این خبر هم به چشم می خورد که امروز (15 /10 /57) «تعداد
500 نفر از اهالی شهرری قصد آتش زدن ساواک را داشتند که با مقاومت مأمورین روبه رو شدند.
» (گزارش زمستان 57، ص 140)
منبع:
کتاب
انقلاب اسلامی به روایت اسناد ساواک - کتاب 23 صفحه 223