موضوع : پخش اعلامیه
تاریخ سند: 24 آذر 1342
موضوع : پخش اعلامیه
متن سند:
شماره : 513 /321 شب گذشته تعداد دو برگ اعلامیه که یکی از طرف آیت الله نجفی مرعشی و اصناف و بازرگانان و دیگری از طرف نهضت آزادی ایران درباره حوادث اخیر تبریز به چاپ رسیده و به وسیله علی فتوگرافی عضو حزب زحمتکشان1 در محل سازمان نگهبانان آزادی2 پخش شده است به پیوست تقدیم می گردد.تعداد نسخه : 7 گیرندگان :
توضیحات سند:
1ـ شالوده حزب زحمتکشان، در جریان انتخابات دوره شانزدهم در «سازمان نظارت بر آزادی انتخابات» به رهبری دکتر مظفر بقائی ریخته شد.در این سازمان گروههائی از دانشجویان و جوانان و اصناف، برای نظارت بر صحت رای گیری در حوزه ها و همچنین نحوه انجام انتخابات، فعالیت می کردند.
روزنامه «شاهد» اخبار و اطلاعات مربوط به انتخابات را چاپ و منتشر می کرد.
پس از پایان انتخابات دوره شانزدهم در تهران و افتتاح مجلس، این سازمان نیز زیر عنوان سازمان نگهبانان آزادی به فعالیت سیاسی خود ادامه داد.
در سال 1331، خلیل ملکی و عده ای از روشنفکران حزب توده که در سال 1326 به دلیل وابستگی شدید حزب، به شوروی و فساد رهبرانش از آن حزب انشعاب کرده بودند، به جبهه ملی پیوستند و با سابقه فعالیت های حزبی که داشتند، اطلاعات سیاسی و اجتماعی و سازماندهی، موجب گسترش، «سازمان نگهبانان آزادی» در میان اقشار دیگری از روشنفکران، دانشجویان و کارگران شدند.
آنها در دوران نخست وزیری مصدق با همکاری دکتر مظفر بقائی «حزب زحمتکشان ملت ایران» را تأسیس کردند.
حزب زحمتکشان با گرایش سوسیالیستی، از تز ملی شدن صنعت نفت و دکتر مصدق جانبداری کرد، در عین حال با حزب توده، که به دنبال پشتیبانی از امتیاز خواهی دولت شوروی، طرفداری از رژیم پیشه وری و مخالفت با دکتر مصدق، به اعتبار آن سخت آسیب وارد شده بود، در ستیز بود.
با حضور ملکی در حزب زحمتکشان ملت ایران، رهبران حزب توده با رقیب تازه ای روبه رو شده بودند که با همان شیوه علمی، فلسفی و تبلیغاتی حزب توده، با آنها مبارزه می کرد.
خلیل ملکی و مظفر بقائی تا اوایل مرداد 1331، رهبری حزب زحمتکشان ملت ایران را به عهده داشتند، ولی پس از فاش شدن ملاقات پنهانی دکتر عیسی سپهبدی، یکی از دوستان و همکاران مظفر بقائی با قوام السلطنه در دوره زمامداری پنج روزه قوام(26 ـ سی تیر 1331)، بین ملکی و همفکران او، که مصرانه، خواهان رسیدگی به این موضوع بودند، با مظفر بقائی اختلاف نظر شدید بروز کرد و منجر به دو پاره شدن حزب زحمتکشان ملت ایران گردید، یکی به نام حزب زحمتکشان ملت ایران (نیروی سوم) به رهبری خلیل ملکی و یارانش، دیگری حزب زحمتکشان ملت ایران به رهبری مظفر بقائی و همراهانش.
پس از جدائی ملکی از بقائی، اکثریت افراد حزب، شامل دانشجویان، فعالان، روشنفکران و کارگران در کنار ملکی ماندند.
مظفر بقائی و دنباله روان او در حزب زحمتکشان، دانسته یا ندانسته، در برابر نهضت ملی و دکتر مصدق موضع گرفتند و در بسیاری از توطئه های ضد ملی شرکت کردند.
بقائی که در رشته فلسفه و اخلاق در دانشگاه تهران تدریس می کرد، براساس اسناد، از طراحان اصلی ربودن و قتل سرتیپ محمود افشار طوس، رئیس شهربانی دولت مصدق بود و با شاه، زاهدی و آمریکاییها ارتباط داشت.
روز 28 مرداد 1332 شماری از افراد حزب زحمتکشان دکتر بقائی، با مزدوران و کودتاچیان، در غارت خانه دکتر مصدق شرکت کردند.
مظفر بقائی در شکست نهضت ملی ایران نقش مهمی ایفا کرد.
در سالهای 33 تا 39 تنها، جلساتی با شرکت جمعی از اعضای حزب و دوستان دکتر بقائی در منزل وی تشکیل می شد.
در بهار سال 1339 به دنبال تجدید فعالیت جبهه ملی، حزب زحمتکشان نیز به عنوان شرکت در مبارزات انتخاباتی فعالیت خود را تشدید نمود.
با شروع نهضت امام خمینی «ره»، در سالهای آغازین دهه 50 اولین کنگره حزب زحمتکشان در تابستان سال 41 در اصفهان تشکیل شد.
در تمام مدت دهه 50 و 60 تا پیروزی انقلاب اسلامی، بیشترین تلاش رهبری این حزب، پیشگیری از پیروزی انقلاب اسلامی بود.
2ـ سازمان نگهبانان آزادی سازمان نظارت بر آزادی انتخابات است که بعدا به سازمان نگهبانان آزادی تغییر نام یافت و سپس تبدیل به حزب زحمتکشان شد که مظفر بقایی آن را بنیاد نهاد.
ر.ک : احزاب سیاسی ایران، محسن مدیر شانه چی، ص 58