سید محمد بهشتی از تهران به عباس واعظ طبسی
متن سند:
به: ۳۱۲ تاریخ: ۲۷/۱۰/۳۶
از: مشهد شماره: ۹۹۹۹/۹ه۱
سید محمد بهشتی از تهران به عباس واعظ طبسی به طور تلفنی بیان داشته روز پنجشنبه 29/۱۰ /36 به مدت یک هفته به مناسبت جریانات قم۱ در مساجد تهران از طرف روحانیون مجالس ترحیم برگزار خواهد شد مشهد نیز از تهران پیروی نماید.
نظریه شنبه: روحانیون مشهد نیز تصمیماتی دارد. نظریه چهارشنبه: خبر بعید به نظر نمیرسید. و به منظور پیش گیریهای لازم مراتب به شهربانی خراسان اعلام گردید.
شیخان
_______________
١- به گزارش ساواک: "صبح روز ۱۸/۱۰/۳۶ کلاسهای درس حوزه علمیه قم به منظور اعتراض به مقاله روزنامه اطلاعات تحت عنوان ایران و استعمار سرخ و سیاه که در شماره مورخه ۱۷/۱۰/۳۶ روزنامه مذکور به چاپ رسیده بود به حالت تعطیل در آمده است. در این مقاله از روحالله خمینی به عنوان یکی از عوامل ارتجاع که به تحریک بیگانگان تلاشهای مذبوحانهای علیه انقلاب شاه و ملت به عمل میآورد، نام برده شده و عنوان گردید که وی اصلاً هندی است و با مراکز استعماری انگلیس در ارتباط بوده است. متعاقب تعطیل کلاسهای درس، حدود ۲۵۰ نفر از طلاب علوم دینی مدرسه خان با دادن شعارهای «درود بر خمینی - مرگ بر حکومت استبداد» از مدرسه مذکور به طرف میدان آستانه حرکت کردهاند که با دخالت مأمورین انتظامی متفرق گردیدهاند. به گزارش ساواک تظاهر کنندگان به منازل آیات عظام قم رفته و از آنها خواستهاند که به مطالب روزنامه اطلاعات اعتراض نمایند. ساواک گزارش میکند که بعد از ظهر آن روز هم حدود دو هزار نفر از طلاب در مسجد اعظم قم اجتماع کرده و به طرفداری از روح اله خمینی شعارهایی سر میدهند. و بعد از نماز مغرب و عشا نیز شیخ مرتضی حائری یزدی سخنرانی میکند. که بعد از سخنرانی او مجدداً طلاب در خیابانهای حرم دست به تظاهرات زده با مأمورین به زد و خورد میپردازند. طلاب علوم دینی روز ۱۹ دیماه نیز درسها را تعطیل کرده و حرکت روز قبل را با جمعیت بیشتری تکرار میکنند و به خانه علما و بزرگان رفته و از آنان میخواهند که متحداً از روحاله خمینی رفع توهین به عمل آوردند. ساواک در ادامه از ماجرای عصر روز ۱۹ دیماه و کشتار قم که طی آن چند تن شهید و گروه زیادی مجروح شدند در بولتن خود چنین گزارش نموده است: «در بعداز ظهر روز 19/۱۰ /36 حدود ۱۰ هزار نفر از طلاب علوم دینی و متعصبین مذهبی در مدرسه خان و مسجد اعظم قم اجتماع و از این محل در خیابان صفائیه شهر قم به حرکت در آمدند. جمعیت در مسیر حرکت خود ضمن سر دادن شعارهای ضد میهنی شیشههای تعدادی از شعب بانکها را شکسته و به دفتر حزب رستاخیز ملت ایران حمله و شیشههای در و پنجره محل حزب و اتومبیل کارکنان حزب رستاخیز را شکستهاند. اخلالگران از این محل به طرف کلانتری یک شهر قم رفته و ضمن حمله به کلانتری شیشههای اتومبیل پلیس را که در برابر کلانتری پارک شده بود، با سنگ شکستهاند. مأمورین انتظامی در این محل ناچار به سوی مهاجمین تیراندازی کردند که در نتیجه چهار نفر از مهاجمین در اثر اصابت گلوله و یکی از مهاجمین به علت اصابت آجری که از طرف اخلالگران پرتاب شده بود و یک نوجوان ۱۳ ساله به علت ازدحام جمعیت کشته شدهاند. و ۱۴ نفر دیگر از مهاجمین و چهار نفر از مأمورین انتظامی از جمله افسر شهربانی مصدوم گردیدهاند.» بولتن نوبهای شماره ۹۵۳۵ تاریخ ۲۳/۱۲/۳۶ امام خمینی در هفته آخر دیماه ۱۳۵۶ ه ش در مسجد شیخ انصاری نجف به مناسبت فاجعه کشتار مردم قم در ۱۹ دیماه ۵۶ سخنرانی مهمی ایراد کردند. ر.ک: کوثر جلد اول مجموعه سخنرانیهای حضرت امام خمینی (ره) ص ۲۲۳
منبع:
کتاب
شهید آیتالله دکتر سید محمد حسینی بهشتی صفحه 316
