گزارش خبر درباره : اظهارات افراد داغدیده در قبرستان
تاریخ سند: 30 مرداد 1357
گزارش خبر درباره : اظهارات افراد داغدیده در قبرستان
متن سند:
روز 29 جاری در قبرستان آبادان که مردم مشغول دفن کردن اجساد کشته شدگان واقعه سینما رکس آبادان بوده اند شدیدا بین آنها شایع کرده اند علت اصلی کشته شدن 377 نفر در واقعه اخیر رئیس شهربانی آبادان بوده که باعث بستن درب های سینما شده و اظهار نموده اند ما به اینکه چه کسی (خدا پیغمبر و یا بنده او) باعث آتش سوزی گردیده کاری نداریم فقط میدانیم که رئیس شهربانی دستور داده درب ها سینما را به بندند تا بتواند عاملین را دستگیر نماید.نظریه شنبه : بطوریکه مردم اظهار داشته اند شایعه فوق را چند نفر از معتمدین محل که در حادثه حضور داشته اند بین مردم شایع نموده اند.
نظریه یکشنبه : اظهارات فوق صحت دارد و منابع دیگر این موضوع را تایید نموده اند و برابر تحقیقاتی که بعمل آمده دو نفر از بازاریان و تجار آبادان بنام های حاج غلامعلی خرمی و حاج عبدالکریم قبادی در حادثه فوق حضور داشته اند و با توجه به اینکه ردیف یک میانه خوبی با رئیس شهربانی ندارد و از طرفی شخص دیگری که مورد اعتماد مردم باشد و بتواند چنین شایعاتی تا این حد که قابل قبول مردم عوام باشد بکند در محل حضور نداشته بنابراین جای شک و شبهه ای در شایعه فوق از طرف دو نفر فوق الذکر وجود ندارد.
1 گرشاسب نظریه چهارشنبه : نظریه یک شنبه تایید میشود نظریه جمعه : ودیعی ایجاد شایعه در بولتن درج شود (ثابتی) 31 /5 /37
توضیحات سند:
1ـ « شایعات گوناگون در مورد علت وقوع آتش سوزی هر دم افزونتر می شد.مهمترین مسأله ای که بی پاسخ مانده بود، به تعلل سازمان آتش نشانی آبادان ارتباط پیدا می کرد که این سازمان گر چه در نوع خود قوی ترین و مجهزترین وسائل و گروه آتش نشان کشور را در اختیار داشت ولی موقعی وارد صحنه عملیات شد که آتش تمام سینما را در خود فرو برده بود.
از مهمترین شایعاتی که بین مردم رواج داشت می توان به این سه مورد اشاره کرد: ـ قوای انتظامی تا نیم ساعت بعد از آغاز آتش سوزی جریان را به سازمان آتش نشانی خبر ندادند.
ـ درهای خروجی سینما قفل شده بود.
ـ ماموران از کمک مردم برای نجات تماشاگران محبوس در داخل سینما جلوگیری کردند.
مطبوعات ایران بعد از اولین حمله خود به گروههای مذهبی افراطی و مقصر دانستن آنها در ارتکاب این جنایت، یکباره به شکل مرموزی سکوت اختیار کردند و متعاقب آن دولت هم گویی که هیچ حادثه ای اتفاق نیفتاده کاملاً مساله را مسکوت گذاشت.
» (سقوط شاه، صص 40 و 41) شایعاتی که فریدون هویدا نویسنده سقوط شاه بدانها اشاره دارد بعضا توسط خود مقامات امنیتی و بعضا توسط شاهدان مورد تایید قرار گرفته است.