تاریخ سند: 10 تیر 1347
موضوع: مذاکرات دکتر احسان نراقی با دکتر هوشنگ منتصری
متن سند:
از: 312 تاریخ:10 /4 /1347
به: عرض میرسد
موضوع: مذاکرات دکتر احسان نراقی با دکتر هوشنگ منتصری
دکتر احسان نراقی رئیس مؤسسه مطالعات و تحقیقات اجتماعی دانشگاه تهران ضمن مذاکراتی از دکتر هوشنگ منتصری کوهساری رئیس دانشگاه تبریز وضعیت دکتر منوچهر هزارخانی را استفسار نموده است. دکتر منتصری ضمن اشاره به نطق دکتر هزارخانی درباره فرار مغزها و مقالهای که درباره هنر متعهد و غیرمتعهد در نشریه دانشجویان دانشگاه تبریز نوشته اضافه کرده که «از ساواک تبریز دستور دادهاند که او نباید در دانشگاه تبریز کار کند با آن سوابقی که در اروپا داشته معهذا تصمیم داشتیم او را رئیس دانشکده پزشکی کنیم تا بیشتر لانسه نشود ولی نخواست.» دکتر منتصری آنگاه اضافه کرده: « البته نطق او اشکالی ندارد چون بر فرض دو تا مأمور بیسواد که میگذارند آنجا وقتی بروند و گزارش بدهند آدم میزند زیرش ولی نوشتن درست نیست در ضمن آدم نمیتواند از اینها دفاع هم بکند چون به خود ما وصله میچسبانند. الآن صحیحش آن است که خودش را کنار بکشد وگرنه جریان دانشجویان را هم به او میچسبانند. اینها سعی میکنند و میخواهند پای ما را وسط بکشند ولی ما نمیرویم آن وقت خودشان میروند و کاری میکنند که به علت کمونیست بودن میگیرندشان.»
ملاحظات 312:
1. دکتر منوچهر هزارخانی عضو کمیته مرکزی جامعه سوسیالیستهای ایرانی در اروپا و از نویسندگان ماهنامه و مجله سوسیالیسم ارگان این جامعه بوده و تا آخرین روز اقامت در پاریس در سال 46 فعالیت داشته و پس از مراجعت به ایران هم در حد امکان از ابراز عقاید منحرف و فعالیت خودداری نکرده و با دانشجویان ناراحت دانشگاه تبریز همگامیهائی به عمل آورده و در مجله توقیف شده دانشجویان دانشگاه تبریز مقالهای نوشته و یک بار هم در آمفیتأتر دانشگاه راجع به فرار مغزها سخنرانی نسبتاً انتقادآمیزی نموده است. به دنبال استعلام صلاحیت او برای اشتغال در دانشگاه تبریز اقدام با مصاحبه با او شده و چون حقیقتگوئی نکرده و بعلاوه شدیداً مظنون به فعالیت مضره بوده با استخدامش در آن دانشگاه مخالفت و پس از انجام امتحانات دانشگاه در اوائل ماه جاری از دانشگاه اخراج و به خدمت وظیفه اعزام گردیده است.
2. نحوه گفتار دکتر منتصری به دکتر نراقی درباره این شخص نشاندهنده آن است که دکتر منتصری با این گونه تحریکات و اقدامات فردی مانند دکتر هزارخانی و غیره در دانشگاه موافق نیست و تقریباً نارضایتی خود را نشان داده است.
3. در اوائل ماه جاری عدهای از استادان دانشگاه تبریز به تهران آمده و در صدد ملاقات با دکتر نراقی بودهاند ولی دکتر نراقی با اکراه به آنها وقت محدودی داده و به طوری که از مذاکرات آنها استنباط شده مجموعاً از رفتار دکتر منتصری در دانشگاه ناراضی و دوستانه در صدد بودهاند که با استفاده از دوستی دکتر نراقی با دکتر منتصری وی را از ادامه بعضی کارها که موجبات ناراحتی و نارضایتی آنان را فراهم کرده بازدارند.
ضمناً طبق اطلاع دکتر منتصری روز 9 /4 /47 به تبریز مراجعت کرده است.
4. در مذاکراتی که دکتر نراقی با دکتر رهنما وزیر علوم و آموزش عالی داشته با اشاره به اطلاعاتی که در مورد نارضایتی استادان دانشگاه تبریز از دکتر منتصری دارد و وضع درهم دانشجویان اضافه نموده «راجع به نظم کارهایش با او صحبت کردم و گفتم که باید نظم و انضباط سختی در مقابل دانشجویان و استادان داشته باشد. اینکه دانشجو هر کاری میخواهد بکند، عاقبت خوبی ندارد.»
به عرض برسد. 11 /4
به عرض تیمسار ریاست ساواک رسید. تاریخ 14 /4
منبع:
کتاب
احسان نراقی به روایت اسناد ساواک صفحه 216