درباره : آقای عبدالعظیم ولیان استاندار خراسان
تاریخ سند: 22 مرداد 1357
درباره : آقای عبدالعظیم ولیان استاندار خراسان
متن سند:
به : مدیریت کل اداره سوّم 342 از : سازمان اطلاعات و امنیت خراسان شماره : 11088/ ه 3 عطف بشماره 572 /342 ـ 2 /3 /2537 وضعیت نامبرده بالا بشرح زیر باستحضار میرسد 1ـ مدیریت : مدیریت خوب لیکن توأم با تهدید و ارعاب وی باستناد داشتن ارتباط مستقیم با شاهنشاه آریامهر هیچ مقام دیگری را قبول ندارد و بهمین دلیل تاکنون در هیچیک از کنفرانس استانداران شرکت ننموده و خود را در حد استانداران نمیداند و این مطلب را بارها در حضور کلیه مقامات اظهار و بهره برداری لازم را از این طریق مینماید1.2ـ قدرت عمل و تحرک : قدرت عمل و تحرک استاندار در اجرای برنامه های منطقه ای چون توأم با فشار و تهدید است با سرعت انجام میگردد لیکن این سرعت عمل در بعضی امور از کیفیت کار میکاهد کما اینکه ساختمان بازار رضا چون سرعت عمل مد نظر بود در حال حاضر دارای معایب زیادی میباشد و دلیل بارز آن عدم استفاده کسبه از سراها و عدم امکان برای اسکان طلاب و در حال حاضر نیز که تبدیل بزائرسرا گردیده برای چنین کاری مناسب بنظر نمیرسد.
3ـ رضایت و عدم رضایت : بطورکلی قاطبه مردم خراسان بخصوص اهالی مشهد از نحوه کار و برخورد با آقای ولیان رضایت ندارند2 مردم، کسبه بازار، روحانیون، کارمندان ادارات و حتی پرسنل استانداری و آستانقدس از مواجهه و برخورد با استاندار دوری مینمایند زیرا هر برخورد نتیجه اش جز بدرفتاری، توهین و اهانت و تهدید باخراج و تسلیم بدادگاه ثمری ندارد، بعنوان مثال یکی از مهندسین فعال آستانقدس بنام مهندس دیشیدی که گزارش برای نحوه طلاکاری گنبد حرم مطهر به آقای استاندار داده و در آن خواسته بود که کیفیت کار را فدای سرعت ننماید استاندار ناراحت [شده] و او را مجبور بخوردن گزارش خود نموده که مهندس مذکور لاعلاج در حضور جمعی گزارش خود را بدستور و فشار ولیان با یک لیوان آب میخورد پس از سه ماه که گنبد را طلاکاری نموده و هزینه زیادی صرف شده اکنون روشن گردیده است که بعلت سرعت، خشت های طلا پوسته میشود لذا کار طلاکاری گنبد از تاریخ 12 /5 /37 تعطیل گردیده تا پس از رفع این نقص ادامه دهند و مشخص گردید که گزارش مهندس دیشیدی بجا و درست بوده است با عنایت بخبر شماره 11047 /9 ه 3 ـ 16 /5 /37 که مدعی است با سایر استانداران فرق دارد و برای هر موضوعی مستقیما با شاهنشاه آریامهر تماس میگیرد و خبر شماره 11033 /9 ه 3 ـ 10 /5 /37 که در انظار به مهندس فرشچی با کلماتی زشت و رکیک توهین و او را مضروب نموده، علاوه بر اینکه از وی رضایت ندارند مورد تنفر و انزجار قاطبه اهالی و کارمندان ادارات و پرسنل آستانقدس و استانداری نیز میباشد.
4ـ نکات ضعف : آقای ولیان استاندار خراسان بسیار عصبی، خشن، بددهن و بدبرخورد میباشد و در برابر زن بسیار ضعیف و بدین و اصول اخلاقی بی اعتنا و پای بند این قبیل امور نبوده و ایمانی ندارد با عنایت به شماره 11010 /9 ه 3 ـ 6 /5 /37 و 6982 /9 ه 1 ـ 5 /5 /37 و 11073 /9 ه 3 ـ 21 /5 /37 در مورد اعلامیه ها که بر علیه استاندار در خصوص ارتباط با بعضی از زنان شوهردار و غیره که صادر گردیده و با توجه به تحقیقات انجام شده تاکنون ارتباط وی به سه نفر از بانوان مندرج در اعلامیه ها باسامی خانم ...
همسر مهندس ...
رئیس ...
شهرداری مشهد و ...
پرسنل بهداری و بهزیستی و ...
کارمند سازمان برنامه و بودجه مأمور بکاخ ملک آباد مورد تأیید قرار گرفته لذا همین نکات ضعف موجب عدم شرکت روحانیون (موافق و مخالف) در مراسم ملّی و میهنی و مذهبی که در آستانقدس رضوی (ع) منعقد میگردد، گردید همچنین شایعه سوءاستفاده هائی که در طرح نوسازی اطراف فلکه حضرت و تعمیرات1 داخله حرم مطهر توسط مشارالیه بعمل آمده اشاعه دارد که تاکنون تأیید نگردیده در صورت تأیید متعاقبا باستحضار خواهد رسید.
رئیس سازمان اطلاعات و امنیت خراسان ـ شیخان محترما شماره 572 /342 ـ 2 /3 /37 بخشنامه ایستکه بکلیه سازمانها صادر شده تا وضعیت استانداران را ماهانه به ستاد گزارش نمایند.
همراز 25 /5 /37 آقای ولیان برای گمراه کردن همسر آلمانی مهندس هادی مهدوی شهردار سابق مشهد با وقاحت عمل کرد.
همین امر باعث برخورد شدید مهدوی با آقای ولیان گردید که منجر به برکناری مهدوی و متهم کردن او در جراید شد.
شایع است ولیان و برادر ایشان در این قبیل کارها و سوءاستفاده ها با یکدیگر همکاری نزدیک دارند.
نشاط 28 /5 /57
توضیحات سند:
1ـ از آنجا که ولیان قریب شش، هفت سال وزیر و عضو کابینه هویدا بوده است طبیعی است که رفتار او نسبت به اعضای کابینه و وزیر کشور اینگونه باشد.2ـ لحن ساواک نسبت به گذشته متفاوت شده است نکته مهم در تغییر لحن را می باید در جابجایی در ریاست ساواک کشور دانست؛ زیرا در این تاریخ نصیری به عنوان سفیر به پاکستان رفته و سپهبد ناصر مقدم جای او را گرفته و ولیان مهمترین پشتیبان خود را از دست داده است و از طرفی از این قبیل ارتباطات، اعضای ساواک آگاه بودند.
در پی نوشتهای اخیر نیز تفاوت آشکار نوشته های نصیری و مقدم به خوبی پیداست.
1ـ بخشی از این سوءاستفاده ها در دادخواست دادسرای انقلاب اسلامی بعد از پیروزی انقلاب مشاهده می شود.