درباره: دکتر جواد باهنر
تاریخ سند: 28 خرداد 1347
درباره: دکتر جواد باهنر
متن سند:
از: ساواک تهران تاریخ: 28 /3 /47به: تیمسار ریاست ساواک اداره کل سوم 316 شماره: 11839 /20ﻫ3
درباره: دکتر جواد باهنر
بازگشت به شماره 30775 /316، 21 /3 /47
به طوری که استحضار دارند سید محمود طالقانی مدتی است در مسجد هدایت صحبت نمی‌‌‌کند لذا نامبرده بالا را که از طرفدارانش می‌باشد دعوت نموده که در مسجد مذکور سخنرانی نماید بدیهی است این شخص متن سخنرانی خود را با مشورت طالقانی تهیه خواهد نمود و از این لحاظ با یکدیگر تماس خواهند داشت ولی در مورد ارتباط دکتر باهنر با عوامل نهضت آزادی1 تا این تاریخ اطلاعی در این زمینه واصل نشده است. از طرف رئیس ساواک تهران. نواب
توضیحات سند:
١. نهضت آزادی ایران: پس از بروز اختلاف و چنددستگی در جبهه ملی دوم، نهضت آزادی ایران در اردیبهشت 1340 شکل گرفت. بانیان نهضت: مهندس بازرگان، دکتر یدالله سحابی و آیت‌الله طالقانی بودند. به گفته بازرگان "نهضت آزادی ایران به عنوان اولین حزب سیاسی بود که بنا به وظیفه دینی و با ایدئولوژی منطبق و ماخوذ از اسلام پدید آمد." در واقع پدید آورندگان نهضت آزادی جناح مذهبی نهضت ملی و جبهه ملی بودند که پس از کودتا 28 مرداد سال 32، نهضت مقاومت ملی را نیز بنیاد نهادند. نهضت آزادی. بعدها در داخل و خارج از کشور به فعالیتش ادامه داد و در دوران انقلاب اسلامی و پس از آن فعالیت‌های زیادی داشت.نهضت آزادی در دوران انقلاب اسلامی مدافع مبارزات پارلمانی و طرفدار سلطنت مشروطه و قانون اساسی بود.
به دنبال اشغال لانه جاسوسی و موضع‌گیری‌های سران نهضت در قبال مسائل انقلاب و مخالفت با برخی نظرات حضرت امام خمینی(ره) و استعفاء دولت بازرگان و هم چنین برخی موضع‌گیری‌های این نهضت در کوران دفاع مقدس. با افشاگری‌های حضرت امام(ره) و فشار افکار عمومی ملت مسلمان ایران. امکان فعالیت مؤثر سیاسی نیافتند و در حاشیه جریانات سیاسی برخی اوقات اظهار نظرهایی می‌کردند. به دنبال فوت مهندس بازرگان، در حال حاضر دکترابراهیم یزدی رهبری این نهضت را به عهده دارد. قابل ذکر است که موجودیت این جمعیت از طرف نهادهای مسئول کشور به رسمیت شناخته نشده است. (دایره المعارف تشیع / ج 4 /1375)
همان‌طور که از مفاد اسناد این مجموعه به دست می‌آید و نیز سیره و رفتار سیاسی شهید باهنر نشان می‌دهد، ایشان عضو نهضت آزادی نبوده‌اند و صرفا از جهت همکاری با نیروهای مذهبی و مخالف رژیم با تمام گروه‌های مبارز ارتباط داشتند. حضور ایشان در مسجد هدایت نیز از چنین منظری بوده است.