تاریخ سند: 7 آبان 1348
گزارش خبر
متن سند:
از : 21
به : 316 شماره : 3365 /21
قریب پانزده روز قبل شیخ عبدالرسول قائمی
که یکی از روحانیون طراز اول آبادان می باشد
به قم مسافرت و هدفش ملاقات با آیت اله
شریعتمداری و گلپایگانی بوده که با وساطت
خود ترتیب رفع اختلاف بین آقایان را بدهد که
در مسائل روز با یکدیگر تشریک مساعی داشته
که در این ملاقات با مخالفت آیت اله گلپایگانی
روبرو و گلپایگانی به وی اظهار می کند که اگر
آقای شریعتمداری روشی مشابه من داشته
باشد و با دولتیها قطع ارتباط کند من حاضرم با
ایشان تشریک مساعی داشته باشم.
نظریه منبع : قائمی معمولاً در مسافرت هایی که تابستانها از آبادان به مناطق دیگر از جمله
مشهد و اصفهان می کند در قم چند روزی اقامت می نماید و بار اخیر به منزل ناصر مکارم1
می رود و از نحوه اختلافات وسیله آقای مکارم مطلع گردیده و خواسته با وساطت خود
اختلافات بین آقایان را فیصله دهد.
نظریه رهبر عملیات : مفاد گزارش صحت دارد.
نظریه امنیت داخلی : مفاد گزارش منبع صحیح و اختلافات بین آیات.
شریعتمداری و
گلپایگانی مورد تأیید است و در حال حاضر هر کس کاری داشته باشد و برای حل آن به آقای
گلپایگانی مراجعه کند وی اظهار می کند این کار از آقای شریعتمداری ساخته است به ایشان
بگوئید به این ترتیب که ابتدا شمه ای از عدم حسن روابط خود با دستگاه صحبت و سپس به
طرف تفهیم می نماید که باید به آقای شریعتمداری مراجعه کنید و می خواهد بفهماند که او
دولتی است و همه کاری از او ساخته است.
روحانی
رئیس ساواک.
نظری نیست اختلاف داشته باشند بهتر است ـ مهران
یک نسخه در پرونده عبدالرسول قائمی است.
در پرونده محمدرضا گلپایگانی بایگانی شود.
اوانی 12 /8
توضیحات سند:
1ـ آیت الله ناصر مکارم شیرازی فرزند حاج محمد در بهمن ماه سال 1305 شمسی در شیراز دیده به جهان گشود.
دوران
تحصیلات ابتدایی و متوسطه را در شیراز گذرانید و پس از شهریور 1320 به فراگیری مقدمات و سطح در مدرسه علمیه
آقاباباخان در زادگاه پرداخت.
در سال 1324 به قم عزمت نمود و طی اقامت پنج ساله در آنجا، از محضر آیات عظام
بروجردی، حجت و کوه کمره ای بهره مند گردید.
وی در سال 1329 جهت ادامه تحصیل، راهی نجف اشرف شد و موفق به
کسب اجازه اجتهاد از علمای آن سامان گردید.
در سال 1330 به قم بازگشت و مجددا در درس آیه اللّه بروجردی شرکت
نمود.
او فلسفه را نزد علامه طباطبایی (ره) خواند و به تدریس سطوح عالیه فقه و اصول در حوزه علمیه قم مشغول شد.
در
دهه 30 شمسی به منظور مقابله با تبلیغات الحادی، با همکاری گروهی از همفکرانش مبادرت به تشکل جلسات بحث
علمی و فلسفی کرد.
در آن جلسات کلیه اصول فلسفی مکتبهای مادی را مطرح و در نتیجه کتاب «فیلسوف نماها» را تألیف
نمود.
این کتاب با استقبال جوانان و روشنفکران روبرو شد و در سال 1333 به عنوان بهترین کتاب سال، بزرگترین جایزه
علمی را به خود اختصاص داد.
نگارش قریب 50 عنوان کتاب درباره فقه، اقتصاد، فلسفه، کلام و تفسیر از جمله «تفسیر
نمونه» در 27 جلد، از جمله اقدامات علمی ایشان است.
وی در سال 1337 اقدام به نشر مجله ماهانه «درسهایی از مکتب
اسلام» نمود.
فعالیت و مبارزه سیاسی ایشان با اوج گیری نهضت اسلامی در سال 1342 شهرت یافت.
او با ایراد سخنان
انتقادی و اعتراض آمیز در مجامع علمی و مذهبی و نیز نگارش مقالات انتقادآمیز در نشریه مکتب اسلام، توجه ساواک را
به خود جلب کرد.
بعد از قیام 15 خرداد 1342 دستگیر و بازداشت شد.
پس از آن نیز بارها به شهربانی احضار و مورد تذکر
قرار گرفت.
به دنبال قیام مردم قم در آذر و دی 1356، ایشان به سه سال اقامت اجباری در چابهار محکوم گردید و پس از
مدتی محل تبعید وی به مهاباد و سپس مرودشت تغییر یافت.
پس از پیروزی انقلاب اسلامی و بازگشت از تبعید، در قم
مستقر شد و همچون گذشته به تدریس و تربیت طلاب علوم دینی پرداخت.
ایشان در دوره اول و دوم مجلس خبرگان، به
نمایندگی از طرف مردم انتخاب شد.
آیه اللّه مکارم شیرازی، پس از رحلت آیه اللّه العظمی حاج شیخ محمدعلی اراکی، از طرف جامعه مدرسین حوزه علمیه قم
به عنوان یکی از مراجع تقلید معرفی گردید.
ر.ک : شهید آیه اللّه صدوقی به روایت اسناد ساواک، ص 73 محمد شریف رازی، گنجینه دانشمندان، ج 2، ص 65.
سخنوران نامی معاصر ایران، ج 6، 1373
منبع:
کتاب
آیتالله العظمی حاج سید محمدرضا گلپایگانی به روایت اسناد ساواک - جلد دوم صفحه 578
