درباره : شیخ احمد کروبی
متن سند:
از : 312
محترما به استحضار میرساند
منظور
کسب دستور درباره عدم توزیع مکاتبات نامبرده که حاوی مطالب اهانت آمیز
می باشد
سابقه
نامبرده بالا یکی از روحانیون
افراطی الیگودرز و از
محرکین تظاهرات مدرسه
فیضیه1 قم بوده که برابر رأی
کمیسیون اجتماعی شهر
مزبور به دو سال اقامت
اجباری در دماوند محکوم و
در حال حاضر نیز در دماوند
سکونت دارد وی نامه هائی
برای دوستان و اقوامش
نوشته و در اکثر آنها نسبت به
مقام شامخ سلطنت و
مقامات مملکتی اهانت
مینماید منجمله برابر
گزارش سازمان اطلاعات و
امنیت تهران وی نامه ای
برای پسرش که در نجف اشرف ساکن است نوشته و در آن به خاندان جلیل
سلطنت اهانت کرده است.
سازمان اطلاعات و امنیت تهران اظهار نظر نموده اگر چه مفاد نامه مضره است
لکن برای اینکه یاد شده تغییر آدرس نداده و در پوشش دیگری مکاتبه نماید این
نامه پس از بررسی اعاده تابه آدرس گیرنده ارسال گردد.
نظریه
با توجه به مفاد نامه که اهانت به خاندان جلیل سلطنت میباشد ارسال آن به مقصد
گیرنده به مصلحت بنظر نمیرسد.
از طرفی همانطور که سازمان اطلاعات و امنیت
تهران اظهار نظر نموده اگر از ارسال اینگونه نامه ها خودداری شود امکان دارد
یاد شده بطریقی غیر از پست نامه های خود را ارسال دارد و چون مشارالیه
پیرمردی است که بعلت کهولت و اختلال مشاعر مبادرت به اینکار مینماید و
تذکر و زندان و تبعید در او مؤثر واقع نشده اتخاذ هرگونه تصمیمی درباره وی و
ارسال و یا عدم توزیع نامه های او که حاوی مطالب اهانت آمیز می باشد.
موکول
به او امر عالیست.
رهبر علمیات.
کارآموز 22 /35
رئیس بخش 312.
دبیری
رئیس اداره یکم عملیات و بررسی.
عطارپور
محترما به استحضار میرساند : نامبرده بالا یکی از عاملین تحریک طلاب مدارس فیضیه دارالشفاء
قم در روز 15 خرداد سال گذشته می باشد که بازداشت و چون فردی متحجر و فوق العاده پیر شده
از ارسال پرونده وی به دادگاه صرفنظر و به دماوند تبعید شد ضمنا مشارالیه از تعادل کافی
برخوردار نیست در صورت تصویب نامه های اهانت آمیز وی ضبط گردد.
توضیحات سند:
1 ـ مدرسه فیضیه از بناهای
عهد صفویه است که در جنب
صحن کهنه قم و در میدان
آستانه واقع شده است و بر
اساس آنچه در تواریخ آمده
است از بناهای شاه طهماسب
اول می باشد که در سال 934
هجری قمری بنا گردیده است و
بر سر دیوار آن که به طرف
صحن حضرت معصومه (س) باز
می شود کتیبه ای به نام شاه
طهماسب وجود دارد که متن آن
بشرح زیر است:
«قد اتفق بناء هذه العمارۀ
الشریفۀ والعتبه السنیه و السدۀ
العلیۀ الفاطمیه فی زمان دولۀ
سلطان اعاظم السلاطین، برهان
اکارم خلف الخواقین، خلیفۀ
الانبیاء والمرسلین و الائمه
الطاهرین المعصومین، مشید
مبانی الشریعۀ المصطفویه،
مؤسس اساس الملۀ المرتضویه ؛
رافع الویۀ العدل و الاحسان،
السلطان ابن السلطان بن
السلطان، ابوالمظفر، شاه
طهماسب بهادرخان،، ایداللّه
تعالی بالنصر والتأیید سلطنته و
شوکته، و بالخلود والتأیید،
لازال الدهر مساعدا له فی اقامۀ
عماد الدین والقرآن المبین،
موافقا لما یرام من زمانه
الشریف فی اعلام معالم الشرع
المتین بمحمد و آله اجمعین،
بسعایۀ نقاوۀ اکابر السادات و
النقباء الاشراف الامیر شرف
الدین اسحق تاج الشرف
الموسوی فی سنه 934».
بنای اولیه آن تا حدود حوض
وسط مدرسه بوده و وجه تسمیه
آن نیز به فیضیه را به دلیل
سکونت فقیه و عالم ربانی
حضرت آیه اللّه العظمی ملا
محسن فیض کاشانی دانسته اند.
اما بنای فعلی فیضیه از
اقدامات زمان فتحعلی شاه
قاجار در سال 1213 و 1214
هجری قمری است که بنای سابق
را تخریب و مدرسه را بزرگ و
رفیع نموده و در 75 ذرع طول و
50 ذرع عرض آن را بنا نموده
است که مشتمل بر چهل حجره در
طبقه همکف و چهار ایوان
بزرگ در چهار سمت ذرع در
دوازده ذرع و دو جدول آب در
طول 12 ذرع و عرض 3 ذرع از
این ابنیه تغیر شکل داده است.
اشعار زیر محاذی مسجد بر
کتیبه ایوان نگاشته شده که از
فتحعلی خان ملک الشعراء است.
دست قدرت تا بدهر این هفت منظر برکشید
دهر را کی اینچنین در حلیه و زیور کشید
هرزمان مشاطه قدرت عروس دهر را
بر مراد خلق در پیرایه دیگر کشید
هر سفالین کاسه آمد یادگار جام جم
بلکه جام جم ز رشک از خون دل برسرکشید
این همه پیمانه عشرت به بزم روزگار
هر کس از دوران شاه معدلت گستر کشید
فخر شاهان زمین فتحعلی شه کاسمان
حلقه فرمان او در گوش هفت اختر کشید
آن شهنشاه ملک شه چاکر سنجر غلام
کش ملک شه خاک در، در دیده چون سنجرکشید
آسمان در عهداو رسم ستمکاری گذاشت
کز حسام شحنه عدلش بسی کیفر کشید
این رباعی نیز در رابطه با سال
ساخت آن و بر اساس حروف
ابجد نوشته شده است.
در روضه معصومه شهنشاه ملک گاه
بنهاد بنا مدرسه دلکش و دلخواه
تاریخ بنایش چه ز ارباب سخن خواست
بنوشت صبا مدرسه فتحعلی شاه
مدرسه فیضیه در سالیان دراز
بدون طلبه بوده و رونق نداشت
تا آنکه با حضور مرجع بزرگ
شیعه و احیاگر مکتب اهل بیت
(ع) حضرت آیه اللّه العظمی آقای
حاج شیخ عبدالکریم حایری در
شهر قم، مدرسه زندگی مجدد
یافت و با حضور صدها طلبه
و تشکیل دهها کلاس درس به
مرکزی برای ترویج افکار عالی
مکتب امام صادق(ع) مبدل
گشت.
در همان زمان طبقه دوم (به
استثناء آنچه در زمان فتحعلی شاه
ساخته شده بود) ساخته شد.
و این
شعار بر آن نقش بست.
این همایون درگه فرخ پی گردون وقار
درگه علم است و باب فضل و کرباس کمال
این مقرنس طاق چبود این منور شمسه چیست
آسمانی با سکون و آفتابی بی زوال
این حرم حرمت حریم این عرش فرسا بارگاه
گشت بنیاد از مثال پادشاه بی مثال
باد یارب بخت بیدارش چو حی لا ینام
باد یا رب ملک اقبالش چو ملک لا یزال
در عصر مرجعیت حضرت آیت الله
العظمی آقای حاج سید محمد
حسین طباطبایی بروجردی، بیش
از پیش بر اعتبار این مدرسه
افزوده شد تا جائی که آن مرکز
علمی و مدرسه بزرگ قدیمی،
مشهور خاص و عام گشت و هر
کس برای زیارت حضرت
معصومه سلام اللّه علیها به قم
وارد می شد، سری هم به مدرسه
فیضیه می زد و از آن بازدید بعمل
می آورد زیرا، اولاً «مدرسه
فیضیه»، مرکز مدارس شهر و
محل تجمع طلاب علوم دینیه بود
و ثانیا بواسطه قرب حرم مطهر و
نماز جماعتی که توسط مجتهدین
بزرگ و عالیقدری که در ان
برگزار می شد و مردم از این
رهگذر به فیض نماز نایل
می شدند و ثالثا مکان تدریس
بزرگترین مجتهدین عصر چون
آیت الله العظمی بروجردی و
آیت الله العظمی خوانساری و
دیگر بزرگان بوده و رابعا محل
اصلی انقلاب اسلامی و
سخنرانی های حضرت امام
خمینی رضوان اللّه تعالی علیه
بوده لذا همواره از جمعیت
روحانی و غیر روحانی موج
می زده است.
در دوران انقلاب اسلامی و
مبارزه با شاه، فیضیه به قلب
تپنده این نهضت مبدل گشت و
همواره روحانیون انقلابی و
فاضل و دانشمند در این مدرسه
به سخنرانی های آتشین علیه
رژیم شاه پرداختند و در آنجا
سنگی قرار داشت که هر کس
برای سخنرانی انقلابی بر آن
می رفت و به همین دلیل نیز آن
سنگ به «حجر انقلاب» مشهور
بود.
فیضیه بارها مورد هجوم
وحشیانه مأمورین ساواک شاه و
ارتش شاهنشاهی و پلیس واقع
شد و در و دیوار آن به خون
جوانان روحانی آغشته گردید که
در واقع از این دست قابل مطالعه
عمیق است که یکی دوم
فروردین 1342 هجری شمسی
سالگرد شهادت امام صادق (ع) و
دیگری 17 خرداد 1354 است.
در طی سالیان متمادی طرحهای
متعددی برای از بین بردن این
پایگاه علمی و انقلابی توسط
ساواک به مرحله اجراء درآمد که
آخرین آن تعطیلی فیضیه بود که
در سال 1354 صورت گرفت.
به یکی از مکاتبات در این
خصوص توجه فرمایید که در
تاریخ 19 /5 /1354 طی شماره
3425 /21 از ساواک قم برای
مرکز ارسال شده است:
همانطوری که بکرات بعرض
رسیده و مستحضرند مدارس
فیضیه و دارالشفاء قم بدلایلی که
در گزارشات تقدیمی قبلی بدان
اشاره شده تبدیل به کانون فساد
و مرکز بروز کلیه تشنجات و
اغتشاشاتی است که طی چند
ساله اخیر از جانب روحانیون
انجام شده.
حال که این مدارس
تخلیه و در اختیار قرار دارد با
توجه به اینکه ملک آن متعلق به
آستانه مقدسه است این ساواک
پیشنهاد می نماید در صورت
امکان تحویل سازمان اوقاف
گردد تا با نظر سازمان مذکور
حجرات آن به طلابی واگذار شود
که بنحوی از انحاء با آن سازمان
سر و کار دارند و طبعا از موافقین
می باشند.
چنانچه به دلائلی
واگذاری آن به اوقاف به
مصحلت نبوده و بایستی مجددا
به روحانیون تحویل گردد برای
جلوگیری از هرج و مرج گذشته و
ایجاد نظم و ضابطه لازم است
مدارس را به یکی از آیات ثلاثه
قم شریعتمداری، نجفی مرعشی
یا گلپایگانی (بدون دخالت
سایرین) مشروط به اینکه
تعهدات ذیل را عملی سازد
تحویل گردد.
1 ـ عدم اسکان طلاب کمتر از
سی سال
2 ـ واگذاری حجرات به طلابی
که از نظر شخص تحویل گیرنده
موجه بوده و آیت الله مذکور
ضمانت طلبه متقاضی را بکند.
3 ـ تشکیل دفتر منظمی مانند
مدارس دولتی که کلیه مشخصات
و هویت ساکنین حجرات مدارس
مذکور در آن ثبت و آخرین
عکس آنان نیز اخذ و نگهداری
گردد.
4 ـ صدور کارت شناسائی ملصق
بعکس بعنوان طلبه مدرسه فیضیه
یا دارالشفاء که گویای کلیه
مشخصات صاحب کارت باشد.
5 ـ جلوگیری شدید از تجمع
طلاب سایر مدارس حوزه که
فاقد کارت شناسائی ذکر شده در
بند 4 هستند.
6 ـ مشخص نمودن مدرسین
مدرسه و تعیین ساعات تشکیل
درس طبق ضوابط معین و
مشخص.
در خاتمه بعرض میرساند
موضوعی که امکان دارد اجرای
بند 5 را دچار اشکال سازد وجود
کتابخانه عمومی در داخل مدرسه
فیضیه است که روحانیون برای
آن اهمیت خاصی قائلند.
لذا برای
رفع این اشکال نیز پیشنهاد
می شود که درب ورودی
کتابخانه مذکور از طرف خارج از
مدرسه که اخیرا در طرح
شهرسازی در حریم رودخانه
داخل شهر قرار گرفته و تبدیل به
فضای سبز خواهد شد باز و درب
ورودی فعلی از داخل مدرسه
مسدود و منحصر به تردد مسئول
کتابخانه گردد% ق
رئیس ساواک قم ـ معینی
لیکن فیضیه به حرکت خویش
ادامه داد و روحانیت شیعه
همچنان به مبارزه خود استمرار
بخشید تا رژیم شاهنشاهی
سرنگون شد و فیضیه مجددا
بازگشائی و بازسازی شده و
جایگاه خویش را نه تنها در ایران
که در جهان اسلام، باز کرده و به
رغم خواست دشمن مبنی بر
نابودی این پایگاه اینک به
عنوان اصلی ترین مرکز تربیت
فضلاء و طلاب دانشمند شناخته
شده و بسیاری از جوانان مشتاق
را از سراسر جهان در خود جای
داده و به تعلیم آنان همت گماشته
و فیضیه، امروز قلب جهان اسلام
است.
با بهره برداری از کتاب مدارس
قم، صفحات 155 تا 160 و اسناد
ساواک.
منبع:
کتاب
ملا احمد کروبی به روایت اسناد ساواک صفحه 209