گزارش خبر موضوع: تظاهرات روز 27/9/57 پیرو عطف 13806/3 ه 1 ـ 28/9/57
تاریخ سند: 30 آذر 1357
گزارش خبر موضوع: تظاهرات روز 27/9/57 پیرو عطف 13806/3 ه 1 ـ 28/9/57
متن سند:
به: 312 از: 3 ه 1 شماره: 13835 /3 ه1 صبح مورخ فوق عده ای جلو مسجد جامع تبریز جمع و شروع به دادن شعارهای ضد ملی نمودند و سپس به صورت دسته دسته به بازار رفتند و سپس از آنجا به سمت خیابان کورش کبیر حرکت کردند در این موقع یک کامیون ارتش با پرتاب گاز اشک آور آنها را پراکنده و متظاهرین مجددا به بازار برگشتند و بعد از مدتی دو مرتبه به سمت کورش کبیر حرکت کردند لیکن مامورین با پرتاب گاز اشک آور نتوانستند آنها را پراکنده سازند و مبادرت به تیراندازی هوائی نمودند در این موقع چند نفر از سربازها تغییر لباس داده وبه داخل متظاهرین رفتند و یک نفر از نظامیها که فرمانده آنها بود و مردم می گفتند معاون تیمسار بید آبادی است خطاب به تظاهر کنندگان اظهار داشت مردم چرا ما را می زنید ما هم برادر شما هستیم بخاطر برادری ما را مجبور به تیراندازی می کنند من دیگر این نان را نخواستم بخورم و سپس اسلحه کمری خود را بیرون کشید و خواست خودکشی بکند ولی عده ای از تظاهرکنندگان و چند نفر از مامورین خودش مانع شدند و نگذاشتند خودکشی بنماید و شب همان روز در مسجد شعبان شایع شده بود شش نفر کشته شده و چهار نفر زخمی گردیده اند.ضمنا شب مورخ مزبور محمد علی قاضی طباطبائی جهت نماز مسجد نیامد و سپس اطلاع حاصل شد که قاضی با متظاهرین در خیابان آبرسانی مشغول برگزاری نماز مغرب و عشاء می باشد و در خیابان کورش کبیر نیز جمعیت موج می زد که مامورین با پرتاب گاز اشک آور مردم را متفرق کردند در راه پیمائی خیابان فرح که بوسیله قاضی طباطبائی ترتیب یافته بود و خود نیز شرکت داشت.
میرزا نجف آقازاده یکی از وعاظ افراطی تبریز سخنرانی کرد و اضافه نمود تا موقعیکه خواسته ما را عملی نکند ما به راه پیمائی ادامه خواهیم داد.
تا روزیکه این پلید و ناجنس از ایران نرفته و سلطنت را رها نکرده و حکومت اسلامی نشده تظاهرات خودمان را به دستور آقای قاضی طباطبائی ادامه خواهیم داد و تظاهرات تا ساعت 45 /19 دقیقه ادامه داشت و در حین سخنرانی میرزا نجف تیمسار بیدآبادی نیز آمدند و با قاضی طباطبائی صحبت کردند و سرانجام در چهار راه فرح و منصور مردم پراکنده شدند.
نظریه شنبه: مشخصات ظاهری نظامی مزبور که می خواسته خودکشی بکند حدود 45 ساله موی دور سر سفید قد بلند و کاپشن ارتشی به تن داشت می باشد.
نظریه یکشنبه: منبع قابل اعتماد است و وقوع تظاهرات مزبور در روز 27 /9 /57 مورد تائید است.
نظریه چهارشنبه: افسر مزبور سرکار سرهنگ امیر احمدی فرمانده نظامیان منطقه شرق تبریز وابسته به فرمانداری نظامی می باشد طبق اعلام فرمانده اطلاعات و ضد اطلاعات وابسته به تبریز در تظاهرات مورخ فوق هیچ یک از سربازان متواری و به صفوف مخالفین ملحق نشده اند تظاهر کنندگان به علت اینکه نیروهای نظامی با قاطعیت عمل نکرده اند در خیابان کوروش کبیر به بالای زره پوشها رفته و سرهنگ امیر احمدی را روی دست بلند کرده بودند، محمد علی قاضی طباطبائی با مدارکی که از منبع 1585 در دست می باشد عامل کلیه تظاهراتی است که در تبریز به وقوع می پیوندد نامبرده علاوه بر این موضوع در تماسهائیکه با سایر شهرستانها از جمله مشهد و قم برقرار می نماید تظاهرات را پیش از آنچه بوده وانمود می نماید.
بنابراین انجام هرگونه اقدام به منظور کنار گذاردن وی برای ابد از این جریانات ضروری است و این امر احتیاج به بررسیهای دقیقی در این زمینه دارد در غیر اینصورت ناآرامی ها و اغتشاشات تبریز ادامه خواهد داشت.
نظریه جمعه: در مرخصی است.
نظریه 3 ه: طبق اطلاع دقیق سه نفر سرباز مربوط به طرح ریزی آقای قاضی بوده که در اجتماع سربازان این سه نفر را که ملبس به لباس نظامی بدون اسلحه بوده اند تغییر لباس داده و به سربازان وانمود می نماید که همکار آنان به مخالفین ملحق شده اند.
کلیه اخبار و اطلاعات رسیده حاکی است که نامبرده نظریه [امام ]خمینی را مبنی بر ملحق شدن افراد ارتش به مخالفین به هر نحوی که شده پیاده کند.
مدارا کردن واحدهای نظامی باتظاهر کنندگان روحیه افسران و افراد ارتش را ضعیف نموده است و اظهار می کنند ما را به سربازخانه برگردانید و یا اجازه دهید جلو تظاهرات ضد ملی گرفته شود.
گریه و متاثر شدن سرهنگ امیر احمدی فرمانده منطقه فرماندار نظامی که اسلحه خود را روی تانک بیرون کشیده و می خواست انتحار بکند نیز در پائین آوردن روحیه افراد نظامی تاثیر نموده بالعکس باعث تجری تظاهرکنندگان گردیده است.