تاریخ سند: 18 مهر 1347
گزارش درباره : انتخابات انجمن شهر و احزاب ایران نوین و مردم
متن سند:
از : 321
محترما باستحضار می رساند :
منظور : تشریح وضع انتخابات انجمن های شهر و فعالیتهای احزاب ایران
نوین و مردم و سایر دستجات.
سابقه : در انتخابات مذکور
که روز 12 /7 /47 انجام
گردید رویهمرفته فعالیت
حزب مردم نظارت و کنترل
اقدامات دستگاههای دولتی
در امور انتخابات بوده
بطوری که اکیپ شماره 1
حزب مزبور به سرپرستی
هلاکو رامبد که به منظور
مراقبت از حوزه های اخذ
رأی انتخابات انجمن شهر
تهران اختصاص داده شده
بود صبح روز 12 /7 /47
مأموریت خویش را آغاز و
مشاهده می نماید که
اتوبوسی حامل 20 نفر
سرنشین (رفتگران و کارگران شهرداری) آرائی را که از طرف حزب ایران نوین
در اختیارشان گذارده بودند به چندین حوزه اخذ رأی می ریزند که بنا به دستور
رامبد پاسبان انتظامات در آخرین حوزه موفق می گردد 5 نفر از سرنشینان
اتوبوس مورد بحث را بازداشت و آنان را به کلانتری 8 معرفی و رامبد شرحی
مبنی بر اینکه «موضوع انتخابات مطرح نبوده و آنچه مورد نظر است اجرای
معنویات اعلیحضرت همایون شاهنشاه آریامهر می باشد که مأمورین از سوء
استفاده و دخالت در امر انتخابات خودداری نمایند.
«تهیه و به رئیس کلانتری مذکور
تسلیم و سپس به محل حزب مردم مراجعه و تلفنا با سرهنگ دهدشتی آجودان
رئیس شهربانی کل کشور مذاکره و اظهار می نماید» مهم این نیست که دولت در
امر انتخابات انجمن شهر مداخله نامشروع می کند بلکه مهمتر این است که
ریاست شهربانی کل کشور از اوامر ملوکانه مبنی بر آزادی انتخابات اطلاع دارند
ولی امروز دولت این فرمان را نقض و به آن بی اعتنائی کرده است لذا از ریاست آن
شهربانی مصرا می خواهم که به کلانتری 8 دستور دهند کارگران شهرداری تحت
بازجوئی قرار گرفته تا روشن گردد که کدامیک از مقامات چنین دستوری را غیر
مستقیم به آنها داده است و
معلوم شود که این دولت نیز
مانند فاطمی1 وزیر امور
خارجه حکومت مصدق
اوامر شاهنشاه آریامهر را
نقض و مستوجب همان
کیفری است که فاطمی بوده
است.
»
اقدامات انجام شده :
جریان کامل انتخابات
در روز 12 /7 /47 در
بولتن های جاری درج و به
دفتر ویژه اطلاعات ارسال
گردیده است.
نظریه :
با عرض مراتب فوق و با
توجه به اوامر جهان مطاع اعلیحضرت همایون شاهنشاه آریامهر مبنی بر آزادی
انتخابات انجمن های شهر، چنانچه نحوه فعالیتهای انتخاباتی حزب ایران نوین
مورد بررسی قرار گیرد چنین نتیجه گرفته می شود که هر چند حزب مذکور در
انتخابات موصوف پیروزی قاطعی بدست آورده لیکن بایستی اذعان کرد که
پیروزی این حزب یک پیروزی واقعی نبوده و برتریهائی که حزب مزبور چه از
نظر مادی و چه از جنبه معنوی بر سایر احزاب و دستجات سیاسی موجود دارد
یک امتیاز انتسابی و نفوذ واقعی در بین طبقات مختلف مردم نبوده بلکه
موفقیت حزب ایران نوین در این زمینه و سایر موارد معلول عضویت مقامات
مؤثر و متنفذ مملکتی و طرفداری آنان در مواقع ضروری از حزب مذکور
می باشد که چنانچه کاوشی ازکنه مطلب معمول گردد نتیجه گرفته می شود به علت
اصلی حمایت اکثر مقامات فوق نیز از حزب ایران نوین روی انگیزه ایدئولوژیکی
آنان نبوده بلکه به خاطر حفظ مقام و موقعیت فعلی خویش تحت عنوان حزب
ایران نوین تلاش می نمایند که این موضوع نه تنها در راه به ثمر رسانیدن انقلاب
سفید2 شاه و مردم خدشه ای ایجاد خواهد کرد بلکه حس نارضایتی و بدبینی را
در مردم تحریک و تقویت که
این خود باعث روی گردانی
ملت از دولت و سلب اعتماد
آنان از هیئت حاکمه خواهد
گردید که موضوع از هر نظر
قابل تعمق و بررسی بوده و
عدم استقبال مردم از
انتخابات انجمنهای شهر را
که می توان به صورت
مقاومت منفی مردم دانست
موید موارد فوق می باشد.
علیهذا به منظور تثبیت ایمان
و اعتماد مردم نسبت به
اثرات انقلاب سفید شاه و
مردم و نیز در اجرای اوامر
مؤکد ملوکانه مبنی بر آزادی
کامل انتخابات انجمنهای شهر و اعاده موقعیت اجتماعی افرادی که در کوران
انتخابات اخیر در نتیجه اعمال نفوذ مأمورین دولتی وابسته به حزب ایران نوین
دچار یأس و بدبینی شده اند پیشنهاد می گردد، شکایات مستند حزب مردم علیه
حزب ایران نوین در جریان انتخابات انجمنهای شهر مورد رسیدگی دقیق قرار
گرفته و نتیجه جهت آگاهی قاطبه مردم به ویژه طبقات روشنفکران و دانشجویان
در مطبوعات درج گردد.
با مذاکراتی بین جناب سرهنگ جهان بین ریاست محترم اداره سوم عملیات و بررسی و آقای
رنجبر ریاست بخش 321 انجام شده آقای رنجبر فرمودند این گزارش بایگانی شود.
صالحی
20 /7 /47
اصل در سوابق در روابط حزب مردم بایگانی شود.
بایگانی شده 20 /7/
توضیحات سند:
1ـ سید حسین فاطمی در دهم
محرم سال 1296 شمسی در
شهر نائین چشم به جهان گشود،
پدرش «سید علی محمد» از
روحانیون معروف و مادرش
«سیده طوبی» بوده که هر دو نفر
از خانواده سادات طباطبائی
نائینی به شمار می رفتند.
حسین تحصیلات ابتدائیش را
در نائین گذراند و بعد به
اصفهان رفت و همراه برادرش
سیف پور در کالج انگلیسی آن
شهر به تحصیل پرداخت.
او
ضمن تحصیل در دوره متوسطه
قدم به عرصه مطبوعات نهاد و
نزد برادرش که صاحب امتیاز
روزنامه باختر بود به تهیه و
تنظیم مطالب روزنامه کمک
کرده و تجربیات لازم را در
رشته روزنامه نگاری بدست
آورد.
فاطمی آنگاه در سال 1316
عازم تهران شد تا کار روزنامه
نگاری را در عرصه و میدان
وسیع تری آغاز نماید و در
حالی که بیش از بیست سال از
عمرش نگذشته بود، به مدیریت
و سردبیری روزنامه «ستاره»
که در تهران انتشار می یافت
منصوب گردید.
اما، او بعد از
مدتی که روزنامه ستاره را
انتشار داد به خواهش برادرش
روزنامه باختر را که مدیریت
آن در اصفهان با برادرش سیف
پور بود در تهران منتشر ساخت.
وی در خیابان لاله زار دفتری را
برای این کار اجاره کرد و با یک
کادر تحریریه منظم به کار اداره
روزنامه مزبور ادامه داد.
فعالیت و تلاش مداوم حسین
فاطمی در نوشتن مقالات تند
انقلابی بعد از شهریور 1320
در روزنامه باختر سبب توسعه
معروفیت و محبوبیت
روزنامه باختر می شود،
سرمقالات تند و آتشین او در
جامعه جایگاه و مقام خاصی را
بدست آورد و همین امر زمینه
مساعدی برای انتشار
افراطی ترین روزنامه کشور
یعنی روزنامه باختر امروز
گردید.
فاطمی از سال 1322 به بعد که
رسما وارد مبارزه علیه
حکومتهای وقت و از جمله
علی سهیلی شده بود بدون بیم و
هراس طی مقالات بسیار تند
ماهیت حکومت سهیلی را که
وابستگی نزدیک با اربابان
انگلیسی خود و از جمله آنتونی
ایدن وزیر خارجه بریتانیا
داشت به مردم ایران معرفی
کرد.
حسین فاطمی آنگاه برای ادامه
تحصیلات به اروپا رفت و
مدت سه سال از سال 1323 تا
اواسط سال 1327 در پاریس
به تحصیل پرداخت و دکترای
حقوق اخذ نمود.
وی از شهر پاریس ضمن
تحصیل، مقالات تند و آتشینی
که بعضا افشاگرانه بود برای
روزنامه «مرد امروز» فرستاد
که خوانندگان و علاقمندانی
بسیار داشت.
وی پس از بازگشت به کشور به
نهضت ملی پیوست و به مصدق
و یارانش کمک نمود.
دکتر فاطمی نخستین کسی بود
که پیشنهاد ملی شدن نفت ایران
را در خانه محمود نریمان ارائه
کرد و دکتر مصدق بارها یادآور
این قضیه بود واز او در این امر
به نیکی یاد می کرد، اگر چه
می گفت که سرمقالات فاطمی
حتی از یک ارتش نیرومند
بیشتر به پیشرفت مقاصد ما
کمک می کند.
دکتر حسین فاطمی در راه
مبارزات شجاعانه خود
صدمات و ضربات هولناکی را
متحمل گردید، یک بار به هنگام
تشییع جنازه و به خاک سپاری
محمد مسعود مدیر مرد امروز
مورد سوءقصد قرار گرفت که
گلوله او را از پای در نیاورد و
مدتی او را در بیمارستان
بستری گردانید.
پس از کودتای
28 مرداد 1332 وی مدتی
مخفی بود ولی بر اثر خیانت
ولو رفتن مخفی گاهش دستگیر
و در شهربانی از طرف
حکومت کودتا مورد تعرض
قرار گرفت و پس از آن، در
حال بیماری در دادگاه نظامی
محاکمه و در برابر جوخه اعدام
قرار گرفت.
2ـ انقلاب سفید نام حرکتی
است که محمدرضا شاه پهلوی
به امر آمریکا در سالهای
1340 ـ 1341 در ایران انجام
داد.
عناوین این حرکت سیاسی
را اصلاحات ارضی، ملّی کردن
منابع طبیعی و جنگل ها،
واگذاری سهام کارخانه های
دولتی به مالکین بزرگی که طی
اصلاحات ارضی، زمین خود را
به دولت می فروختند و اعطای
حق رأی به زنان تشکیل
می داد.
لکن در کنار آن قوانین
شرع و اخلاق مذهبی و
روحانیت هم پایمال می شد.
مجموعه این حرکت به تعمیم
زندگی دنیاداری می انجامید و
ایرانی به اروپایی و امریکایی
تبدیل می گشت.
طرح انقلاب
سفید در کاخ سفید امریکا ریخته
و مأموریت اجرای آن به دکتر
علی امینی ـ عاقد قرارداد
کنسرسیوم نفتی پس از کودتای
28 مرداد 1332 ـ داده شده بود.
امّا شاه پس از مدّت کوتاهی
اربابان امریکایی خود را راضی
کرد که خود عهده دار آن گردد.
امینی استعفا داد و شاه، اسداللّه
علم را که اجدادش به نوکری
انگلیس شهرت داشتند، به
نخست وزیری منصوب و
موظف به انجام آن کرد.
روحانیت به رهبری مراجع در
برابر آن مردانه ایستادند و با آن
مخالفت کردند.
نهضت اسلامی
به رهبری امام خمینی
(سلام اللّه )، از آن مخالفت و
مقاومت و کشمکش سیاسی
جوانه زد.
انقلاب سفید بر
خلاف ادعای شاه و اربابان
امریکایی اش «سفید» نماند،
بلکه از همان ابتدا و در جریان
مقاومت مردم و روحانیت ، با
خون فرزندان اسلام رنگین
گشت.
امام خمینی (سلام اللّه
علیه) در این باره فرمودند :
«اینها ثمره شوم انقلاب خونین
و استعماری است که با تبلیغات
و عوام فریبی ها می خواهند آن
را به انقلاب سفید ملقّب سازند
و آن را انقلاب شاه و ملّت
بنامند...
هتک مقدسات اسلام،
کشتن علماء و مردم مسلمان در
زیر شکنجه، هجوم به مدرسه
فیضیه و دانشگاهها و کشتار
فجیع 15 خرداد، از ثمرات دیگر
این انقلاب ننگین است ...
»
[صحیفه نور، ج 1، صص 322 و
399] ر.ک : فرهنگ واژه های
انقلاب اسلامی، جلال الدین
فارسی، صص 173 ـ 172.
منبع:
کتاب
حزب ایران نوین به روایت اسناد ساواک - جلد 3 صفحه 36