موضوع: اظهارات دکتر على امینى
تاریخ سند: 9 تیر 1357
موضوع: اظهارات دکتر على امینى
متن سند:
گزارش خبربه: 312 شماره گزارش: 80317 /20 ﻫ 25
از: 20 ﻫ 25 13570409 تاریخ گزارش: 9 /4 /37
موضوع: اظهارات دکتر على امینى
دکتر على امینى در ساعت 45 /10 روز 4 /4 /37در یک صحبت خصوصى که منبع موضوع وخامت اوضاع ایران و شایعات ترمیم کابینه و صحبت آقاى محمود جعفریان را در چندى قبل درباره ظفار1 و قرآن‌خوانى محمود جعفریان2 در موقع افتتاح رادیو تهران را عنوان نموده دکتر على امینى اظهار داشته من هم در خارج و داخل موضع ترمیم کابینه را شنیده‌ام و احتمال قوى دارد اوضاع ایران به طورى وخیم است که ما در لبه پرتگاه قرار گرفته‌ایم و دکتر امینى اضافه نمود نمى‌دانم چرا مى‌بایست افرادى که در ایران به عنوان کمونیست شناخته شده‌اند براى افتتاح رادیو قرآن بخوانند مگر قحطى روحانى است یا دولت آنقدر ضعیف بوده که نمى‌توانست یک روحانى را بیاورد و اضافه نمود وضع مملکت بقدرى از نظر اطراف ایران و سیاست داخلى خراب شده که ما در لبه پرتگاه قرار گرفته‌ایم.
منبع اظهار مى‌دارد روس و آمریکا در ایران دخالت مى‌کنند. دکتر على امینى اظهار داشت در وضع حاضر روس و آمریکا و هم کشور دیگر در این مملکت مى‌خواهند به نفع خود قدم بردارند روس و آمریکا کار ندارند چه کسى سر کار باشد فقط مى‌خواهند به منافعشان لطمه نخورد و یا هر کس که سرکار باشد آنها معامله خود را انجام دهند دلشان به حال ما نسوخته است ما باید اکنون بدون در نظر گرفتن سیاست خارجى وضع داخلى خود را اصلاح کنیم و آن کسانی که در آمد کم دارند آنها را به درآمدى برسانیم که حداقل بتوانند یک زندگى ساده را اداره کنند و اضافه نمود یک کارمند که پنج هزار تومان حقوق مى‌گیرد به فرض اگر منزل هم داشته باشد آیا با این حقوق واقعاً براى پول آب و برق و ایاب و ذهاب و لباسش و خوراکیش کافى است و گفت خیر پس باید درآمد و هزینه زندگى را در یک معیار معقول نگه داریم که در آینده دودى که از این راه بلند مى‌شود به چشم ما نرود.
منبع در خصوص انتصابات و انتخابات سؤال نمود دکتر على امینى گفت انتصابات اعلیحضرت همایونى در مورد نظامیان بسیار صحیح است و اضافه نمود اظهاراتى و مقدم افراد خوب و از هر جهت مورد اعتماد هستند مى‌ماند سیاست و انتصابات داخلى که اطرافیان اعلیحضرت را گیج کرده‌اند طورى شده که نمى‌داند با آنها چه کند و هر طور راهنمایى و ارشاد مى‌کند درست بعکس عمل مى‌شود و اضافه نمود چه لزومى داشت که هر کس به حزب رستاخیز داخل نشد گذرنامه بگیرد از ایران برود ایشان رهبر مملکت هستند دستور مى‌دادند همانطور عمل مى‌کردند ولى در روزنامه و رادیو نمى‌گفتند و گفت من نمى‌دانم با این راهنمایى‌ها و اطلاعات غلطى که به ایشان مى‌دهند چرا و بچه منظور ایشان را خراب مى‌کنند اینها نمى‌دانند وجود شاه باعث یکپارچگى است و الا ما بدتر از سایر جاها خواهیم بود و بخصوص که یک کمونیست دیگر هم در شرق کشور ما سبز شد.
منبع در مورد سیاست خارجى سؤال نمود دکتر على امینى گفت سیاست خارجى آمریکا و روس و انگلیس کدامند ما اگر وضع داخلى خودمان و مردم را درست کنیم و به این نسبت‌ها و قالب‌هاى اجتماعى احترام بگذاریم آنها نمى‌توانند چیزى را به ما تحمیل کنند و این جریانات ناشى از داخل مملکت است که آنها سوء استفاده مى‌کنند و اضافه نمود من نمى‌دانم وزیر بهدارى چطور اعلام مى‌کند هفتصد هزار نفر در تهران کارشان معلوم نیست چیست دیروز شخصاً براى سرکشى به ساختمان پشت خانه‌ام سرى به بنا و معمار و عمله زدم دیدم عمله کرد و ترک و ترکمنى هستند و معمار ترک و بنا معلوم نیست کجایى است که حتى فارسى بلند نبودند مترجم ترکى آوردم تا کارشان را برایم ترجمه کرد اینها بچه منظورى به تهران آمده‌اند مى‌خواهند در تهران چکار بکنند.
منبع گفته خوب شد شما در این اغتشاشات تهران نبودید دکتر امینى گفت خوب شد نبودم ممکن بود بعضى را هم به من بچسبانند من به اینکارها کار ندارم. منبع گفته چه خوب مى‌شد که شما دولتى تشکیل مى‌دادید دکتر امینى پاسخ داده من پیر شده‌ام اگر هم من بیایم باید دولت موقت باشد زیرا زمان از نظر ادامه کار من مساعد نیست.
نظریه شنبه: با توجه به مذاکرات فوق و با در نظر گرفتن ملاقات‌هاى مدام با دکتر على امینى که از قبل از نخست‌وزیرى وى تاکنون بوده و شادابى دکتر على امینى احساس مى‌کنم که وضع ایشان براى تشکیل دولت در آینده و سر و سامان دادن به اوضاع فعلى و یکپارچه کردن مردم به حقیقت نزدیک است.
نظریه چهارشنبه: کارمندان دولت و بازنشستگان از گرانى هزینه زندگى و کمى حقوق ناراحت و انتقاد مى‌نمایند.
توضیحات سند:
1ـ جنگ ظفار:مسأله ظفار: سلطان‌نشین عمان، که از مستعمرات انگلیس بود با خطر جنبش وسیع مردم منطقه ظفار، که با یمن جنوبى هم مرز است، مواجه شد. رژیم یمن جنوبى پایگاه شوروى در منطقه تلقى مى‌شد، که از شورشیان دفاع مى‌کرد. ارتش عمان توانائى ایستادگى در برابر مخالفان را نداشت. انگلیس‌ها نیز مدتى بود که از منطقه خارج شده بودند، فقط دو فرمانده ارتش و رئیس شهربانى انگلیسى بودند. سرتیپ فاتحى از سوى شاه مأمور شد موضوع را بررسى کند. سلطان قابوس فردى تحصیل کرده انگلیس، از محمدرضا پهلوى تقاضاى کمک و یارى نمود. در ابتدا به دستور شاه سه گردان راهى ظفار شد. طبق یک جدول گردان به گردان تعویض مى‌شدند. نیروهاى ارتش از آتش توپخانه، مسلسل، خمپاره و بمباران هوائى براى سرکوب شورشیان استفاده مى‌کردند. این در حالى بود که شورشیان فقط سلاح سبک در اختیار داشتند. دو سال جنگ به طول کشید و در سال 1354 پس از تحمیل خسارات مالى و تلفات جانى منطقه به اصطلاح پاکسازى شد عبدالرضا پهلوى براى نشان دادن امنیت به عنوان تفریح و شکار، راهى ظفار گردید به دعوت قابوس سرتیپ فاتحى فرمانده ضداطلاعات گارد با چند افسر از منطقه دیدار کردند. سپس محمدرضا پهلوى سفرى به عمان داشت.
ر.ک: وقایع اتفاقیه و شرح احوال رجال ج 1 ص 200
2ـ محمود جعفریان:
محمود جعفریان از نظریه‌پردازان اصلى رژیم پهلوى در دهه 50 به ویژه پس از تأسیس حزب رستاخیز بود. تمایلات سیاسى جعفریان در دوران جوانى با گرایش به حزب توده آغاز شد ولى بعدها با کنار گذاشتن عقاید چپ‌گرایانه، خود را به نظام حاکم ایران نزدیک کرد و تا حد توجیه جنایات شاه در عمان پیش رفت. کتاب «در ظفار خبرى نیست» به همین علت توسط او نوشته شد. گفته مى‌شود جعفریان بیش از هزار تفسیر براى رادیو و تلویزیون رژیم پهلوى نوشت. یکى از سمت‌هاى او معاونت سیاسى رادیو و تلویزیون بود. همچنین ریاست خبرگزارى پارس را نیز به او سپرده بودند. جعفریان رکورددار سخنرانى حزبى براى حزب رستاخیز بود.توجیهات او براى مشروع جلوه دادن رژیم شاه تا جائى پیش رفت که نشان‌هاى تاج، همایون کوششش، انقلاب، تاج‌گذارى، و نشان پهلوى را دریافت کرد. پس از پیروزى انقلاب اسلامى محمود جعفریان دستگیر و پس از محاکمه در دادگاه انقلاب اسلامى مفسد فى‌الارض شناخته شد.
رک: وقایع اتفاقیه و شرح احوال رجال، ج 1، ص 194