صفحه قبل برو به صفحه
صفحه بعد

موضوع: حاج شیخ علی توسلی

تاریخ سند: 26 فروردین 1349


موضوع: حاج شیخ علی توسلی


متن سند:

از: ت تاریخ:26 /1 /1349
به: 9/ ﻫ شماره: 261/ت
موضوع: حاج شیخ علی توسلی

روز سیزدهم فروردین که مصادف با شهادت حضرت علی بن الحسین سجاد [علیه‌السلام] بود، آقای حاج شیخ علی توسلی1 امام جماعت اهل تشیع تربت‌جام در منبر مسجد مهدیه درحالی‌که میکروفن مسجد وصل به بلندگوی خیابان بوده و من در خیابان قدم می‎زدم شخصاً شنیدم که نامبرده از مردم مسلمان انتقاد می‎نمود که در ایام ماه محرم و روز شهادت امام چهارم مردم برای لهو و لعب و خوش‌گذرانی به سیزده‌به‌در رفته‎اند و در خاتمه انتقادات شدید خود اضافه نمود «النّاسُ عَلى دِینِ مُلُوکِهِم» و منبر را خاتمه داد.
توضیح منبع: حاج شیخ علی توسلی در هیچ‌یک از اعیاد و جشن‎های ملی که فرمانداری از قاطبه مردم من‌جمله روحانیون دعوت می‎نماید، درصورتی‌که علما و پیشوایان اهل تسنن با کهولت سن و اکثر حال مریضی حاضر می‌شوند، نامبرده به دعوت فرمانداری وقعی نگذارده و حاضر نمی‎شود. در منبرها هم خیلی به‌ندرت از پیشرفت مملکت و اثرات نیکوی انقلاب صحبت می‎نماید و جز به علمای اسلام دعای دیگری نمی‎نماید.
اتفاقاً روز سیزده اکثر رؤسا و کارمندان دولت در یکی دو مجلس در مساجد حاضر بودند و جز عده‎ای که شاید به مسافرت مشهد رفته بودند، کسی به ‌قصد سیزده‌به‌در صحرا نرفته بود.
نظریه رئیس ساواک تایباد:
[1.] حاج شیخ علی توسلی از جیره‌خواران آیت‎الله میلانی بوده و از روحانیون مخالف سیاست دولت محسوب می‎گردد، ولی با تذکراتی که مکرر به وی داده شده و می‎داند تحت مراقبت می‎باشد، کنترل خود را داشته عقلش را تابع احساسات ننموده ظاهراً مرتکب عمل خلاف نمی‎شود و نسبت به سیاست دولت و مقامات عالیه مملکت اظهارنظری نمی‎نماید.
2. مفاد خبر و توضیح منبع مقرون به صحت بوده و مورد تأیید است.
3. نامبرده در ملاقاتی که با اینجانب می‎نماید و یا در ملاقات اتفاقی با بازرسین عالی‌رتبه و امرای ارتش که به محل وارد می‎شوند، نسبت به شخص اول مملکت اعلیحضرت همایون شاهنشاه آریامهر اظهار اخلاص می‎نماید و حتی در موقع شرف صدور اوامر مبارک شاهنشاه آریامهر درمورد معالجه آیت‎الله حکیم، نامبرده در حضور اینجانب و آقای فرماندار و فرمانده پادگان و چند نفر دیگر فوق‌العاده از اقدام شاهنشاه سپاسگزاری و قدردانی و دعا و ثنا می‎نمود ولی در اجتماع و یا در مواقع منبر دیده یا شنیده نشد که در این مورد ابراز عقیده نماید.
4. به نظر می‎رسد اگر حالا هم درمورد آن جمله «النّاسُ عَلى دِینِ مُلُوکِهِم» ایرادی از وی گرفته شود، خواهد گفت نظر من این بوده که سلطان مملکت متدین و معتقد به شعائر مذهبی هستند و مردم هم باید بر دین ملوکشان تبعیت بکنند، پس چرا نمی‎کنند.
5. خلاصه برابر بررسی‎های لازم، نامبرده دارای عقده بسیار بوده و از روحانیون مخالف است و اگر فرصتی به دست آورد مخالفت خود را ابراز می‎دارد. فعلاً که مراقب و ساکت است، محیط را مساعد نمی‎بیند.
6. امریه شماره 1375 /9ﻫ ـ 2 /3 /44 نسبت به نامبرده در نظر می‎باشد.

10182 /9ﻫ ـ 30 /1 /49
فیش به نام شیخ علی توسلی بررسی و ارائه شود ـ 5 /2 /49
آقای مخبری! پرونده این شخص تکمیل و تحت مراقبت ‎باشد ـ 5 /2 /49

توضیحات سند:

1. حاج شیخ علی توسلی نجفی از علماء تربت‌جام، در سال 1295ش. در حومه میانجام به دنیا آمد. پس از گذراندن دوران ابتدایی در زادگاهش، به مشهد عزیمت کرد و در سال 1314 به نجف اشرف رفت و از محضر آیات عظام سیدابوالقاسم خوئی، میرزا باقر زنجانی، آقا سیدابوالقاسم رشتی، شیخ موسی خوانساری و آقاء ضیاءالدین عراقی و سیدابوالحسن اصفهانی بهره برد. او پس از 15 سال اقامت در نجف اشرف به ایران مراجعت نمود و به توصیه آیت‌الله‌العظمی سیدحسین بروجردی رهسپار تربت‌جام شد و منشاء اثرات خیری همچون ساخت مدرسه علمیه، مهدیه طباطبایی و مسجد جامع ثقلین و ... در آنجا شد. (محمد شریف رازی، گنجینه دانشمندان، ج 3، صص 3 ـ 281)

منبع:

کتاب انقلاب اسلامی به روایت اسناد ساواک، استان خراسان رضوی- 06 صفحه 270


صفحه قبل برو به صفحه
صفحه بعد
کلیه حقوق این پایگاه برای مرکز بررسی اسناد تاریخی محفوظ است. استفاده از مطالب سایت با ذکر منبع بلامانع است.