تاریخ سند: 9 بهمن 1355
صورتجلسه شورای هماهنگی شهرستان بجنورد
متن سند:
صورتجلسه شورای هماهنگی شهرستان بجنورد [در مورخه 9 /11 /2535]
1 . سرهنگ ستاد رضا عشایر . سرپرست تیپ 1 و رئیس شورا
2 . اسماعیل مهرآموز . رئیس سازمان اطلاعات و امنیت بجنورد
3 . سرهنگ 2 حسین امیری . رئیس شهربانی شهرستان بجنورد
4 . سرهنگ 2 محمدتقی خوارزمی . فرمانده هنگ منطقه ژاندارمری بجنورد
شورای هماهنگی در ساعت 1000 روز 9 /11 /2535 تشکیل و مطالب زیر مورد بحث بررسی قرار گرفت.
رئیس شورا ابتدا رسمیت جلسه را اعلام و اظهار داشتند به منظور بررسی مسائل مربوط به منطقه و اتخاذ تصمیمات لازم، ابتدا ریاست ساواک وضعیت جاری اطلاعاتی و امنیتی منطقه را تشریح نمایند.
رئیس ساواک.
مسائل مهمی که لازم است در این جلسه مطرح گردد به شرح زیر به استحضار میرسد.
1 . در یک ماهه اخیر، تعداد زیادی از افراد خرابکار در شهرستانهای مشهد، تبریز، تهران و غیره ضمن برخورد با مأمورین کشته و تعدادی نیز دستگیر گردیدهاند. عوامل دستگیر شده اعتراف نمودهاند که باقیمانده عوامل خرابکار، توجه خود را به مراکز شهرستانها معطوف و در نظر دارند با اجرای عملیات تخریب، ترور و آتشسوزی نقاط و مراکز حساس، ایجاد وحشت و تخریب روحیه و بهرهبرداریهای تبلیغاتی بنمایند؛ لذا لازم است به مسائل حفاظتی و تأمینی در منطقه توجه بیشتری معطوف گردد تا بتوان از هرگونه عملیات خرابکاری جلوگیری و آن را خنثی نمود.1
چون فعالیت عوامل خرابکار در مراکز شهرستانهای بزرگ با عدم موفقیت روبرو گردیده و در شهرستان مشهد نیز این عوامل نتوانستهاند موفقیتی داشته باشند و در مراحل اولیه عملیات خود به وسیله عوامل اطلاعاتی و امنیتی و انتظامی شناخته شده و کشته و یا دستگیر و در زندان به سر میبرند، احتمال دارد دامنه فعالیت این عوامل به شهرستانهای کوچک استان خراسان کشیده شود و با توجه به اینکه شهرستان بجنورد در مسیر شاهراه سراسری واقع و کلیه رفت و آمدها از این نقطه میگذرد، لذا بایستی رفت و آمد اشخاص و یا توقف آنان در هتلها و مسافرخانهها دقیقاً تحت مراقبت و شناسایی قرار گیرد. به بنگاههای مسافربری شهرستان بایستی تأکید گردد و تذکرات لازم داده شود که به محض برخورد با هرگونه موارد مشکوکی، سریعاً مراتب را به عوامل انتظامی اطلاع دهند. به هتلداران و مسئولین مسافرخانهها نیز بایستی تأکید گردد که مشخصات مسافرین را دقیقاً ثبت و موارد مشکوک را سریعاً اطلاع دهند.
2 . موضوع دیگری که حائز اهمیت است، مسئله اجاره منازل در منطقه است که کلیه مالکین بایستی موظف گردند که منازل خود را بدون کسب اجازه از شهربانی و یا در خارج از محدوده شهر از ژاندارمری، اجاره ندهند. به منازلی که در اطراف شهر و نقاطی که دور از حیطه عمل و دید مأمورین انتظامی است بایستی توجه بیشتری به عمل آید و به کلیه مالکین تذکر داده شود هرگونه موارد مشکوکی را سریعاً به عوامل انتظامی اطلاع دهند.
3 . با توجه به اینکه در بین افراد خرابکار تاکنون تعداد معتنابهی زن نیز دیده شدهاند، به کلیه عوامل انتظامی و اطلاعاتی و مسئولین هتلها و مسافرخانهها و بنگاههای مسافربری توجه و آموزش لازم داده شود که زنهای مسافر را نیز شناسایی نمایند.
4 . چند روز پیش در سینما مولنروژ2 ضمن پخش آگهی مربوط به یک فیلم سینمایی ساخت شوروی، اعلام میکنند که در این فیلم هنرمندان عالی شوروی بازی مینمایند. چون این مسئله در شهرستان بجنورد سابقه نداشت، موجب تعجب گردید. آقایان استحضار دارند که این منطقه در سابق از نظر فعالیتهای حزب توده مرکزیت داشته و عوامل جبهه ملی نیز فعالیتهای زیادی داشتهاند و با توجه به اینکه منطقه، هم مرز با کشور شوروی است و تعداد مهاجر نیز در منطقه زیاد است، گرایش مردم بومی به کشور شوروی در خور توجه است و پخش چنین آگهیهایی صحیح به نظر نمیرسد.
5 . اخیراً اعلامیههایی به وسیله اعضاء سابق جبهه ملی تایپ شده و برای اشخاصی در منطقه فرستادهاند. توجه کلیه عوامل اطلاعاتی و ضداطلاعاتی تیپ، شهربانی و ژاندارمری را جلب و استدعا دارم در صورت برخورد با چنین فعالیتهایی، سریعاً ساواک را در جریان قرار دهند.
6 . در منطقه اسفراین در نظر است واحدهای صنعتی بزرگی احداث شود و به این سبب رفت و آمد افراد روسی در این منطقه زیاد خواهد شد. با توجه به اینکه اشخاص مهاجر نیز در منطقه بسیار هستند، احتمال دارد تماسهائی گرفته شود. به شهربانی اسفراین توجهات لازم داده شود، به گروهان ژاندارمری اسفراین نیز ابلاغ گردد بیش از پیش مراقب این قبیل تماسها و فعالیتها باشد.
7 . استدعا میشود هنگام کشف اسلحه قاچاق و قبل از ارسال پرونده به مراجع قانونی، پرونده امر و شخص متهم در اختیار ساواک قرار داده شود تا بررسیهای لازم انجام و اگر مسئله جنبه سیاسی و امنیتی نداشت، پرونده به دادسرا و یا دادسرای نظامی ارجاع گردد و اصولاً روشن گردد که این اسلحه از چه محلی و توسط چه اشخاصی تهیه و توزیع گردیده است.
8 . با اینکه ژاندارمری منطقه همیشه با ساواک تشریک مساعی و نهایت همکاری را نموده است، به پاسگاههای مرزی و پاسگاههای ژاندارمری آبادیها توجه داده شود که اشخاصی را که ساواک به منظور خاص احضار مینماید، سریعتر اعزام نمایند و در صورتی که امکان دارد به محض اینکه ساواک کتباً به ژاندارمری اعلام نمود که فلان شخص احضار که خود را به ساواک معرفی نماید، این مسئله به وسیله بیسیم به پاسگاه مسئول اعلام شود که عمل سریعتر انجام گردد.
فرمانده هنگ ژاندارمری .
1 . ما این کار را انجام میدهیم و بلافاصله با بیسیم ابلاغ میکنیم. مأمورین ژاندارمری نیز در اسرع وقت دستور را به شخص موردنظر ابلاغ و امضاء میگیرند، ولی ممکن است به خاطر خرابی راهها و یا بسته شدن آن، دیر خود را معرفی نماید؛ ولی با این حال مجدداً به کلیه پاسگاهها تذکر داده خواهد شد.
2 . از نظر کنترل رفت و آمد سرنشینان اتومبیلها و مسافرین، به پاسگاههای پلیس راه تذکرات لازم داده شده و مأمورین ویژهای هم گمارده شده؛ پیشنهاد مینمایم که چون مأمورین ژاندارمری تبحر و تخصص لازم را در شناسایی افراد مظنون ندارند، یک نفر مأمور ساواک نیز با لباس سیویل و یا اگر موافقت شود با لباس ژاندارم در پاسگاههای پلیس راه گمارده شود تا این عمل دقیقتر انجام گردد.
رئیس شهربانی.
در مورد کنترل مسافرین به کلیه بنگاههای مسافربری و هتلداران و مسئولین مسافرخانهها توجه لازم داده شده و از آنان تعهد گرفته شده است و کلیه مالکین نیز موظف گردیدهاند هنگام اجاره منازل خود قبلاً مراتب را با ذکر مشخصات مستأجرین به شهربانی اعلام نمایند.
چون مطلب قابل بحث دیگری نبود، جلسه در ساعت 1130 ختم و جلسه آینده به روز شنبه 16 /11 /2535 موکول گردید.
توضیحات سند:
1. در تاریخ 13 /11 /1355 سازمان اطلاعات و امنیت خراسان در نامهای به فرماندهی ناحیه ژاندارمری استان خراسان نوشت: «طبق اطلاع واصله و همچنین برابر اعترافات خرابکاران دستگیر شده در مشهد، حاکی است که در حال حاضر دو تیم مجهز خرابکار در مشهد به فعالیت مشغول و در نظر دارند برابر طرحهای مربوط، ضمن حمله به کلانتریها و سایر پاسگاههای انتظامی و خلع سلاح مأموران انتظامی، اقدامات عملی حادی انجام و یا با ترور مقامات انتظامی و امنیتی و انفجار در مراکز حساس، موجودیت گروه را به اثبات برسانند. دو گروه مزبور در حال حاضر در مناطق کوی طلاب، خواجه ربیع و قلعه ساختمان و مخصوصاً در مناطقی مابین سرزمین نگهبانی شهربانی و ژاندارمری، در دو خانه مجزا سکونت داشته و ترکیب اعضاء گروههای ساکن خانه تیمی مشتمل بر دو نفر زن و دو نفر مرد (بدون بچه) در خانه دربست زندگی مینمایند که محل مذکور اتومبیل رو و در محل سکونت آنان دو قبضه مسلسل کلاشینکف و تعداد زیادی نارنجک استاندارد و دست ساز و تعداد قابل توجهی کوکتل مولوتوف و سایر وسایل گروهی بوده و با اتومبیل ژیان زردرنگ که همواره پلاکهای آن مشهد و بعضاً به تهران تغییر مییابد، استفاده مینمایند.» انقلاب اسلامی به روایت اسناد ساواک . خراسان رضوی . ج 9 . سند شماره: 22128/ﻫ 1- 30 /10 /35.
2. سینما مولنروژ: این سینما که در ابتدا در سال 1317ش، در ساختمان کوچکی دایر شده بود، پس از ساخته شدن سینمایی به نام شهرزاد، از رده فعالیت خارج گردید تا اینکه در سال 1340ش، با ساختن بنایی جدید، به فعالیت مجدد مشغول شد. نام سینما مولنروژ پس از پیروزی انقلاب اسلامی به قدس تغییر یافت.
منبع:
کتاب
انقلاب اسلامی به روایت اسناد ساواک، استان خراسان شمالی- 1 صفحه 401