تاریخ سند: 21 تیر 1342
موضوع: کنفرانس دانشجویان ایرانی در شرق آمریکا
متن سند:
گزارش اطلاعات خارجی
شماره: 215 /315 تاریخ: 21 /4 /42
موضوع: کنفرانس دانشجویان ایرانی در شرق آمریکا
ساعت 1 بامداد روز یکشنبه سیام جون ۶۳ (۹ تیرماه ۴۲) کنفرانس سازمانهای دانشجویان ایرانی در شرق آمریکا در محل خانه ایران در نیویورک تشکیل و نامبردگان ذیل در آن شرکت داشتهاند: شاهین فاطمی. فرامرز فاطمی. فرجاله اردلان. مجید تهرانیان. دکتر چمران. حسن موسوی. نخشب. خانم دکتر حبیبی. معصومه کاشانی. مهندس پروین. کیهانی. اشرف. بنان عزیزی. فریدون قریب. حسن صبوری. همایون بهروز. محمد حامیان. هوشنگ صبوری. مینا جهان (همسر تهرانیان.) على شمس. سیاوش گنجریز. جهانسوز قریب. دکتر مهدی لاریزاده. پرویز عامری، تقی سعادتی کارمند مجله ترقی. حکمت دوشیزه خدایار (دختر برادر خدایار مدیر روزنامه ستاره تهران) این اشخاص در مورد وقایع ۱۵ خرداد تهران هر یک مطالبی بیان داشتهاند که شرح آن طی اطلاعیه شماره 214 ـ 315 ـ 30 /4 /42 در پرونده کلی دانشجویان ایرانی مقیم آمریکا منعکس میباشد.
توضیحات سند:
_____
1. سازمان دانشجویان مقیم آمریکا اساساً به عنوان یک سازمان صنفی دانشجویی در اوج مبارزات ملیشدن صنعت نفت به نحو کامل شکل گرفت. پس از کودتای ۱۳۳۲ بودجه این سازمان از سوی اداره سرپرستی دانشجویان ایرانی در آمریکا و انجمن دوستداران آمریکایی خاورمیانه (تحت مدیریت سازمان سیا) تأمین میشد. در کنگره شهریور ۱۳۳۹ این سازمان، دانشجویان مخالف رژیم از نطق اردشیر زاهدی سفیر کبیر ایران در کنفرانس پیش کنگره جلوگیری کردند و سرانجام سازمان دانشجویان از چنگ عوامل رژیم خارج شد. پس از آن در کنگره دی ماه ۱۳۴۰ کنفدراسیون اروپایی دانشجویان خارج کشور، این سازمان نیز به آن کنفدراسیون میپیوندد. سازمان دانشجویان ایرانی در آمریکا به مثابه یک فدراسیون تعریف شده که انجمنهای دانشجویی محلی به آن ارتباط مییافتهاند. مرکزیت این سازمان در نیویورک (خانه ایران) بوده و پس از خارج شدن از سیطره رژیم با حق عضویت انجمنهای دانشجویی اداره میشده است. اگر چه سازمان و انجمنهای دانشجویی، تشکیلاتهای صنفی بودند لیکن ظرف و زمینهای برای فعالیت سیاسی گروههای سیاسی به حساب میآمدند. این تشکیلات در آن سالها در سیطره هواداران جبهه ملی بوده است و تودهایها و مائوئیستها در کمین خلق فرصت برای تسلط خود بودهاند.
منبع:
کتاب
شهید سرافراز دکتر مصطفی چمران به روایت اسناد ساواک صفحه 47