افسران ارشد تا فرمانده گردان
تاریخ سند: 28 دی 1314
افسران ارشد تا فرمانده گردان
متن سند:
13141028-
نمره کتاب ۸۷۰
سنه ۱۳۱۴
وزارت پست و تلگراف و تلفن1
تلگراف
از‌تبریز2 نمره فیش 19578 عدد کلمات تاریخ اصل توضیحات تاریخ وصول اسم گیرنده
ب ط [تهران] نمره تلگراف 518 50 29 دولتی روز 29 ماه10 ......
ریاست ستاد ارتش
ساعت ۱۷ امروز افسران ارشد تا فرمانده گردان، همچنین والی وعده‌ای از روسا ادارات با خانمهایشان برای صرف چای به کانون افسران2 لشگر دعوت شده، پس از ساعتی مجلس به سلامتی اعلیحضرت همایون شاهنشاهی خاتمه یافت.
نمره 5996- 28 /10 /14
سرلشگر محتشمی ۳
[جای مهر]
راپرت تهیه شود.
توضیحات سند:
1- تشکیلات پست تا آغاز دوران‌سلطنت ناصرالدین شاه قاجار در انحصار انجام امور دولتی بود. در این زمان تقی خان امیر کبیر صدراعظم وقت به پست و تلگراف نظم و ترتیب داد و استفاده از تسهیلات پست و تلگراف در دسترس همگان قرار گرفت. و ساختمانهایی به نام چاپارخانه برای تصدی این امر در پاره‌ای از نقاط کشور بوجود آمد. تأسیس پست به قبل از سال ۱۳۲۶ ه ق [۱۲۸۷ ش] می‌رسد و فعالیتهای تلگرافی نیز در سال ۱۲۷۳ ه ق [۱۲۳۵ ه ش ]تمرکز یافته است. در سال ۱۳۰۸ هجری شمسی امور تلفنی نیز به وزارت پست و تلگراف محول شد و از آن تاریخ تاکنون تحت عنوان وزارت پست و تلگراف و تلفن به فعالیتهای مربوط به امور ارتباطات ادامه می‌دهد شیوه نامه بررسی اسناد، مرکز اسناد ریاست جمهوری، صفحه ۵۷).۲- تبریز : تورز Tavrez به معنی تب ریز، تب پنهان کن، محتملا این تسمیه پنهان کننده تف و گرما، با جنبشهای آتش فشانی کوه سهند مربوط است. این شهر از شمال به شهرستانهای اهر و مرند، از شرق به شهرستانهای سراب و میانه از جنوب به شهرستانهای هشترود و مراغه و از غرب به دریاچه ارومیه و شهرهای استان آذربایجان غربی، محدود است. این شهر جایگاه حماسه‌های بزرگ و قتل و جنایتهای فراوانی بوده است، که آخرین آن قیام مرحوم شیخ محمد خیابانی و کشته شدن او و بسیاری از طرفداران و مردم شهر تبریز به عاملیت والی آن زمان آذربایجان یعنی مهدیقلی هدایت (مخبرالسلطنه) بوده است. (ر.ک: نگاهی به آذربایجان شرقی، ایرج افشار، و فرهنگ معین).
۲- یکی از کارهای اساسی که در این کانونها بعد از کشف حجاب انجام می‌گرفت، برگزاری همین جشنها و مجالس بود که در آن از موزیک و رقص و احیانا مشروب استفاده می‌شد البته برای متمدن شدن(!) و برای نهضت آزادی نسوان و به در آمدن آنها از چادر سیاه و معاشرت و همسان شدن با زنان غربی و غرب زدگان! در اسناد بعدی نیز نمونه‌هایی از آن را مشاهده خواهید کرد و بعضی توضیحات لازم، تا آنجایی که باعث از میان رفتن عفت کلام و قلم نشود خواهد آمد. إلول ساتن که به لحاظ خارجی بودن آزادانه به این کانونها رفت و آمد می‌کرد می‌گوید: «رقص عمومی در ایران هنوز هم پسندیده نیست ولی در عین حال در باشگاهها و بعضی از مجامع رقص عمومی آزاد است. در تهران چند باشگاه ایرانی وجود دارد که از آن جمله می‌توان باشگاه ایران را نام برد که رئیس آن نخست وزیر است. باشگاه افسران، باشگاه ایران جوان و باشگاه ارامنه هم از باشگاههای معروف به شمار می‌آیند...» (رضا شاه کبیر یا ایران نوین، ال. پی. الول ساتن، ترجمه عبدالعظیم صبوری، صفحات ۳۷۸ و ۳۸۱)..
۳- سرلشگر محمد محتشمی فرمانده لشگر آذربایجان، در مورد وی در سند بعدی توضیح خواهد آمد.