تاریخ سند: 29 آبان 1338
موضوع: سیاست دولت شوروی
متن سند:
شماره: ۲-۳-۲۴۶۲ تاریخ: 29 /8 /38
موضوع: سیاست دولت شوروی
یکی از کارمندان مطلع وزارت امور خارجه اظهار داشته پیشنهاد اخیر روسیه بدولت ایران از نظر اقتصادی و سیاسی فوقالعاده جالب میباشد و تا کنون مشابه چنین پیشنهادی از طرف شوروی به هیچ یک از کشورهای آسیائی نشده است. مشارالیه افزوده در این پیشنهاد قید شده چون دولت شاهنشاهی ایران و اتحاد جماهیر شوروی از نظر مرز مشترک بین دو کشور اختلافی ندارد لذا اختلافات سیاسی و اقتصادی موجود به بهترین وجهی میتوان برطرف کرد و برای این منظور دولت شوروی حاضر است تمامیت ارضی و استقلال ایران را تضمین و با دولت ایران نیز قرارداد عدم تجاوز منعقد نماید و رادیو ملی ایران برنامههای تبلیغاتی خود را بکلی قطع و برعکس در گفتارها احترامات لازم را نسبت به کشور ایران و مقامات عالیه کشور رعایت نماید. دولت شوروی پیشنهاد کرده حاضر است همه گونه مساعدت در ایجاد سد ارس و کشاورزی دشت گرگان و ترانزیت واردات و صادرات بین ایران و شوروی بعمل آید و حتی در صورت موافقت و احتیاج دولت ایران مبلغی معادل ۵۰۰ ملیون دلار اعتبار در اختیار دولت ایران بگذارد و یا معادل این مبلغ وسایل فنی و کشاورزی به ایران حمل نماید و از کلیه اقدامات حزبی نیز در ایران خودداری نماید. گوینده افزوده دولت شوروی در مقابل این پیشنهادات از دولت ایران انتظار دارد از تبلیغات دول غرب علیه شوروی و نمایش فیلمهای ضد شوروی در ایران جلوگیری شود و دولت ایران از شرکت در هر گونه قرارداد نظامی با دول غرب خودداری نماید. دولت شوروی یادآور گردیده همان تسهیلاتی که از طرف دولت ایران برای بازرگانان اروپای غربی و آمریکائی معمول میشود برای بازرگانان روسی نیز رعایت گردد و از مسافرت افراد ایرانی از طریق شوروی و بالعکس مخالفتی بعمل نیاید و در این صورت دولت شوروی حاضر است دوستی و صمیمیت خود را با شرکت ورشیلف یا خروشچف در جشن ۲۵۰۰ ساله تأسیس کشور شاهنشاهی ایران نشان دهد و در عداد بهترین دوستان دولت ایران قرار گیرد. گوینده افزوده معهذا دولت آمریکا مقامات عالیه کشور را از سازش با دولت شوروی منع نموده است و یکی از علل تثبیت دولت آقای دکتر اقبال ادامه سیاست عدم سازش با دولت شوروی است.
منبع:
کتاب
عنکبوت سرخ (چپ در ایران به روایت اسناد ساواک) صفحه 205